Της Ρένας Δούρου
Η απόφαση της Αθήνας να καταθέσει την Πέμπτη ρηματική διακοίνωση προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, με την οποία χαρακτηρίζει άκυρες και παράνομες, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, τις άδειες για έρευνες υδρογονανθράκων που είχε εκδώσει η Τουρκία πέρσι τον Απρίλιο, προς την Κρατική Εταιρεία Πετρελαίου, προκάλεσε αίσθηση. Η Αθήνα στη «note verbale» της τονίζει ότι τα τέσσερα οικόπεδα που περιλαμβάνονται στις άδειες αυτές αφορούν περιοχές εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας και συγκεκριμένα ένα από αυτά (το υπ’ αριθμόν 5033) θίγει την αιγιαλίτιδα ζώνη των 6 ναυτικών μιλίων του νησιωτικού συμπλέγματος του Καστελόριζου καθώς και εκείνη της Ρόδου.
Στη διακοίνωση, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, καθώς δεν προϋπήρξε ενημέρωση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης από το ΥΠΕΞ, δεν περιλαμβάνονται χάρτες και συντεταγμένες, ενώ σημειώνεται ότι τα εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας είναι αυτά που καθορίζονται από τον «νόμο Μανιάτη» (τον 4001 του 2011 που τροποποίησε τον νόμο των υδρογονανθράκων 2289/1995). Γίνεται παράλληλα λόγος για «μονομερείς ενέργειες» της Άγκυρας που αποσκοπούν στο να στερήσουν από τα Δωδεκάνησα τις θαλάσσιες ζώνες τους, όπως τις προβλέπει η Σύμβαση του Νέου Δικαίου της Θάλασσας.
Η ενέργεια αυτή, που συνιστά ενημέρωση του ΟΗΕ, μπορεί να θεμελιωθεί στο άρθρο 246 παρ. 5 της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας, σύμφωνα με το οποίο το παράκτιο κράτος έχει δικαίωμα να απαγορεύσει την άσκηση θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας επί της υφαλοκρηπίδας, εφόσον συνδέεται με τα κυριαρχικά δικαιώματα που έχει το κράτος σε αυτήν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο στόχος είναι η κατοχύρωση των δικαιωμάτων της Ελλάδας που απορρέουν από το εθιμικό, αλλά και από το συμβατικό δίκαιο της θάλασσας. Αυτά ως προς το νομικό κομμάτι της απόφασης αυτής.
Ως προς το πολιτικό, τίθενται μια σειρά ερωτημάτων που θα πρέπει να απαντήσει η κυβέρνηση. Πρώτον: ο χρόνος που επιλέχθηκε για την κατάθεση της διακοίνωσης, η οποία είναι όμοια με την ανακοίνωση που είχε επιδοθεί στο υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας τον περασμένο Απρίλιο, όταν έγινε γνωστή. Γιατί δεν επιλέχθηκε ήδη από τότε η οδός της ρηματικής διακοίνωσης προς τον ΟΗΕ; Δεύτερον: ούτε ο κ. Αβραμόπουλος, που βρέθηκε πρόσφατα στην Τουρκία, αλλά ούτε και ο κ. πρωθυπουργός, που συναντήθηκε πριν από λίγο καιρό, κατά την επίσκεψή του στο Κατάρ, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δεν έθεσαν το θέμα στην τουρκική πλευρά; Ή μήπως το έθεσαν; Και ποια απάντηση πήραν; Μήπως αυτή η απάντηση συναρτάται με την εξέλιξη της Πέμπτης; Ή μήπως περιήλθε σε γνώση της κυβέρνησης κάποια άλλη εξέλιξη; Τρίτον, μήπως πρόκειται για μια διπλωματική κίνηση εν όψει της σύγκλησης σε λίγες ημέρες στην Κωνσταντινούπολη του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, κατά το οποίο μάλιστα αναμένεται να υπάρξει και νέα συνάντηση Σαμαρά - Ερντογάν;
Εν αναμονή των όποιων διευκρινίσεων / απαντήσεων εκ μέρους της κυβέρνησης, πρέπει σημειωθεί ότι για τον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ η όποια άσκηση κυριαρχικού δικαιώματος της χώρας δεν μπορεί να είναι αντικείμενο μικροκομματικής εκμετάλλευσης ούτε να αποσκοπεί σε εντυπωσιασμούς ή τυχοδιωκτισμούς. Αλλά προκειμένου να κατοχυρωθούν, για παράδειγμα, τα δικαιώματα που πηγάζουν για τη χώρα μας από τη Σύμβαση του Νέου Δικαίου της Θάλασσας, χρειάζονται λεπτοί χειρισμοί, δύσκολες τεχνικές διαπραγματεύσεις, στο πλαίσιο μιας οπτικής που δίνει έμφαση στον δημόσιο έλεγχο των βασικών ενεργειακών υποδομών, προκειμένου να ωφεληθεί συνολικά η ελληνική κοινωνία.
