Η συμφωνία με την Αλβανία για τον καθορισμό της Αποκλειστικής
Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) παραμένει το μείζον ζητούμενο για την ελληνική
διπλωματία στο «φόντο» της χθεσινής υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας
μεταξύ Ελλάδας, Αλβανίας και Ιταλίας, για την στήριξη του αγωγού TAP.Η κοινοπραξία του TAP έχει εργαστεί μεθοδικά για να εξασφαλίσει τη στήριξη, στο ανώτερο δυνατό επίπεδο, των τριών εμπλεκόμενων κυβερνήσεων. Και τούτο διότι η πολιτική στήριξη αποτελεί βαρύνον κριτήριο για την επιλογή, από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν, του project που θα αποτελέσει τον «Νότιο Διάδρομο» μεταφοράς του Αζέρικου αερίου από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ στην Ευρώπη.
Η χώρα μας ως γνωστόν είχε αρχικά ρίξει το βάρος της κατά προτεραιότητα στον αγωγό ITGI (ΔΕΠΑ, Edison). Ωστόσο η απόφαση στις αρχές του έτους να τεθεί εκτός κούρσας ο ITGI από το κονσόρτιουμ του Σαχ Ντενίζ, άλλαξε τα δεδομένα. Ο Trans Adriatic Pipeline (TAP), ο μόνος που περνάει από ελληνικό έδαφος, εξασφαλίζει βεβαίως σημαντικά πλεονεκτήματα για τη χώρα μας, γεγονός που δικαιολογεί την στήριξή του, ωστόσο οι ελληνικές βλέψεις δεν σταματούν εκεί.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός με προσωπική παρέμβασή του δεν επέτρεψε τον Σεπτέμβριο να υπογραφεί διακρατική συμφωνία των τριών χωρών κι έτσι περιορίστηκαν στην υπογραφή, στη Νέα Υόρκη, ενός μνημονίου κατανόησης. Ο λόγος ήταν ότι ο Αντώνης Σαμαράς δεν ήθελε να θεωρείται δεδομένη η απόλυτη υιοθέτηση του TAP από τη χώρα μας, προσβλέποντας σε κάποια «ανταλλάγματα», κυρίως από την Αλβανική πλευρά. Τα ανταλλάγματα αυτά είναι το «ξεπάγωμα» της συμφωνίας του 2009 για την ΑΟΖ και ο οριστικός καθορισμός της μεταξύ Ελλάδας – Αλβανίας. Είναι άγνωστο εάν έχει εν τω μεταξύ υπάρξει κάποια πρόοδος στα παρασκήνια, σύμφωνα ωστόσο με αξιόπιστους παρατηρητές, εκτιμάται ότι το θέμα θα τεθεί με έμφαση στην περίπτωση που τον Ιούνιο επιλεγεί ο TAP από το Αζερμπαϊτζάν και την κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ. Είναι άλλωστε γνωστό ότι τα οφέλη για την Αλβανία από την υλοποίηση του TAPείναι μεγαλύτερα από εκείνα της Ελλάδας, καθώς η γειτονική χώρα θα αποκτήσει έτσι πρόσβαση σε φυσικό αέριο.
Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία που είχε επιτευχθεί το 2009 ανάμεσα σε Ελλάδα και Αλβανία για τον καθορισμό ΑΟΖ ανατράπηκε από το Αλβανικό Συμβούλιο Επικρατείας, γεγονός που αποδόθηκε από ορισμένους κύκλους σε παρέμβαση του Τουρκικού παράγοντα. Ο τελευταίος δεν θα ήθελε, προφανώς λόγω των ανοιχτών θεμάτων στο Αιγαίο, ένα «δεδικασμένο» στην ευρύτερη περιοχή, που να έχει ευνοϊκά για τα ελληνικά συμφέροντα δεδομένα.
