Με τον Κώστα Μαυρίδη
Πριν από καιρό σε ανύποπτο χρόνο -και όχι εν μέσω προεκλογικού,
όπου άλλα προβάλλονται και άλλα αυτολογοκρίνονται με κριτήριο τις
εκλογές- αναδείξαμε τον επικείμενο γεωπολιτικό σεισμό στην Αν. Μεσόγειο,
με επίκεντρο τον ενεργειακό πλούτο στα παρακείμενα θαλάσσια ύδατα των
χωρών. Αυτή είναι η εποχή της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), με
μια ευκαιρία αιώνων για την Κύπρο, να αναλάβει κομβική θέση στον
ενεργειακό χάρτη της Αν. Μεσογείου. Καθώς όμως η Κυπριακή Δημοκρατία
κατάφερε να επιβιώσει το 1974 και απέφυγε την παγίδα του 2004, οι
περιορισμένες της δυνατότητες την υποχρεώνουν να αναζητά συμμαχίες
ενάντια στην τουρκική κατοχή και επαπειλή για ματαίωση κάθε τέτοιου
εγχειρήματος.
Ωστόσο, η σημερινή ευκαιρία αιώνων μπορεί να στηριχθεί σε μια ΣΠΑΝΙΑ σύγκλιση συμφερόντων με ΗΠΑ, Ρωσία, Ε.Ε., Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρο (μαζί προφανώς Αίγυπτος και Λίβανος). Αυτό παρεμποδίζει μια τουρκική στρατιωτική παρέμβαση και ταυτοχρόνως διανοίγει προοπτική ανατροπής της οικονομικής δυσπραγίας και των δυσβάσταχτων παγιωμένων κατοχικών δεδομένων και της τουρκικής επαπειλής για πλήρη έλεγχο της Κύπρου.
Πλέον η Κύπρος διαθέτει μια τεράστια ΑΟΖ συγκριτικά με το μέγεθός της και η στρατηγική της αξία δεν είναι απλά η τοποθεσία της λόγω γειτνίασης με τους ενεργειακούς πόρους της Μέσης Ανατολής (κάποτε χαρακτηριζόταν αβύθιστο αεροπλανοφόρο), αλλά ο ενεργειακός πλούτος εντός της ΑΟΖ την καθιστά δυνητικά σημαντικό παίκτη στην περιοχή και όχι μια κουκκίδα στον χάρτη.
Ωστόσο, η σύγκλιση μεγάλων συμφερόντων με τα δικά μας δεν είναι «κλειδωμένη». Πρόκειται για συγκυριακή κατάσταση, που μπορεί να εδραιωθεί εφόσον προχωρήσουμε σταθερά. Και κάθε κίνηση σε σχέση με την Τουρκία μπορεί να ματαιώσει ό,τι χτίστηκε και να οδηγήσει την Κύπρο στο βάραθρο, δεδομένης της ρίζας του κακού με την επιδίωξη της Τουρκίας (μέσω σχεδίου που δεν αποκρύβει) για σταδιακή υποταγή και έλεγχο της Κύπρου. Κατά καιρούς προβάλλονται διάφορα προσχήματα (π.χ. δήθεν η προστασία των Τουρκοκυπρίων). Αυτό προέβαλε ο Ετζεβίτ το 1974 και το επανέφερε παραφρασμένο πιο πρόσφατα ο Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Στρατηγικό Βάθος». Επί της ουσίας, η Τουρκία θεωρεί τον έλεγχο της Κύπρου «ζωτικό της συμφέρον» (που ούτε αυτό αποκρύβει) και το επιδιώκει για δεκαετίες.
Τα πλεονεκτήματα λόγω ενεργειακού πλούτου στην Κυπριακή ΑΟΖ θα έχουν οδηγήσει την Τουρκία σε κατάσταση έξαρσης, για να ματαιώσει τη δυνατότητα της Κύπρου να προχωρήσει. Και αξιολογώντας τις επιλογές της, οι συγκυρίες δεν ευνοούν μια στρατιωτική επέμβασή της, όπως το 1974. Επομένως, η ματαίωση μπορεί να προκύψει από δικό μας λάθος. Μια σύνδεση της Κύπρου με την Τουρκία με αγωγό, για μεταφορά του φυσικού αερίου, είναι η λάθος κίνηση που θα διαλύσει τις συγκυρίες συμφερόντων υπέρ μας, θα μας καταστήσει όμηρους της Τουρκίας και το κυριότερο είναι που, αυτήν την ώρα, η συζήτηση θα ματαιώσει την επικείμενη ανατροπή.
