Οι απλές κινήσεις μα αναγκαίες κινήσεις της υπηρεσιακής
κυβέρνησης για το προσφυγικό και η αδράνεια της απερχόμενης κυβέρνησης.
Όταν η κοινή λογική κερδίζει τις αμπελοφιλοσοφίες
Οι ενέργειες της υπηρεσιακής πρωθυπουργού κας. Βασιλικής
Θάνου, εκθέτουν ανεπανόρθωτα την προηγούμενη Κυβέρνηση. Όχι λόγω
καθαυτής της επιλογής της προέδρου του Αρείου Πάγου– η οποία ενδεχομένως
να έγινε με …αντιμνημονιακά κριτήρια- αλλά διότι ένας άνθρωπος με κοινή
λογική προχωρά επιτέλους σε αυτονόητες κινήσεις.Κινήσεις ωστόσο που δεν ήταν αυτονόητες για όλους. Όπως για
παράδειγμα το προσφυγικό. Ένα πεδίο υποτίθεται προνομιακό για την
ριζοσπαστική αριστερά. Η απελθούσα αναπληρώτρια υπουργός
Μεταναστευτικής Πολιτικής κα Τασια Χριστοδουλοπούλου, παρά τη χρόνια
ενασχόλησή της με το αντικείμενο (ως δικηγόρος και ως πολιτικός έχει
δώσει μάχες για τα δικαιώματα προσφύγων-μειονοτήτων κ.α.) κατόρθωσε
απλώς να δημιουργήσει ένα άνευ προηγουμένου μπάχαλο που δείχνει να
συμμαζεύεται –στο μέτρο του δυνατού πλέον- με απλές κινήσεις της
υπηρεσιακής κυβέρνησης.
Στην πραγματικότητα η κυρία Τασία δεν χρειάστηκε να
προσπαθήσει πολύ για να δημιουργήσει χάος. Αναπαρήγαγε ιδεοληψίες και
αμπελοφιλοσοφίες που απασχόλησαν για χρόνια την «καφενειακή αριστερά»
χωρίς να «βρέξει τα πόδια της». Προφανώς έλαβε τα εύσημα από τους
συνοδοιπόρους της, οι οποίοι είδαν επιτέλους όσα συζητούσαν σε θεωρητικό
επίπεδο, να παίρνουν σάρκα και οστά. Ωστόσο κανείς δεν είχε εμπειρία
εφαρμογής όσων αποτέλεσαν θέμα ατέρμονης συζήτησης σε αξημέρωτα βράδια
συντροφικών συγκεντρώσεων. Ούτε κανείς είχε κάνει μια σοβαρή μελέτη
επιπτώσεων.
Αρχικά πριν ακόμη καλά καλά ορκιστεί, ενεργοποίησε νόμους του 2011 (του ΠΑΣΟΚ) και του 2005 (της ΝΔ) με τους οποίους στην ουσία δίνεται το δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης των παράνομων μεταναστών (aftodioikisi.gr-Μάρτιος 2015). Πούλμαν μετέφεραν μετανάστες από την Αμυγδαλέζα στην Ομόνοια, με άγνωστο μετέπειτα προορισμό. Έναν μήνα αργότερα, υποστήριξε δημοσίως ότι «Στις πλατείες δεν υπάρχουν μετανάστες. Βγαίνουν τα πρωινά απλώς για να λιαστούν». Την ίδια περίοδο ανακοίνωσε ότι εκπονεί σχέδιο για τη «διαχείριση του προβλήματος στα νησιά που θα περιλαμβάνει τη δημιουργία στρατοπέδων και καταυλισμών, όπου θα καταγράφονται και τα στοιχεία των φιλοξενούμενων, ενώ στη συνέχεια θα δημιουργηθούν και μόνιμοι χώροι φιλοξενίας» (ΣΚΑΙ Απρίλιος 2015). The rest is history…
Άλλωστε στην ανάλυση πολλών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ η λύση στο θέμα των προσφύγων ήταν απλή: Να υπάρξει παγκόσμια εκεχειρία. Άποψη εξαιρετική μεν, όχι πολύ ρεαλιστική δε. Επέμειναν λοιπόν στην άποψη περί ριζικής επίλυσης του προβλήματος και δεν σπατάλησαν χρόνο για καταρτίσουν ένα σχέδιο διαχείρισης της κρίσης που ερχόταν με νομοτελειακό τρόπο. Η αρμόδια υφυπουργός, είχε πιθανότατα υποεκτιμήσει και το πρόβλημα και τις συνέπειες. «Υπολογίζουμε εμείς ότι θα υπάρχει μια ροή της τάξεως ίσως των 100.000 μέσα στο 2015, νομίζω ότι μπορούμε να τα καλύψουμε αυτά. Όλοι μαζί αν συνεχιστεί αυτή η ροή, το πολύ να φθάσει τις 100.000. Γιατί η χώρα μας δεν βοηθάει, προτιμούν την Ιταλία, γιατί είναι δύσκολο από εδώ να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην Ευρώπη» δήλωσε μιλώντας σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή (Mega Channel- Απρίλιος 2015).
