Του Γιάννου Χαραλαμπίδη
- Ο αγωγός Κύπρου-Τουρκίας και οι εναλλακτικές επιλογές - Η διαχείριση του φυσικού αερίου και τα ζητήματα ασφάλειας, ως προϋπόθεση της ανάπτυξης και της στήριξης της οικονομίας
- ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ για δημιουργία οικονομικών, εμπορικών και άλλων συμμαχιών και ο ρόλος της Τουρκίας
Κάποτε, για παράδειγμα, το Ιράκ ήταν η τρίτη πετρελαιοπαραγωγός χώρα παγκοσμίως, τώρα οι πολίτες του αγοράζουν βενζίνη με κουπόνι! Παρομοίως η Νιγηρία, η οποία είναι μεν πλούσιο κράτος, λόγω αποθεμάτων πετρελαίου, αλλά με τον κόσμο πεινασμένο. Συνεπώς, το ζητούμενο είναι πώς θα γίνει η διαχείριση του φυσικού αερίου σε στρατηγικό επίπεδο. Και είναι αυτό που ειδικώς στην Κύπρο πλείστοι των πολιτικών και των οικονομολόγων δεν κατανοούν ή αρνούνται να κατανοήσουν. Ότι η οικονομία και η πολιτική δεν είναι μόνο χρήμα και αριθμοί.
Απεγκλωβισμός της ΕΕ
Το φυσικό αέριο θα πρέπει να ιδωθεί γεωστρατηγικά και γεωπολιτικά επί τη βάσει συμμαχιών και σε σχέση με όλους τους δρώντες στο Κυπριακό και δη τις ΗΠΑ, την ΕΕ την Τουρκία, την Ελλάδα και τη Βρετανία, ακόμη και τη Ρωσία καθώς και την Κίνα, ως μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Το θεμελιώδες αξίωμα που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι το εξής: Εάν δεν αλλάξουν τα ισοζύγια δυνάμεων, η Τουρκία δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την επεκτατική της πολιτική, η οποία συμβαδίζει με τη βρετανική, όχι όμως πάντοτε με την αμερικανική και την ευρωπαϊκή.
Εάν σήμερα η Ευρώπη φλερτάρει με την Τουρκία και πολλές φορές σε βάρος μας, είναι γιατί η Τουρκία εμφανίζεται ως στρατιωτική και οικονομική περιφερειακή δύναμη, καθώς και συμαντικός ενεργειακός κόμβος, σε αντίθεση με τον Ελληνισμό, ο οποίος είναι αποδυναμωμένος και τεμαχισμένος. Ερώτημα: Θα συνεχίσουμε να παίζουμε το τουρκικό και βρετανικό στρατηγικό παιχνίδι, που μας θέλει διχασμένους ως ελληνικό έθνος, ή θα σκεφτούμε ώριμα και έξυπνα, για την ανατροπή των ισοζυγίων δυνάμεων και την έξοδο από τα εθνικά και οικονομικά αδιέξοδα; Ισχύς λοιπόν εν τη ενώσει!
Η λογική υποβάλλει ότι επί τη βάσει του φυσικού αερίου είναι δυνατή η δημιουργία άξονα Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας με κατεύθυνση την Ευρώπη, ως εναλλακτική ενεργειακή οδός, η οποία αφενός θα περιορίζει τον τουρκικό ενεργειακό ρόλο και θα απεγκλωβίζει την Ευρώπη και δη την κεντρική από την Τουρκία.
Η «αγάπη» των ΗΠΑ
ΓΙΑ να φτάσουμε να έχουμε με την Τουρκία ένα win - win game, θα πρέπει πρώτα να παίξουμε με τη δική της λογική που στηρίζεται στο zero sum game, δηλαδή το κόστος του ενός είναι όφελος για τον άλλον. Σήμερα η Ευρώπη βιώνει την ενεργειακή εξάρτηση της Ρωσίας και σταδιακά της Τουρκίας. Και προφανώς δεν είναι καθόλου ευχαριστημένη. Η δε Βρετανία τρίβει τα χέρια της, όταν οι λοιποί εταίροι της είναι εξαρτώμενοι είτε των Ρώσων είτε των Τούρκων.
Ως εκ τούτου, έχουμε μια στρατηγική συμμαχία στη βάση του win - win game μεταξύ της Τουρκίας και της Βρετανίας, η οποία εξελίσσεται σε γεωστρατηγικό - γεωπολιτικό επίπεδο, καθώς και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Δηλαδή, οι Βρετανοί και οι Τούρκοι θέλουν να ελέγχουν την περιοχή, για να είναι απαραίτητη συμμαχική του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ δύναμη, σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου, οι οποίες είναι στρατηγικά αποκομμένες και αδύναμες.