Και τα... ψώνια του Ολάντ
Αναφορά σε ένα μία από τις καινούργιες δυνατότητες που εισαγάγει το Νέο Δίκαιο της Θάλασσας, την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, έκανε κατά τη σύντομη, λίγων ωρών επίσκεψή του στην Αθήνα, και ο Γάλλος πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ. Βέβαια, πίσω από τις «στρογγυλεμένες» προτάσεις του, είναι μάλλον βέβαιο ότι βρίσκονται γαλλικές εταιρίες που θα επιθυμούσαν κομμάτι της πίτας από ενδεχόμενη εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Ολάντ «προξένεψε» επίσης, παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις του, και οπλικά συστήματα, φρεγάτες και αεροσκάφη και μάλιστα μέσω μιας πρωτόγνωρης μεθόδου, της μίσθωσης - αγοράς.
Στο σημείο αυτό δεν πρέπει να έχουμε κανενός είδους ψευδαίσθηση: ο εξοπλισμός αυτός, που δεν εντάσσεται σε κανένα εξοπλιστικό πρόγραμμα, δεν έχει να κάνει με ανέξοδη παραχώρηση, αλλά συνεπάγεται δαπάνες για τη χρήση, συντήρηση και πιθανή αναβάθμιση αυτών των δήθεν προσφερόμενων εξοπλισμών. Και μάλιστα τη στιγμή που η τρικομματική κυβέρνηση μειώνει τους μισθούς των μελών των ενόπλων δυνάμεων κι ενώ, όπως μας ενημέρωσε η στρατιωτική ηγεσία, κατά την επίσκεψή μας στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας πέρσι τον Ιούνιο, εκείνο που χρειάζονται οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι καύσιμα, πυρομαχικά και ανταλλακτικά. Όχι φρεγάτες.
Τέλος, σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, γαλλικές εταιρείες, που εκπρόσωποί τους συνόδευαν τον Ολάντ, έδειξαν να ενδιαφέρονται για την αγορά της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ... Τι θα σημάνει η ιδιωτικοποίηση της ύδρευσης; Όπου κι αν έγινε, αποδείχθηκε μέγα φιάσκο σε βάρος των πολιτών. Και τούτο γιατί αυξάνονται κατακόρυφα οι τιμές του νερού, ενώ πέφτει η ποιότητά του, δημιουργούνται αδιαφανή ολιγοπώλια και παράλληλα τροφοδοτείται η πολιτική διαφθορά.
Τα συμπεράσματα βγαίνουν αβίαστα: αντί ο κ. Σαμαράς να αδράξει την ευκαιρία και να θέσει στον κ. Ολάντ το θέμα του αδιεξόδου του Μνημονίου, καλωσόρισε τις... επενδύσεις. Έτσι, χωρίς πρόγραμμα, προς όφελος των ξένων εταιρειών...
