Σαφή
θέση υπέρ των Κούρδων της Συρίας παίρνει η ρωσική κυβέρνηση βάζοντας
άλλον έναν όρο στην Αγκυρα για την αποκλιμάκωση της έντασης. Φωτογραφία
αρχείου από Κούρδους μαχητές
Παράλληλα ζητά διαβεβαιώσεις ότι δεν θα ξανασυμβεί παρόμοιο περιστατικό στο μέλλον. Μάλιστα, ο Ρώσος αναπληρωτής ΥΠΕΞ, Αλεξέι Μεσκόφ, έθεσε ένα ακόμη ζήτημα το οποίο αποτελεί «αγκάθι» για την Τουρκία και δη τη συμμετοχή των Κούρδων της Συρίας στην ειρηνευτική διαδικασία για τη σπαρασσόμενη από πόλεμο χώρα. «Υποστηρίζουμε τη συμμετοχή ενός ευρέος κύκλου δυνάμεων της αντιπολίτευσης, που εκπροσωπούν τον συριακό λαό, στη συριακή διαπραγματευτική διαδικασία. Οι Κούρδοι, οπωσδήποτε, δεν θα πρέπει να αποκλειστούν από αυτήν τη διαδικασία», είπε χαρακτηριστικά ο Μεσκόφ.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τη ρωσική εφημερίδα «Kommersant», η Μόσχα εξετάζει την επέκταση των κυρώσεων κατά της Τουρκίας σε τομείς όπως οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, η επεξεργασία ξυλείας, η εκπαίδευση πιλότων και τα συμβόλαια της κυβέρνησης σε επίπεδο βιομηχανίας. Προσχέδιο των κυρώσεων φέρεται να είναι ήδη έτοιμο από το υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης και να έχει προωθηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο.
«Υπερβολές»
Η Αγκυρα από την πλευρά της προσπαθεί να μετριάσει τις ρωσικές αντιδράσεις, αλλά κρατώντας υψηλά τους τόνους σε ρητορικό επίπεδο. «Ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις ενεργούν εδώ και λίγο καιρό σαν να υπάρχει ενδεχόμενη απειλή από την Τουρκία - μια υπερβολική κατάσταση που δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Τανζού Μπιλγκίτς, για να προσθέσει ότι η Τουρκία δεν ενεργεί με επιθετικό τρόπο εναντίον στρατιωτικών στόχων της Ρωσίας και ότι η ελπίδα της είναι «πρωτίστως να μην κλιμακωθούν οι εντάσεις». Ταυτόχρονα, όμως, ο Μπιλγκίτς δήλωσε ότι δεν είναι δυνατό να ικανοποιηθούν οι ρωσικές απαιτήσεις για αποζημιώσεις σχετικά με το πολεμικό αεροπλάνο που καταρρίφθηκε.
Δυσάρεστη εξέλιξη για την Αγκυρα ήταν η απόφαση του αμερικανικού στρατού να αποσύρει 12 μαχητικά από τη βάση του Ιντσιρλίκ, τα οποία είχε στείλει τον περασμένο μήνα για να παράσχει στήριξη στην Τουρκία μετά την κόντρα με τη Ρωσία. Το Πεντάγωνο προσπάθησε να υποβαθμίσει την απόφαση, λέγοντας ότι η αποστολή των μαχητικών ήταν προσωρινή και είχαν ολοκληρώσει τον σκοπό τους.
Καταγγελίες
Την ίδια στιγμή και εν όψει της μίνι Συνόδου Κορυφής που πραγματοποιείται σήμερα για το Προσφυγικό, η Τουρκία δέχεται τα πυρά της Διεθνούς Αμνηστίας που καταγγέλλει ότι οι τουρκικές Αρχές έχουν συλλάβει, κακομεταχειριστεί και απελάσει στη χώρα τους Σύρους και Ιρακινούς πρόσφυγες.
«Παράλληλα με τις συζητήσεις για τη μετανάστευση μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας», η κυβέρνηση της Αγκυρας συνέλαβε και έθεσε υπό κράτηση «πάρα πολλούς, ίσως εκατοντάδες πρόσφυγες και ανθρώπους που ζητούσαν άσυλο», υπογραμμίζει η μη κυβερνητική οργάνωση στην έκθεσή της, ενώ υψηλόβαθμο στέλεχός της σχολιάζει: «Αναθέτοντας στην Τουρκία τον ρόλο του φύλακα της Ευρώπης στην κρίση με τους πρόσφυγες, η ΕΕ κινδυνεύει να αγνοήσει και εφεξής να ενθαρρύνει σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Αμεση ήταν η αντίδραση της Αγκυρας, που έσπευσε να διαψεύσει τη μη κυβερνητική οργάνωση. «Αρνούμαστε κατηγορηματικά ότι Σύροι πρόσφυγες αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στη Συρία», δήλωσε Τούρκος αξιωματούχος, διαβεβαιώνοντας ότι εξακολουθεί να εφαρμόζεται η πολιτική «των ανοιχτών θυρών», η οποία υιοθετήθηκε από τις τουρκικές Αρχές από τότε που άρχισε η σύγκρουση στη Συρία.
Ανάλυση
Οι επιπτώσεις της διαμάχης στα Βαλκάνια
Τις πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η κλιμακούμενη ρωσοτουρκική διένεξη στη γεωγραφική περιοχή των πολύπαθων Βαλκανίων εξετάζουν πλέον με ανησυχία οι αναλυτές διεθνώς. Το ενδεχόμενο η κόντρα μεταξύ Μόσχας και Αγκυρας, που συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, να οδηγήσει σε εμπόλεμες συρράξεις διά αντιπροσώπων (proxy wars) στα Βαλκάνια δεν φαίνεται πιθανό.
Η «παρουσία» που έχουν ωστόσο στην περιοχή των Βαλκανίων τόσο η Ρωσία (για παράδειγμα υπέρ της Σερβίας) όσο και η Τουρκία (για παράδειγμα στη Βοσνία) δημιουργούν φόβους για ενδεχόμενες παράπλευρες επιπτώσεις. Οι αγωγοί South Stream και Turkish Stream είχαν γεννήσει σημαντικές προσδοκίες στα Βαλκάνια, προσδοκίες οι οποίες έχουν ωστόσο πλέον εξανεμιστεί.
Αλλά και σε καθαρά στρατιωτικό επίπεδο, στη σκιά της ρωσοτουρκικής κόντρας, τα Βαλκάνια δείχνουν πλέον να έρχονται πιο κοντά στο ΝΑΤΟ. Ενδεικτική είναι και η πρόσφατη δήλωση που έκανε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι, σύμφωνα με τον οποίο «η Σερβία, το Κόσοβο, η ΠΓΔM και το Μαυροβούνιο σχηματίζουν τη νέα μετωπική γραμμή εναντίον της Ρωσίας».
Δεν είναι τυχαίο ότι το Μαυροβούνιο δέχτηκε προσφάτως πρόσκληση να ενταχθεί στη Συμμαχία. Δεν είναι τυχαία επίσης η παραδοσιακή θέση των Τούρκων υπέρ της «ΝΑΤΟποίησης» των Βαλκανίων, ενώ μένει να φανεί ποιες θα είναι οι αντιδράσεις των Ρώσων σε μια τέτοια εξέλιξη.
ΜΑΡΙΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ
ΕΘΝΟΣ
