16 Μαρτίου 2015

«Ισλαμικό κράτος»: το Χόλιγουντ του τρόμου (

Ο... αρχιτζιχαντιστής προλογίζει την εκτέλεση του φερόμενου ως πράκτορα του Ισραήλ. «Δήμιος» το δεκάχρονο αγόρι στ’ αριστερά, που αφού φώναξε «Ο Θεός είναι μεγάλος», σημάδεψε και πυροβόλησε τον Μοχάμεντ Μουσάλαμ στο μέτωπο...
Το ISIS δεν είναι μόνον μια οργάνωση ισλαμιστών πολεμιστών που προσπαθεί -συχνά με τρομοκρατικές μεθόδους- να εγκαθιδρύσει το δικό της «Χαλιφάτο» στο Ιράκ και τη Συρία: είναι ταυτόχρονα και ένα στούντιο προπαγάνδας, που παράγει και χρησιμοποιεί τα καλογυρισμένα της βίντεο για να «περάσει» κάθε είδους φρικιαστικό μήνυμα -όπως με την πρόσφατη αποτρόπαια εκτέλεση του 19χρονου «πράκτορα της Μοσάντ» Μοχάμεντ Μουσάλαμ με μια σφαίρα στο μέτωπο, και δήμιο ένα δεκάχρονο αγόρι με στολή παραλλαγής... Ενα βίντεο που σόκαρε ολόκληρο τον πλανήτη, αν και οι γονείς του 19χρονου επιμένουν ότι εκτελέστηκε από τους τζιχαντιστές επειδή ήθελε να αποσκιρτήσει.

Οι ειδικοί της διαφήμισης και της επικοινωνίας καταλήγουν πως, σε αντίθεση με την Αλ Κάιντα η οποία κρατά ένα μάλλον χαμηλών τόνων επικοινωνιακό προφίλ, το «Ισλαμικό κράτος» (Ι.κ.) επιδεικνύει επικοινωνιακή πολιτική και μάρκετινγκ που ανταγωνίζονται αντίστοιχες hi-tech εταιρείες της Σίλικον Βάλεϊ. Πώς και γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Οι λόγοι είναι αρκετοί. Πρώτος και σημαντικότερος ότι τα διάφορα φιλικά προς την Αλ Κάιντα και το «Ι.κ.» κινήματα προσπαθούν να στρατολογήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα μέλη και να αποκτήσουν αναγνωρισιμότητα στην παγκόσμια πολιτική σκηνή. Και σ’ έναν παγκοσμιοποιημένο πλανήτη για να επιτύχουν τον στόχο τους πρέπει να ακολουθήσουν τη διεθνή πεπατημένη: να αναπτύξουν δηλαδή τεχνικές αντίστοιχες με αυτές που χρησιμοποιούν μεγάλες εταιρείες.

Σύμφωνα με την ιδιωτική εταιρεία Soufan, την οποία ίδρυσε ο Αμερικανός, λιβανέζικης καταγωγής πρώην πράκτορας του FBI Αλί Σουφάν και ειδικεύεται σε παροχή υπηρεσιών ασφαλείας και αντικατασκοπίας, ακόμη κι αν η τρομοκρατική ιδεολογία πίσω από την Αλ Κάιντα επεκτείνεται, η ισχύς του ονόματος έχει μειωθεί σοβαρά, σε αντίθεση με το «I.κ.» το οποίο ακολουθεί ανοδική πορεία.

Δυτική... παιδεία
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι πολλοί ξένοι που στρατολογούνται προέρχονται από ευρωπαϊκά ή αμερικανικά πανεπιστήμια και είναι πλήρως εξοικειωμένοι με τη σύγχρονη τεχνολογία και τις τεχνικές μάρκετινγκ. Συνεπώς όπως πολλές καινούργιες εταιρείες, που θέλουν να λανσάρουν ένα νέο προϊόν έτσι και το «Ι.κ.» επιχείρησε να προβληθεί διεθνώς, απευθύνοντας μηνύματα προς τους νέους ανθρώπους που χρησιμοποιούν κατά κόρον το Διαδίκτυο. Και μπορεί οι Ιρακινοί και Σύροι πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες να σνόμπαραν το «Ι.κ.», δεν έπραξαν όμως το ίδιο και εκατοντάδες νέοι σε Ευρώπη και ΗΠΑ, τους οποίους προσέλκυσε η οργάνωση μέσω του Διαδικτύου.

Το μέγεθος της επικοινωνιακής επιτυχίας του «Ι.κ.» είναι, σύμφωνα με τον Σουφάν, αντιστρόφως ανάλογο της αποτυχημένης επικοινωνιακής πολιτικής της Αλ Κάιντα. Γιατί, όπως εξηγεί, όλες οι τρομοκρατικές ομάδες, η Αλ Κάιντα αναζητεί νέα μέλη διψασμένα για πόλεμο, αλλά οι προσφάτως στρατολογημένοι εξτρεμιστές ισλαμιστές, οι περισσότεροι ηλικίας 18-25 χρόνων, με δυσκολία μπορούν να θυμηθούν την 11η Σεπτεμβρίου στις ΗΠΑ καθώς τότε ήταν μαθητές του Δημοτικού!
Το αποτέλεσμα είναι οι ανά τον πλανήτη φιλόδοξοι μελλοντικοί τζιχαντιστές να βλέπουν την Αλ Κάιντα σαν τη «γιαγιά» των τρομοκρατικών οργανώσεων, όπως γράφει με χιούμορ η βρετανική εφημερίδα Independent. Ή, αν το αναγάγουμε σε όρους σύγχρονης τεχνολογίας, η Αλ Κάιντα μοιάζει με τη γηρασμένη ΝΟΚΙΑ απέναντι στη φρέσκια SAMSUNG ή την Apple και τη Google σε σχέση με τη Microsoft...

