15 Φεβρουαρίου 2013

Editorial: Τουρκία και Ευρώπη


Ένα Εditorial των Financial Times προκάλεσε σεισμό στην Κύπρο παραμονές των εκλογών. Το δημοσίευμα αναφέρει τα εξής:
Αν η απόφαση της Γαλλίας να βάλει «οδοφράγματα» στην ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ (η οποία ξεκίνησε από τον Νικολά Σαρκοζί, πριν παραδώσει την προεδρία στον Φρ. Ολάντ), είναι γνήσια, είναι ένα εκπρόθεσμο βήμα στην λογική της διαχείρισης μιας κρίσιμης σχέσης της Ευρώπης.


Υπάρχουν ακόμα τεράστια εμπόδια, ιδιαίτερα στην δηλητηριώδη πολιτική που στροβιλίζεται γύρω από το διχασμένο νησί της Κύπρου, το οποίο θα μπορούσε να κλείσει την πόρτα στους Τούρκους. Αλλά το εάν η Τουρκία τελικά θα γίνει μέλος της ΕΕ είναι λιγότερο σημαντικό από το να ολοκληρώσει την μετατροπή της σε μια ζωντανή δημοκρατία, μια δυναμική οικονομία και μια αξιοθαύμαστη περιφερειακή δύναμη.

Η παράλυση στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, τώρα βρίσκονται στον έβδομο χρόνο, έχουν κλείσει μια εξαιρετική δυναμική ανανέωσης και μεταρρύθμισης. Ο πρωθυπουργός Recep Tayyip Erdogan αφήνει να εννοηθεί ότι εγκαταλείπει το κυνήγι της Ευρώπης. Ο πρόεδρος Abdullah Gul, ο οποίος πιθανότατα θα τον διαδεχθεί την επόμενη χρονιά πιστεύει ότι η Αγκυρα θα πρέπει να μείνει στο δρόμο προς την Ευρώπη για να ολοκληρώσει τον εκμοντερνισμό της.Ο ενθουσιασμός των τούρκων ψηφοφόρων για την Ευρώπη, που ακολουθεί τις διαθέσεις του Erdogan, εξαντλείται γρήγορα.

Αυτή είναι μια ευκαιρία για την ΕΕ να αναζωογονήσει τις σχέσεις με μια χώρα στην οποία το Ισλάμ και η δημοκρατία συμβιώνουν σε μια περίοδο γεμάτη αναταραχές στη Μεσόγειο και την μουσουλμανική περιφέρεια.

Παρά την πρόσφατη ανάπτυξη σε ρυθμούς Κίνας, η Τουρκία επίσης πρέπει να συνειδητοποιήσει το μέγεθος στο οποίο η δυναμική της εξαρτάται από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ. Το εμπόριο της Τουρκίας έχει διαφοροποιηθεί εντελώς, αλλά τα 3/4 από τις απευθείας ξένες επενδύσεις στη χώρα έρχονται από την ΕΕ. Περισσότερες από 14.000 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις βρίσκονται στην Τουρκία και, σε αντίθεση με τους περισσότερους εταίρους της, μεταφέρουν τεχνολογία. Αυτές οι εταιρείες, περίπου οι μισές από τη Γερμανία και τη Γαλλία, τα δυο κράτη μέλη που είναι τα πλέον εχθρικά στην ένταξη, βοήθησαν στο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Τουρκίας στην μηχανική: η Renault έχει το περισσότερο παραγωγικό εργοστάσιο στην Προύσα.

Υπάρχουν τρεις τρόποι να επανεμπλακεί η Τουρκία στις διαπραγματεύσεις για την ένταξη. Καθώς οι συζητήσεις συνεχίζονται, η ΕΕ θα πρέπει να αφαιρέσει την απαίτηση για την έκδοση βίζας για τους τούρκους επιχειρηματίες, να αρχίσει να καλεί ξανά τους τούρκους ηγέτες στις Συνόδους και να εμπλέξει την Τουρκία στους αμυντικούς μηχανισμούς της ΕΕ στην εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια.

Η αντιπαράθεση για μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων, η οποία πυροδοτήθηκε από την ευρωπαϊκή κρίση (αλλά και τη στάση της Βρετανίας), πρέπει να αφορά τους τούρκους ηγέτες που πιστεύουν ότι μπορούν ποιο εύκολα να εντάξουν την χώρα τους στον εξωτερικό πυρήνα της ΕΕ. Θα είναι κρίμα να χαθεί η ευκαιρία της κυπριακής οικονομικής κρίσης. Δεν υπάρχει κάποια μόχλευση που θα εισφέρει λίγη λογική στη φιλονικία για το μέλλον του νησιού;