Συνεπώς, οι ΗΠΑ «αγαπούν» τη Βρετανία και την Τουρκία, διότι αποτελούν αξιόπιστες δυνάμεις στην περιοχή και θεωρούν ότι μέσω αυτών εξυπηρτετούνται τα συμφέροντά τους. Το ίδιο ισχύει και για το Ισραήλ, το οποίο όμως ουδόλως θέλει την Τουρκία ως περιφερειακή ανταγωνιστική δύναμη. Διότι δεν θέλει να χάσει την πρωτοκαθεδρία από την Τουρκία, η οποία επιδιώκει να διαδραματίσει έναν πατερναλιστικό ηγεμονικό ρόλο στην περιοχή, επί των μουσουλμανικών και αραβικών πληθυσμών.
Το γεγονός αυτό προκαλεί αντιδράσεις και μεταξύ των Αράβων αλλά ειδικότερα στο Ισραήλ. Το πολιτικό και οικονομικό σκηνικό δημιουργεί (win - win situation) συνθήκες αμοιβαίου οφέλους μεταξύ Κύπρου, Ισραήλ, Ελλάδας και ΕΕ στην εξής βάση:
1. Οικονομικά, εμπορικά, ναυτιλιακά και άλλα συμφέροντα. Το Ισραήλ θεωρεί ότι η ενεργεαική οδός Κύπρου - Ελλάδας είναι ασφαλής ως προς τη διοχέτευση του φυσικού αερίου, ενώ ταυτοχρόνως δημιουργείται εκ των πραγμάτων κοινωνία συμφερόντων με την ΕΕ.
2. Το Ισραήλ ουδόλως θα ήθελε να είναι εξαρτημένο από έναν αγωγό που περνά μέσω Τουρκίας. Όταν το Ισραήλ δεν επιθυμεί για ευνόητους λόγους την εξάρτησή του από την Τουρκία, γιατί να τεθεί η Κύπρος, είτε πριν από είτε μετά τη λύση, υπό τον τουρκικό έλεγχο;
Λοχίες και συνταγματάρχες
Το πρώτο βήμα είναι η συμμαχία Ισραήλ, Ελλάδας, Κύπρου σε στρατηγική βάση, που προϋποθέτει εκτός των άλλων: α. Αμυντικό σύμφωνο. β. Καθορισμό της ελληνικής ΑΟΖ στην περιοχή του Καστελορίζου, ώστε η μεν Τουρκία να περιοριστεί στα παράλιά της, η δε Κύπρος να συζευχθεί με την Ελλάδα. Η διαδικασία αυτή στηρίζεται επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, το οποίο η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να υπογράψει, να σεβαστεί και να εφαρμόσει για να ενταχθεί στην ΕΕ. Το δεύτερο βήμα είναι η αίτηση ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και στο ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία ασκεί βέτο στην ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, και μέσω της Τουρκίας η Βρετανία, διότι θέλουν να διατηρήσουν τη μονοπωλιακή σχέση με τη Συμμαχία και τις ΗΠΑ. Ενόσω ο γεωστρατηγικός και ο γεωπολιτικός έλεγχος ανήκει στην Τουρκία και στη Βρετανία, η αμερικανική πολιτική θα κλείνει το μάτι στην Τουρκία και η λύση του Κυπριακού θα συγκλίνει ή και θα ταυτίζεται με τα τουρκικά και βρετανικά συμφέροντα.
Η ΝΑΤΟποίηση των βάσεων της Κύπρου και δη αυτής του «Αντρέα Παπανδρέου» ή και η χρήση της από το Ισραήλ θα αλλάξει τους συσχετισμούς ισχύος πριν από και μετά τη λύση. Η Κύπρος είναι ούτως ή άλλως ΝΑΤΟ, λόγω της ΕΛΔΥΚ, της ΤΟΥΡΔΥΚ των κατοχικών δυνάμεων και των Βρετανικών Βάσεων. Όλοι είναι ΝΑΤΟ και αποκομίζουν οφέλη από αυτό, ειδικώς οι Τούρκοι και οι Βρετανοί, πλην ημών!