Στο γήπεδο της αντιπαλότητας στην Αν. Μεσόγειο θα υπάρξει χαμένος που φαίνεται να είναι η Τουρκία, εκτός και αν κάνουμε τη λάθος κίνηση. Η Τουρκία αντιλαμβάνεται τη δυσχερή της θέση και προβαίνει σε κινήσεις υπό πίεση, για να προλάβει την επικείμενη ανατροπή. Αυτό είναι βέβαιο, καθώς η Ιστορία επαναλαμβάνεται, μόνο που τα πρόσωπα, οι ρόλοι, τα επιχειρήματα και τα… κάθε είδους πυροτεχνήματα δεν είναι τα ίδια κάθε φορά. Ιδέες και προτάσεις (π.χ. να συνδεθεί η Κύπρος με αγωγό μέσω Τουρκίας, μια λύση πακέτο δύο σε ένα με Κυπριακό και φυσικό αέριο κ.ά.) μπορεί να φαίνονται θεωρητικές, αλλά έρχονται στην «κατάλληλη ώρα» για την Τουρκία η οποία -αφού δεν προκρίνει τη στρατιωτική επέμβαση- αναζητεί απεγνωσμένα να σταματήσει η επικείμενη ανατροπή, προτού οι σχεδιασμοί και οι εξελίξεις είναι χωρίς επιστροφή. Τελικά, θα βγάλουμε τα μάτια μόνοι μας και αυτήν τη φορά;
ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΙΔΗΣ
Διδάκτωρ Χρηματοοικονομικής
Ωστόσο, η σημερινή ευκαιρία αιώνων μπορεί να στηριχθεί σε μια ΣΠΑΝΙΑ σύγκλιση συμφερόντων με ΗΠΑ, Ρωσία, Ε.Ε., Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρο (μαζί προφανώς Αίγυπτος και Λίβανος). Αυτό παρεμποδίζει μια τουρκική στρατιωτική παρέμβαση και ταυτοχρόνως διανοίγει προοπτική ανατροπής της οικονομικής δυσπραγίας και των δυσβάσταχτων παγιωμένων κατοχικών δεδομένων και της τουρκικής επαπειλής για πλήρη έλεγχο της Κύπρου.
Πλέον η Κύπρος διαθέτει μια τεράστια ΑΟΖ συγκριτικά με το μέγεθός της και η στρατηγική της αξία δεν είναι απλά η τοποθεσία της λόγω γειτνίασης με τους ενεργειακούς πόρους της Μέσης Ανατολής (κάποτε χαρακτηριζόταν αβύθιστο αεροπλανοφόρο), αλλά ο ενεργειακός πλούτος εντός της ΑΟΖ την καθιστά δυνητικά σημαντικό παίκτη στην περιοχή και όχι μια κουκκίδα στον χάρτη.
Ωστόσο, η σύγκλιση μεγάλων συμφερόντων με τα δικά μας δεν είναι «κλειδωμένη». Πρόκειται για συγκυριακή κατάσταση, που μπορεί να εδραιωθεί εφόσον προχωρήσουμε σταθερά. Και κάθε κίνηση σε σχέση με την Τουρκία μπορεί να ματαιώσει ό,τι χτίστηκε και να οδηγήσει την Κύπρο στο βάραθρο, δεδομένης της ρίζας του κακού με την επιδίωξη της Τουρκίας (μέσω σχεδίου που δεν αποκρύβει) για σταδιακή υποταγή και έλεγχο της Κύπρου. Κατά καιρούς προβάλλονται διάφορα προσχήματα (π.χ. δήθεν η προστασία των Τουρκοκυπρίων). Αυτό προέβαλε ο Ετζεβίτ το 1974 και το επανέφερε παραφρασμένο πιο πρόσφατα ο Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Στρατηγικό Βάθος». Επί της ουσίας, η Τουρκία θεωρεί τον έλεγχο της Κύπρου «ζωτικό της συμφέρον» (που ούτε αυτό αποκρύβει) και το επιδιώκει για δεκαετίες.
Τα πλεονεκτήματα λόγω ενεργειακού πλούτου στην Κυπριακή ΑΟΖ θα έχουν οδηγήσει την Τουρκία σε κατάσταση έξαρσης, για να ματαιώσει τη δυνατότητα της Κύπρου να προχωρήσει. Και αξιολογώντας τις επιλογές της, οι συγκυρίες δεν ευνοούν μια στρατιωτική επέμβασή της, όπως το 1974. Επομένως, η ματαίωση μπορεί να προκύψει από δικό μας λάθος. Μια σύνδεση της Κύπρου με την Τουρκία με αγωγό, για μεταφορά του φυσικού αερίου, είναι η λάθος κίνηση που θα διαλύσει τις συγκυρίες συμφερόντων υπέρ μας, θα μας καταστήσει όμηρους της Τουρκίας και το κυριότερο είναι που, αυτήν την ώρα, η συζήτηση θα ματαιώσει την επικείμενη ανατροπή.
Στο γήπεδο της αντιπαλότητας στην Αν. Μεσόγειο θα υπάρξει χαμένος που φαίνεται να είναι η Τουρκία, εκτός και αν κάνουμε τη λάθος κίνηση. Η Τουρκία αντιλαμβάνεται τη δυσχερή της θέση και προβαίνει σε κινήσεις υπό πίεση, για να προλάβει την επικείμενη ανατροπή. Αυτό είναι βέβαιο, καθώς η Ιστορία επαναλαμβάνεται, μόνο που τα πρόσωπα, οι ρόλοι, τα επιχειρήματα και τα… κάθε είδους πυροτεχνήματα δεν είναι τα ίδια κάθε φορά. Ιδέες και προτάσεις (π.χ. να συνδεθεί η Κύπρος με αγωγό μέσω Τουρκίας, μια λύση πακέτο δύο σε ένα με Κυπριακό και φυσικό αέριο κ.ά.) μπορεί να φαίνονται θεωρητικές, αλλά έρχονται στην «κατάλληλη ώρα» για την Τουρκία η οποία -αφού δεν προκρίνει τη στρατιωτική επέμβαση- αναζητεί απεγνωσμένα να σταματήσει η επικείμενη ανατροπή, προτού οι σχεδιασμοί και οι εξελίξεις είναι χωρίς επιστροφή. Τελικά, θα βγάλουμε τα μάτια μόνοι μας και αυτήν τη φορά;
ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΙΔΗΣ
Διδάκτωρ Χρηματοοικονομικής