Η υπηρεσιακή Πρωθυπουργός, θρυλείται ότι προτιμήθηκε από τον Αλέξη Τσίπρα για την αντιμνημονιακή στάση της και τις μάχες που έδωσε με την Κυβέρνηση Σαμαρά και τον τότε Υπουργό δικαιοσύνης κο. Χαρ. Αθανασίου. Έχει δώσει επίσης μάχες για να αποτρέψει τις μισθολογικές περικοπές των δικαστικών, μέσω συνδικαλιστικής δράσης.Ωστόσο, παρά την ενδεχόμενη πολιτική της απειρία, διαπίστωσε εύκολα ποιο είναι το σημαντικότερο θέμα που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης στη χώρα. Το δήλωσε με την πρώτη επιστολή που έστειλε στον Ζαν Κλώντ Γιουνκέρ: «θέτουμε ως κυβερνητική προτεραιότητα την εξασφάλιση της αποτελεσματικής διαχείρισης των ολοένα αυξανόμενων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών στην Ευρώπη, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις χώρες της περιοχής».
Αμα τη αναλήψει των καθηκόντων της δημιούργησε Συντονιστικό Κέντρο Διαχείρισης Προσφυγικών Ροών, δρομολόγησε δράσεις για τη βελτίωση, υλικοτεχνική ενίσχυση και στελέχωση των υφιστάμενων υποδομών υποδοχής και περίθαλψης, καθώς και για την επιτάχυνση των διαδικασιών καταγραφής και ταυτοποίησης των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, που καταφεύγουν στη χώρα.
Ενεργοποίησε επίσης τις διαδικασίες για την άμεση αξιοποίηση των υφιστάμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων αλληλεγγύης και κοινοτικών κονδυλίων και επίσπευσε την απορρόφηση των διαθεσίμων πόρων από τα προγράμματα αποκατάστασης και υποστήριξης της νησιωτικής οικονομίας.
Λίγες ημέρες αργότερα, ο αρμόδιος επίτροπος της Ε.Ε. για τα θέματα μετανάστευσης κος Δημ. Αβραμόπουλος ανταποκρίθηκε άμεσα –όπως ήταν φυσικό- και την ενημέρωσε ότι η Ένωση θα προχωρήσει στην άμεση καταβολή 33 εκατομμυρίων ευρώ έως τις 15 Σεπτεμβρίου, προκειμένου η Ελλάδα να αντιμετωπίσει την έκτακτη κατάσταση της μαζικής εισροής προσφύγων. Θα ακολουθήσει ακόμη περισσότερη χρηματοδότηση με βάση το έργο που παράγεται ενώ ένα σύνολο 450 εκατ. ευρώ έχουν προβλεφθεί να δοθούν στην Ελλάδα ακριβώς για το σκοπό αυτό.