Πίσω
από τις «στρογγυλεμένες» προτάσεις του Ολάντ, είναι βέβαιο ότι
βρίσκονται γαλλικές εταιρίες που θα επιθυμούσαν κομμάτι της πίτας από
ενδεχόμενη εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Αιγαίο
Η απόφαση της Αθήνας να καταθέσει την Πέμπτη ρηματική διακοίνωση προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, με την οποία χαρακτηρίζει άκυρες και παράνομες, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, τις άδειες για έρευνες υδρογονανθράκων που είχε εκδώσει η Τουρκία πέρσι τον Απρίλιο, προς την Κρατική Εταιρεία Πετρελαίου, προκάλεσε αίσθηση. Η Αθήνα στη «note verbale» της τονίζει ότι τα τέσσερα οικόπεδα που περιλαμβάνονται στις άδειες αυτές αφορούν περιοχές εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας και συγκεκριμένα ένα από αυτά (το υπ’ αριθμόν 5033) θίγει την αιγιαλίτιδα ζώνη των 6 ναυτικών μιλίων του νησιωτικού συμπλέγματος του Καστελόριζου καθώς και εκείνη της Ρόδου.
Στη διακοίνωση, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, καθώς δεν προϋπήρξε ενημέρωση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης από το ΥΠΕΞ, δεν περιλαμβάνονται χάρτες και συντεταγμένες, ενώ σημειώνεται ότι τα εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας είναι αυτά που καθορίζονται από τον «νόμο Μανιάτη» (τον 4001 του 2011 που τροποποίησε τον νόμο των υδρογονανθράκων 2289/1995). Γίνεται παράλληλα λόγος για «μονομερείς ενέργειες» της Άγκυρας που αποσκοπούν στο να στερήσουν από τα Δωδεκάνησα τις θαλάσσιες ζώνες τους, όπως τις προβλέπει η Σύμβαση του Νέου Δικαίου της Θάλασσας.
Η ενέργεια αυτή, που συνιστά ενημέρωση του ΟΗΕ, μπορεί να θεμελιωθεί στο άρθρο 246 παρ. 5 της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας, σύμφωνα με το οποίο το παράκτιο κράτος έχει δικαίωμα να απαγορεύσει την άσκηση θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας επί της υφαλοκρηπίδας, εφόσον συνδέεται με τα κυριαρχικά δικαιώματα που έχει το κράτος σε αυτήν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο στόχος είναι η κατοχύρωση των δικαιωμάτων της Ελλάδας που απορρέουν από το εθιμικό, αλλά και από το συμβατικό δίκαιο της θάλασσας. Αυτά ως προς το νομικό κομμάτι της απόφασης αυτής.
Ως προς το πολιτικό, τίθενται μια σειρά ερωτημάτων που θα πρέπει να απαντήσει η κυβέρνηση. Πρώτον: ο χρόνος που επιλέχθηκε για την κατάθεση της διακοίνωσης, η οποία είναι όμοια με την ανακοίνωση που είχε επιδοθεί στο υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας τον περασμένο Απρίλιο, όταν έγινε γνωστή. Γιατί δεν επιλέχθηκε ήδη από τότε η οδός της ρηματικής διακοίνωσης προς τον ΟΗΕ; Δεύτερον: ούτε ο κ. Αβραμόπουλος, που βρέθηκε πρόσφατα στην Τουρκία, αλλά ούτε και ο κ. πρωθυπουργός, που συναντήθηκε πριν από λίγο καιρό, κατά την επίσκεψή του στο Κατάρ, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δεν έθεσαν το θέμα στην τουρκική πλευρά; Ή μήπως το έθεσαν; Και ποια απάντηση πήραν; Μήπως αυτή η απάντηση συναρτάται με την εξέλιξη της Πέμπτης; Ή μήπως περιήλθε σε γνώση της κυβέρνησης κάποια άλλη εξέλιξη; Τρίτον, μήπως πρόκειται για μια διπλωματική κίνηση εν όψει της σύγκλησης σε λίγες ημέρες στην Κωνσταντινούπολη του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, κατά το οποίο μάλιστα αναμένεται να υπάρξει και νέα συνάντηση Σαμαρά - Ερντογάν;
Εν αναμονή των όποιων διευκρινίσεων / απαντήσεων εκ μέρους της κυβέρνησης, πρέπει σημειωθεί ότι για τον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ η όποια άσκηση κυριαρχικού δικαιώματος της χώρας δεν μπορεί να είναι αντικείμενο μικροκομματικής εκμετάλλευσης ούτε να αποσκοπεί σε εντυπωσιασμούς ή τυχοδιωκτισμούς. Αλλά προκειμένου να κατοχυρωθούν, για παράδειγμα, τα δικαιώματα που πηγάζουν για τη χώρα μας από τη Σύμβαση του Νέου Δικαίου της Θάλασσας, χρειάζονται λεπτοί χειρισμοί, δύσκολες τεχνικές διαπραγματεύσεις, στο πλαίσιο μιας οπτικής που δίνει έμφαση στον δημόσιο έλεγχο των βασικών ενεργειακών υποδομών, προκειμένου να ωφεληθεί συνολικά η ελληνική κοινωνία.