Η ΝΑΤΟποίηση της Κύπρου αφαιρεί κάθε τουρκικό ισχυρισμό για απειλή μέσω Κύπρου, και εξουδετερώνει κάθε επιχείρημα για ξένους στρατούς και εγγυητικά δικαιώματα. Η συμμετοχή σε συμμαχίες ενισχύει την κυριαρχία του αδυνάτου. Ελέχθη από τον αείμνηστο Τάσσο Παπαδόπουλο το ερώτημα, γιατί να ενταχθούμε στο ΝΑΤΟ; Για να είναι η Τουρκία συνταγματάρχης και εμείς λοχίες; Μερικώς υπάρχει λογική. Όμως, η πραγματικότητα είναι άλλη:
Πρώτο, η Κύπρος νομικά θα είναι ισότιμη στο ΝΑΤΟ, όπως σήμερα στην ΕΕ. Εάν ένα κράτος μπορεί ή όχι να ασκεί την ισοτιμία είναι άλλο ζήτημα.
Δεύτερο, η συμμαχία με την Ελλάδα και το Ισραήλ θα αναβαθμίζει τον ρόλο της Κύπρου σε συνταγματάρχη στρατηγικά και άλλως πως. Και συμμαχικά ισότιμο κράτος, εφόσον ο Ελληνισμός θα ελέγχει ένα ενιαίο γεωστρατηγικό - γεωπολιτικό χώρο από τα Βαλκάνια ώς τη Μέση Ανατολή, στη λογική και πρακτική της περιφερειακής δύναμης.
Αυτή η στρατηγική διαδικασία εξισορροπεί τα ισοζύγια δυνάμεων εσωτερικά και εξωτερικά. Εντός και εκτός Κύπρου. Δηλαδή μεταξύ Ελλήνων και Τουρκίας, και μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, δημιουργώντας συνθήκες ασφάλειας και αμοιβαίου οφέλους.
Οράματα και εφιάλτες
Συνεπώς, το φυσικό αέριο είτε θα χρησιμοποιηθεί ως στρατηγικό εργαλείο για την ενίσχυση του ρόλου της Τουρκίας ως ενεργειακής και περιφερειακής δύναμης, που θα μας διατηρεί ως εθνότητα και ως κράτος υπό κηδεμονία σε θεσμικό και γεωστρατηγικό επίπεδο, είτε θα χρησιμοποιηθεί ως τμήμα στρατηγικής για την αναβάθμιση του ρόλου της Κύπρου και της Ελλάδας στη λογική εξισορρόπησης ισχύος, με στόχο την αναβάθμιση του Ελληνισμού ως περιφερειακής δύναμης σταθερότητας και ανάπτυξης, καθώς και αποτροπής.
Η ενεργειακή οδός Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας προς την Ευρώπη είναι ενταγμένη σε μια διαφορετική στρατηγική από εκείνην που θέλει την Τουρκία και τη Βρετανία κυρίαρχες χώρες στην περιοχή μας. Και την Κύπρο να είναι κράτος προτεκτοράτο. Το φυσικό αέριο μπορεί να τύχει ορθής διαχείρισης, όταν υπάρχουν συνθήκες ασφάλειας. Και η ασφάλεια του φυσικού αερίου είναι συναφής με την ανάπτυξη και την αναστήλωση της οικονομίας.
Στην παρούσα φάση συγκυριακά, λόγω σύγκλισης συμφερόντων με το Ισραήλ, και όχι επί τη βάσει συμμαχίας και στρατηγικής, πραγματοποιήθηκε η έναρξη ερευνών παρά τις τουρκικές απειλές. Ο αγωγός από την Κύπρο προς την Τουρκία ανήκει στη στρατηγική επιβολή που θέλει την Κύπρο να τελεί υπό τον έλεγχο της Τουρκίας και της Βρετανίας, σε ενεργειακό και γεωπολιτικό επίπεδο. Όπως και επί σχεδίου Ανάν.
Οι Βρετανοί και οι Τούρκοι έχουν στρατηγική και στόχους. Και καλά κάνουν. Το πρόβλημα είναι ότι εμείς δεν διαθέτουμε στρατηγική, στόχους και όραμα. Και το τραγικότερο είναι ότι κατά καιρούς υιοθετούνται τουρκικές ή και βρετανικές θέσεις ως ημέτερες! Δυστυχώς, η κομματική άρχουσα τάξη είναι όμηρος των μωροφιλοδοξιών και της εξουσίας. Και επειδή δεν διαθέτει οράματα, πάσχουμε συνήθως από εφιάλτες…
