Η Ένωση Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων στη Ρωσία παρουσίασε τα αποτελέσματα της ετήσιας έρευνάς της, «Στρατηγικές και προοπτικές των ευρωπαϊκών εταιριών στη Ρωσία», που διεξήχθη από κοινού με το Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών και Μάρκετινγκ, GFK-Rus.

Σύμφωνα με την έρευνα, η επενδυτική ελκυστικότητα της Ρωσίας μειώθηκε. Εξανεμίστηκε η αισιοδοξία που είχε δημιουργηθεί από την ένταξη στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), ενώ η αλλαγή ηγεσίας μετά τις εκλογές του 2012, όπως πιστεύουν οι ερωτηθέντες, δεν υπόσχεται μείωση της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς τα επόμενα δύο έτη. Την ίδια στιγμή, το  50% δηλώνει ότι η οικονομική κρίση στην Ευρώπη επέδρασε αρνητικά στην επιχειρηματική δραστηριότητά τους.

Παρά την επιβράδυνση της ανάπτυξης της ρωσικής οικονομίας, επισημαίνει ο γενικός διευθυντής της GFK-Rus, Αλεξάντρ Ντεμίντοφ, η συνεχιζόμενη κρίση στην Ευρώπη καθιστά τη Ρωσία ελκυστική αγορά που διαθέτει την δυναμική για περαιτέρω ανάπτυξη. Το 78% των εταιριών που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση αύξησαν τον τζίρο τους το 2012. Ωστόσο, το ποσοστό τους ήταν μεγαλύτερο πέρυσι (87%). Γενικά, οι εταιρίες μέλη της Ένωσης Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων προβλέπουν οικονομική ανάπτυξη, αλλά η αισιοδοξία τους μειώθηκε σε σχέση με τον περασμένο χρόνο. Για παράδειγμα, ενώ το 2012 έκαναν λόγο για αύξηση των επενδύσεων το 74% των κορυφαίων στελεχών, φέτος, το ποσοστό αυτό έπεσε στο 66%. Ανεξαρτήτως όλων αυτών των επισημάνσεων, ο εκτελεστικός διευθυντής της εταιρίας Ernst & Young στη Ρωσία και την ΚΑΚ, Στιούαρτ Λόουσον, υπογραμμίζει ότι σε μακροπρόθεσμη προοπτική η ρωσική οικονομία θα βρίσκεται σε αναπτυξιακή τροχιά.
Η ένταξη στον ΠΟΕ
«Απογοήτευση της χρονιάς» για τους ερωτηθέντες ήταν η είσοδος της Ρωσίας στον ΠΟΕ. Σύμφωνα με την έρευνα, θετική επίδραση από την ένταξη αισθάνθηκε μόνο το 28%, παρότι ένα χρόνο πριν, το 59% δήλωνε ότι αναμένει θετικές αλλαγές. Πάντως, αρνητικά για την ένταξη στον ΠΟΕ εκφράστηκε μόνο το 5% των εταιριών, παρότι το 8% την αντιμετώπιζε με κάποιο φόβο. Όπως και να’ χει, οι περισσότερες επιχειρήσεις (66%) δεν αισθάνθηκαν καμία αλλαγή. «Οι πύλες ανοίγουν σιγά-σιγά, γι’ αυτό οι αλλαγές, λόγω της ένταξης στον ΠΟΕ, θα συντελούνται σταδιακά. Αυτό που βλέπουμε τώρα, είναι μια φυσιολογική στατιστική», εκτιμά ο πρόεδρος της BR Group-Russland, Αλεξέι Γιεφτέγιεφ.

Ως έναν από τους βασικούς παράγοντες, οι ερευνητές σημειώνουν και την αλλαγή φρουράς στο Κρεμλίνο. Ενώ πέρυσι το 65% των επιχειρηματιών που ερωτήθησαν, ήταν σίγουροι ότι μετά τις εκλογές η ελκυστικότητα της Ρωσίας στο επιχειρηματικό πεδίο δεν θα επηρεαστεί, σήμερα, το 20% διαπιστώνουν μείωση (το 2012, κάτι ανάλογο περίμεναν μόνο το 8% των εταιριών). Ο Γιεφτέγιεφ, θεωρεί ότι στη μείωση των προσδοκιών των ξένων επιχειρήσεων επέδρασαν κατά πρώτο λόγο οι προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, «μετά τις οποίες έγιναν αυστηρότερες οι συνθήκες της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη Ρωσία».

Ταυτόχρονα όμως, διαπιστώνονται θετικές αλλαγές. Ενώ πέρυσι το 40% των επιχειρήσεων που ρωτήθηκαν, παραπονούνταν για τα υψηλά επιτόκια των επιχορηγήσεων, φέτος, το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 25%. Ωστόσο, τα κύρια προβλήματα για τις ξένες επιχειρήσεις στη Ρωσία παραμένουν οι νομικοί περιορισμοί (σε αυτούς αναφέρθηκαν το 46% των ερωτηθέντων), η απουσία ειδικευμένου προσωπικού (29%), και το έλλειμμα αξιοπιστίας της αλυσίδας προμηθειών (21%). Ο Αλεξάντρ Ντεμίντοφ επισημαίνει πως «παρ’ ότι στη Ρωσία υπάρχουν πολλά ειδικευμένα στελέχη, οι εταιρίες αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της έλλειψής τους σε συγκεκριμένα είδη παραγωγής».

Τα περισσότερα από τα μέλη της Ένωσης Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων δεν αναμένουν βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά. Το 56% και το 47%, αντίστοιχα, δεν ευελπιστούν σε βελτίωση της κατάστασης τα επόμενα δύο χρόνια, αν και ορισμένες θετικές αλλαγές αναμένονται στην τελωνειακή νομοθεσία (το 60% εξέφρασαν την ελπίδα για μια μικρή βελτίωση).
Σύμφωνα με την έρευνα, τέλος, οι εταιρίες που ήρθαν στη ρωσική αγορά, εξακολουθούν να έχουν επιστροφή κεφαλαίου κατά μέσο όρο σε 1 έως 3 χρόνια. Μεταξύ των ερωτηθέντων εταιριών, το 89% σχεδιάζουν να αυξήσουν τον τζίρο τους και το 72% τα έσοδά τους στα προσεχή 3 χρόνια. Τα αντίστοιχα ποσοστά το 2012, ήταν 84% και 77%.