«Έλυσε το πρόβλημα»; Θα ερωτηθεί κανείς εύλογα. Ασφαλώς και όχι. Είναι άλλωστε πολύ σύνθετο για να αντιμετωπιστεί από μια εθνική κυβέρνηση και δη υπηρεσιακή. Έκανε όμως το αυτονόητο: αναγνώρισε το πρόβλημα, ζήτησε κάθε διαθέσιμη συνδρομή για βοήθεια και έλαβε όσα μέτρα μπορούσε –δεδομένων των συνθηκών- για να δείξει τουλάχιστον ότι έχει επίγνωση της κατάστασης. Τις επόμενες ημέρες, παρά το γεγονός ότι είναι Υπηρεσιακή Πρωθυπουργός- θα αναζητήσει και πιο μόνιμες λύσεις καθώς ήδη έχει κινητοποιήσει όποιες δυνάμεις μπορούσε, σύμφωνα με το ρεπορτάζ. Σταμάτησε κυρίως να εκνευρίζει τους πολίτες όπως έκανε η πρώην Υφυπουργός Μετανάστευσης με την ειρωνική στάση μιας επιστήμονος που «κατέχει» το θέμα, το αναλύει σε υψηλότερα επίπεδα και απαξιοί να διαχειριστεί τη λάντζα της καθημερινότητας, απλώς γιατί δεν μπορεί να κάνει αυτό που επιβάλλει η κοινή λογική…
*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι σύμβουλος έκδοσης της 24 Media
Αρχικά πριν ακόμη καλά καλά ορκιστεί, ενεργοποίησε νόμους του 2011 (του ΠΑΣΟΚ) και του 2005 (της ΝΔ) με τους οποίους στην ουσία δίνεται το δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης των παράνομων μεταναστών (aftodioikisi.gr-Μάρτιος 2015). Πούλμαν μετέφεραν μετανάστες από την Αμυγδαλέζα στην Ομόνοια, με άγνωστο μετέπειτα προορισμό. Έναν μήνα αργότερα, υποστήριξε δημοσίως ότι «Στις πλατείες δεν υπάρχουν μετανάστες. Βγαίνουν τα πρωινά απλώς για να λιαστούν». Την ίδια περίοδο ανακοίνωσε ότι εκπονεί σχέδιο για τη «διαχείριση του προβλήματος στα νησιά που θα περιλαμβάνει τη δημιουργία στρατοπέδων και καταυλισμών, όπου θα καταγράφονται και τα στοιχεία των φιλοξενούμενων, ενώ στη συνέχεια θα δημιουργηθούν και μόνιμοι χώροι φιλοξενίας» (ΣΚΑΙ Απρίλιος 2015). The rest is history…
Άλλωστε στην ανάλυση πολλών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ η λύση στο θέμα των προσφύγων ήταν απλή: Να υπάρξει παγκόσμια εκεχειρία. Άποψη εξαιρετική μεν, όχι πολύ ρεαλιστική δε. Επέμειναν λοιπόν στην άποψη περί ριζικής επίλυσης του προβλήματος και δεν σπατάλησαν χρόνο για καταρτίσουν ένα σχέδιο διαχείρισης της κρίσης που ερχόταν με νομοτελειακό τρόπο. Η αρμόδια υφυπουργός, είχε πιθανότατα υποεκτιμήσει και το πρόβλημα και τις συνέπειες. «Υπολογίζουμε εμείς ότι θα υπάρχει μια ροή της τάξεως ίσως των 100.000 μέσα στο 2015, νομίζω ότι μπορούμε να τα καλύψουμε αυτά. Όλοι μαζί αν συνεχιστεί αυτή η ροή, το πολύ να φθάσει τις 100.000. Γιατί η χώρα μας δεν βοηθάει, προτιμούν την Ιταλία, γιατί είναι δύσκολο από εδώ να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην Ευρώπη» δήλωσε μιλώντας σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή (Mega Channel- Απρίλιος 2015).
