Σε μία μάλλον απροσδόκητη κίνηση, ο Αλέξης Τσίπρας απεκάλυψε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στη ΔΕΘ ότι η
κυβέρνησή του επρόκειτο να υπογράψει με την Ιταλία συμφωνία για την
οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.Πράγματι αυτό ισχύει και όντως το ταξίδι του πρώην υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά
στη Ρώμη είχε κλειστεί για τις 7 Σεπτεμβρίου. Είχαν μάλιστα ανταλλαγεί
και συμφωνηθεί τα σχετικά διπλωματικά κείμενα, ενώ η συμφωνία
"ακολουθεί" την παλαιότερη συμφωνία οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας που
είχαν υπογράψει οι δύο χώρες το 1977.
Ωστόσο, κύκλοι του υπουργείου Εξωτερικών εξέφραζαν το απόγευμα της
Δευτέρας απορία για την απόφαση του κ. Τσίπρα να δημοσιοποιήσει το θέμα
εν μέσω προεκλογικής περιόδου και κυρίως να επιδιώξει, με τον τρόπο του,
να "οικειοποιηθεί" τη συμφωνία λέγοντας ότι θα την υπογράψει εφόσον
επανέλθει στην κυβέρνηση.
Η προώθηση συνομιλιών για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με
γειτονικές χώρες - πλην Τουρκίας - επανήλθε στο προσκήνιο μετά τις
αρχικές σκέψεις της κυβέρνησης Σαμαρά (στα τέλη του 2012 - αρχές 2013)
για κατάθεση των συντεταγμένων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στον ΟΗΕ
(θέμα που είχε αποκαλύψει "Το Βήμα"). Επρόκειτο ουσιαστικά για
αναθέρμανση μίας στρατηγικής που είχε ακολουθηθεί από την κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή την περίοδο 2004 - 2009.
Προωθήθηκε δε κυρίως, στη νεότερη φάση της, από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο
που συνέστησε και ειδική ομάδα διαπραγμάτευσης η οποία ανέλαβε τις
συνομιλίες με τρεις χώρες: την Ιταλία, την Αλβανία και την Αίγυπτο.
Μάλιστα, ο κ. Βενιζέλος είχε συμφωνήσει στις 28 Φεβρουαρίου 2014 με την
τότε υπουργό Εξωτερικών της Ιταλίας Φεντερίκα Μογκερίνι, επισκεπτόμενος τη Ρώμη, να προωθηθεί ο "εκσυγχρονισμός" της συμφωνίας του 1977.
Ωστόσο, η συμφωνία με την Ιταλία δεν απεδείχθη όσο εύκολη ορισμένοι
θα ήθελαν. Η Ρώμη είχε και εκείνη τα δικά της συμφέροντα, εξέφρασε κατά
καιρούς επιφυλάξεις στο θέμα της ΑΟΖ, ήθελε διασφαλίσεις σε θέματα
αλιείας, ενώ ήθελε να αποφύγει και λάθη ή παραλείψεις της σε
προηγούμενες συμφωνίες θαλασσίων ζωνών που είχε συνάψει με άλλες
γειτονικές της χώρες.
Έμπειροι διπλωμάτες πάντως επιμένουν ότι το "δύσκολο" θέμα με τις
θαλάσσιες ζώνες στο Ιόνιο Πέλαγος αφορά στην Αλβανία. Η κυβέρνηση του Έντι Ράμα
επιμένει να αμφισβητεί την εγκυρότητα της συμφωνίας του 2009 και να
απειλεί με δικαστική προσφυγή. Το ζήτημα επανέρχεται συνεχώς στις
ελληνοαλβανικές σχέσεις και δεν αποκλείεται η Αθήνα να εξετάζει - αν δεν
το έχει ήδη πράξει - και άλλες κινήσεις για να αποκρούσεις την αλβανική
"επιθετικότητα" στο θέμα. Αυτές οι κινήσεις θα πρέπει να ειδωθούν και
υπό το πρίσμα της διαφαινόμενης συμφωνίας με τη Ρώμη.