Και τα... ψώνια του Ολάντ
Αναφορά σε ένα μία από τις καινούργιες δυνατότητες που εισαγάγει το Νέο Δίκαιο της Θάλασσας, την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, έκανε κατά τη σύντομη, λίγων ωρών επίσκεψή του στην Αθήνα, και ο Γάλλος πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ. Βέβαια, πίσω από τις «στρογγυλεμένες» προτάσεις του, είναι μάλλον βέβαιο ότι βρίσκονται γαλλικές εταιρίες που θα επιθυμούσαν κομμάτι της πίτας από ενδεχόμενη εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Ολάντ «προξένεψε» επίσης, παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις του, και οπλικά συστήματα, φρεγάτες και αεροσκάφη και μάλιστα μέσω μιας πρωτόγνωρης μεθόδου, της μίσθωσης - αγοράς.
Στο σημείο αυτό δεν πρέπει να έχουμε κανενός είδους ψευδαίσθηση: ο εξοπλισμός αυτός, που δεν εντάσσεται σε κανένα εξοπλιστικό πρόγραμμα, δεν έχει να κάνει με ανέξοδη παραχώρηση, αλλά συνεπάγεται δαπάνες για τη χρήση, συντήρηση και πιθανή αναβάθμιση αυτών των δήθεν προσφερόμενων εξοπλισμών. Και μάλιστα τη στιγμή που η τρικομματική κυβέρνηση μειώνει τους μισθούς των μελών των ενόπλων δυνάμεων κι ενώ, όπως μας ενημέρωσε η στρατιωτική ηγεσία, κατά την επίσκεψή μας στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας πέρσι τον Ιούνιο, εκείνο που χρειάζονται οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι καύσιμα, πυρομαχικά και ανταλλακτικά. Όχι φρεγάτες.
Τέλος, σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, γαλλικές εταιρείες, που εκπρόσωποί τους συνόδευαν τον Ολάντ, έδειξαν να ενδιαφέρονται για την αγορά της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ... Τι θα σημάνει η ιδιωτικοποίηση της ύδρευσης; Όπου κι αν έγινε, αποδείχθηκε μέγα φιάσκο σε βάρος των πολιτών. Και τούτο γιατί αυξάνονται κατακόρυφα οι τιμές του νερού, ενώ πέφτει η ποιότητά του, δημιουργούνται αδιαφανή ολιγοπώλια και παράλληλα τροφοδοτείται η πολιτική διαφθορά.
Τα συμπεράσματα βγαίνουν αβίαστα: αντί ο κ. Σαμαράς να αδράξει την ευκαιρία και να θέσει στον κ. Ολάντ το θέμα του αδιεξόδου του Μνημονίου, καλωσόρισε τις... επενδύσεις. Έτσι, χωρίς πρόγραμμα, προς όφελος των ξένων εταιρειών...
