Αξιολογώντας τα αποτελέσματα της επίσκεψης Αναστασιάδη στο Ισραήλ αλλά και τις προοπτικές των κυπροϊσραηλινών σχέσεων, υπό το φως των ενεργειακών αλλά και των ευρύτερων γεωπολιτικών και γεωστρατηγικών εξελίξεων στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, η επίκουρη καθηγήτρια στο Begin-Sadat Center for Strategic Studies, του Τελ-Αβίβ, Ελένη Σταύρου, επισήμανε στη «Σ» ότι η επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στη γείτονα χώρα επιβεβαίωσε ότι το υπόβαθρο στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είναι πάρα πολύ ισχυρό, ενώ τόνισε ότι η παρατηρούμενη σύγκλιση συμφερόντων ανάμεσα στην Κύπρο και το Ισραήλ στα θέματα, πρωτίστως, της ενέργειας και της ασφάλειας στην περιοχή, μπορεί να αποτελέσει τη βάση για την περαιτέρω εμβάθυνση και εδραίωση των μεταξύ τους στρατηγικών σχέσεων σε βάθος χρόνου.
Γοργά βήματα στην ενέργεια
Πρόκειται για μια πραγματικότητα που επισημαίνουν αλλά και επαναλαμβάνουν διαρκώς οι Ισραηλινοί, τονίζει, η οποία αντικατοπτρίζεται και έμπρακτα στη θέληση της ισραηλινής πλευράς να προωθηθούν με γοργούς ρυθμούς τα θέματα της ενέργειας και του τερματικού, κάτι που καταγράφηκε, άλλωστε, και κατά τις πρόσφατες συνομιλίες μεταξύ των κ. Νετανιάχου και Αναστασιάδη. «Οι Ισραηλινοί εμφανίζονται πανέτοιμοι στο θέμα της ενέργειας», επισημαίνει, προσθέτοντας ότι είναι «αναγκαία η συνεργασία των δύο χωρών και στο θέμα της ενεργειακής ασφάλειας», ιδιαίτερα για την Κύπρο, η οποία παρουσιάζεται ιδιαίτερα ευάλωτη σ’ αυτό το θέμα, πολλώ μάλλον όταν το «επιχειρησιακό περιβάλλον στη Μέση Ανατολή πολλαπλασιάζει τις απειλές τόσο στον θαλάσσιο και υποθαλάσσιο όσο και στον χερσαίο χώρο».
Καθίσταται προφανές, υπογραμμίζει, ότι η Κύπρος δεν έχει, από μόνη της, τα μέσα να αναλάβει το εξαιρετικά δύσκολο και σύνθετο έργο της ασφάλειας, και χρειάζεται τη συνδρομή μιας χώρας όπως το Ισραήλ, υποδεικνύοντας, περαιτέρω, ότι, η Κύπρος, στο πλαίσιο της υπό διαμόρφωση συμμαχίας με τη γείτονα χώρα, ενδεχομένως και με άλλες, θα πρέπει να δράσει σύμφωνα με μια ορθολογική στάθμιση των εθνικών της συμφερόντων, «αποφασίζοντας τι μπορεί να προσφέρει, αλλά και τι μπορεί να λάβει, σε μια σχέση στρατηγικής αμοιβαιότητας».
Η κρίση στο Ιράν
Σ’ αυτό το πλαίσιο εγείρονται, ως οι όψεις μιας σύνθετης γεωστρατηγικής πραγματικότητας, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και η συριακή κρίση, όσον αφορά το αίσθημα ασφάλειας του Ισραήλ, και η κλιμακούμενη επιθετικότητα της Τουρκίας έναντι της Κύπρου, με αφορμή την εύρεση και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, θέματα τα οποία συζητήθηκαν κατά τις πρόσφατες συνομιλίες των δύο πλευρών στο Τελ-Αβίβ.
«Οι Ισραηλινοί, σε περίπτωση γενικότερης σύρραξης στην περιοχή ή επίθεσης κατά του Ιράν, ενδεχομένως να ζητήσουν διευκολύνσεις από την Κύπρο όσον αφορά την υλοποίηση των σχεδιασμών τους, όπως τη χρησιμοποίηση αεροπορικών βάσεων, τη δυνατότητα ανεφοδιασμού για τις δυνάμεις τους, κ.τ.λ. Η Κύπρος, σ’ αυτό το πλαίσιο, ακριβώς, θα πρέπει να εντάξει τα εθνικά της συμφέροντα, επιχειρώντας να δεσμεύσει το Τελ-Αβίβ στην παροχή συγκεκριμένων ανταλλαγμάτων, είτε αυτά αφορούν το θέμα της ενέργειας είτε την ιρανική κρίση. Γιατί, όπως οι ίδιοι οι Ισραηλινοί αναγνωρίζουν, η Κύπρος τούς προσφέρει το αναγκαίο στρατηγικό βάθος, αλλά και ζωτικό εναέριο χώρο. Υπό αυτήν την έννοια, εξηγεί, η Κύπρος, σ’ ένα περιβάλλον ασταθούς και απειλητικής γειτονίας, αποτελεί όρον εκ των ων ουκ άνευ για την ασφάλεια του Ισραήλ.
Αναφερόμενη ειδικότερα στο ενδεχόμενο μιας ευρείας κρίσης με το Ιράν, επισημαίνει ότι η Κύπρος θα πρέπει να διεκδικήσει ρόλο, εκμεταλλευόμενη την αναξιοπιστία της Τουρκίας έναντι των δυτικών συμμάχων. Θα πρέπει, ωστόσο, την ίδια ώρα, υπογραμμίζει, να σταθμίσει τις συνέπειες μιας τέτοιας επιλογής, καθώς θα βρεθεί σ’ ένα πλέγμα σύνθετων, ευμετάβολων και συγκρουσιακών συμμαχιών, επαναπροσδιορίζοντας «φίλους» και «αντιπάλους».
Το «τελεσίγραφο» Νταβούτογλου
Η κ. Σταύρου σημειώνει παράλληλα ότι κατά τη συνάντηση ηγέρθη από κυπριακής πλευράς το θέμα του «περίφημου» τελεσιγράφου Νταβούτογλου στο Κυπριακό, με επίκεντρο το φυσικό αέριο, το οποίο περιλαμβάνει τρία «διαζευγματικά» σκέλη: λύση του προβλήματος το συντομότερο, δημιουργία κοινού ταμείου αξιοποίησης του ΦΑ μεταξύ των δύο κοινοτήτων, λύση του Κυπριακού στη βάση των δύο κρατών. Εξέφρασε, ωστόσο, την εκτίμηση ότι ο απώτερος στόχος της Τουρκίας δεν είναι η λύση δύο κρατών, όπως επαναλαμβάνουν διαρκώς οι Τούρκοι αξιωματούχοι, αλλά ο πλήρης πολιτικός και γεωστρατηγικός έλεγχος της Κύπρου.
Πρόσθεσε δε ότι οι συνεχιζόμενες προκλήσεις της Άγκυρας όσον αφορά τα οικόπεδα 5 και 6, υποκρύπτουν την επιδίωξη της Τουρκίας, α) να σφετεριστεί τις ενεργειακές πηγές της Κύπρου, β) να αποκλείσει την Ελλάδα από τη ΝΑ Μεσόγειο, γ) να καταστεί η μοναδική εκπρόσωπος των στρατηγικών συμφερόντων του ΝΑΤΟ στην περιοχή, δ) να καταστεί η ηγέτιδα δύναμη του μουσουλμανικού κόσμου.
http://www.sigmalive.com/simerini/politics/reportaz/561696