Επιπροσθέτως ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι το ISIS χρησιμοποιεί δυτικές μάρκες προϊόντων προκειμένου να δείξει στα νέα μέλη της ότι θα εξακολουθήσουν να απολαμβάνουν διάφορα δυτικά αγαθά, όπως τη γνωστή σε όλους μας Nutella, βαζάκια της οποίας κρατούσαν στο χέρι υποστηρικτές του «I.κ.» το περασμένο καλοκαίρι στη Συρία!

Ακόμη το «Ι.κ.» προμοτάρει στον μέγιστο δυνατό βαθμό τα προφίλ των στρατολογημένων μελών του, χρησιμοποιώντας τις τεχνικές του μάρκετινγκ και της παρακολούθησης των ΜΜΕ. Μάλιστα, σύμφωνα με την έρευνα του Σουφάν, ειδικά το Twitter, που έχει εξελιχθεί σε ένα εργαλείο μαζικού επηρεασμού στρατολόγησης και δημοσιότητας για το «Ι.κ.», αποτελεί ένα πεδίο στο οποίο κυριολεκτικά «συνθλίβει» την Αλ Κάιντα. Το Twitter αποτελεί την τέλεια πλατφόρμα για την προώθηση του προϊόντος που ακούει στο όνομα «Ισλαμικό κράτος» προσθέτει ο Σουφάν. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα «χτυπήματα» (hits) για τo «Ισλαμικό κράτος», μετά την κατάληψη της Μοσούλης τον Ιούνιο, πολλαπλασιάστηκαν, κάτι το οποίο δεν συνέβη με την περίπτωση της Αλ Κάιντα, παρά το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες έχει φουντώσει μαζικά σε παγκόσμιο επίπεδο η συζήτηση για τη διεθνή τρομοκρατία.

«Περνούν» μηνύματα
Το ISIS όχι μόνο χρησιμοποιεί υψηλής ανάλυσης βίντεο σε σχέση με τα «θολά» πλάνα του Μπιν Λάντεν της Αλ Κάιντα, τα οποία παράγει στο σύγχρονο κέντρο ΜΜΕ Αλ Χαγιάτ, που έχει δημιουργήσει, αλλά μέχρι πέρυσι είχε 45.000 λογαριασμούς μέσω των οποίων έστελνε τα μηνύματά του. Ορισμένοι ειδικοί στο Διαδίκτυο μάλιστα εκτιμούν, σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ του Independent, ότι ο συνολικός αριθμός μηνυμάτων για το «I.κ.» ξεπερνά τις 90.000 ημερησίως!
Τον «Τζιχάντι Τζον» δεν τον «εφηύρε» το ISIS, αλλά τα δυτικά μέσα ενημέρωσης |
Ενα ακόμη χαρακτηριστικό παράδειγμα περαιτέρω δημοσιότητας που απέκτησε το «Ι.κ» είναι ο Τζιχάντι Τζον, ο βρετανικής καταγωγής δήμιος της οργάνωσης Μοχάμεντ Εμουάζι. Τον «Τζιχάντι Τζον» δεν «εφηύρε» το ISIS, αλλά τα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Φυσικά το ISIS δεν άφησε την ευκαιρία ανεκμετάλλευτη χρησιμοποιώντας τον Εμουάζι ως ίνδαλμα πρωτοφανούς βίας και εξτρεμισμού. Είναι χαρακτηριστική δήλωση πρώην μέλος σε δημοσιογράφο του BBC, ο οποίος είπε ότι «το ISIS έπαιζε τον Εμουάζι σαν πιάνο, ως μια σπουδαία προσωπικότητα που προσέλκυε τους μουσουλμάνους αδελφούς μας στην Ευρώπη».

Τέλος, όπως επισημαίνει ο Αμερικανολιβανέζος πρώην πράκτορας του FBI, η εκτόξευση της δημοσιότητας του ISIS δεν αποτέλεσε έκπληξη λόγω των σημαντικών νικών του στα πεδία των μαχών. Οσον αφορά ωστόσο την Αλ Κάιντα, ο Σουφάν υποστηρίζει ότι το πάλαι ποτέ τρομοκρατικό δίκτυο πρέπει να ανανεωθεί και να διαφοροποιηθεί ουσιαστικά από τον νεόκοπο εσωτερικό «αντίπαλό» του. Κάτι τέτοιο υποστηρίζει ότι θα μπορούσε να συμβεί με μία εντυπωσιακή επίθεση εναντίον δυτικών στόχων, αφού μια τέτοια ενέργεια θα υπενθύμιζε στους δυνάμει υποστηρικτές του ότι παραμένει προσηλωμένο εναντίον του «πραγματικού εχθρού», της Δύσης, και όχι στον πόλεμο εναντίον μετριοπαθών ομοθρήσκων του.