Η υπηρεσιακή Πρωθυπουργός, θρυλείται ότι προτιμήθηκε από τον Αλέξη Τσίπρα για την αντιμνημονιακή στάση της και τις μάχες που έδωσε με την Κυβέρνηση Σαμαρά και τον τότε Υπουργό δικαιοσύνης κο. Χαρ. Αθανασίου. Έχει δώσει επίσης μάχες για να αποτρέψει τις μισθολογικές περικοπές των δικαστικών, μέσω συνδικαλιστικής δράσης.Ωστόσο, παρά την ενδεχόμενη πολιτική της απειρία, διαπίστωσε εύκολα ποιο είναι το σημαντικότερο θέμα που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης στη χώρα. Το δήλωσε με την πρώτη επιστολή που έστειλε στον Ζαν Κλώντ Γιουνκέρ: «θέτουμε ως κυβερνητική προτεραιότητα την εξασφάλιση της αποτελεσματικής διαχείρισης των ολοένα αυξανόμενων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών στην Ευρώπη, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις χώρες της περιοχής».
Αμα τη αναλήψει των καθηκόντων της δημιούργησε Συντονιστικό Κέντρο Διαχείρισης Προσφυγικών Ροών, δρομολόγησε δράσεις για τη βελτίωση, υλικοτεχνική ενίσχυση και στελέχωση των υφιστάμενων υποδομών υποδοχής και περίθαλψης, καθώς και για την επιτάχυνση των διαδικασιών καταγραφής και ταυτοποίησης των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, που καταφεύγουν στη χώρα.
Ενεργοποίησε επίσης τις διαδικασίες για την άμεση αξιοποίηση των υφιστάμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων αλληλεγγύης και κοινοτικών κονδυλίων και επίσπευσε την απορρόφηση των διαθεσίμων πόρων από τα προγράμματα αποκατάστασης και υποστήριξης της νησιωτικής οικονομίας.
Λίγες ημέρες αργότερα, ο αρμόδιος επίτροπος της Ε.Ε. για τα θέματα μετανάστευσης κος Δημ. Αβραμόπουλος ανταποκρίθηκε άμεσα –όπως ήταν φυσικό- και την ενημέρωσε ότι η Ένωση θα προχωρήσει στην άμεση καταβολή 33 εκατομμυρίων ευρώ έως τις 15 Σεπτεμβρίου, προκειμένου η Ελλάδα να αντιμετωπίσει την έκτακτη κατάσταση της μαζικής εισροής προσφύγων. Θα ακολουθήσει ακόμη περισσότερη χρηματοδότηση με βάση το έργο που παράγεται ενώ ένα σύνολο 450 εκατ. ευρώ έχουν προβλεφθεί να δοθούν στην Ελλάδα ακριβώς για το σκοπό αυτό.
«Έλυσε το πρόβλημα»; Θα ερωτηθεί κανείς εύλογα. Ασφαλώς και όχι. Είναι άλλωστε πολύ σύνθετο για να αντιμετωπιστεί από μια εθνική κυβέρνηση και δη υπηρεσιακή. Έκανε όμως το αυτονόητο: αναγνώρισε το πρόβλημα, ζήτησε κάθε διαθέσιμη συνδρομή για βοήθεια και έλαβε όσα μέτρα μπορούσε –δεδομένων των συνθηκών- για να δείξει τουλάχιστον ότι έχει επίγνωση της κατάστασης. Τις επόμενες ημέρες, παρά το γεγονός ότι είναι Υπηρεσιακή Πρωθυπουργός- θα αναζητήσει και πιο μόνιμες λύσεις καθώς ήδη έχει κινητοποιήσει όποιες δυνάμεις μπορούσε, σύμφωνα με το ρεπορτάζ. Σταμάτησε κυρίως να εκνευρίζει τους πολίτες όπως έκανε η πρώην Υφυπουργός Μετανάστευσης με την ειρωνική στάση μιας επιστήμονος που «κατέχει» το θέμα, το αναλύει σε υψηλότερα επίπεδα και απαξιοί να διαχειριστεί τη λάντζα της καθημερινότητας, απλώς γιατί δεν μπορεί να κάνει αυτό που επιβάλλει η κοινή λογική…
*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι σύμβουλος έκδοσης της 24 Media
