Μέση Ανατολή, Ουκρανία: Δύο Επίκαιρα με Προοπτική Διαρκείας,

Με την επικρατούσα κατάσταση στη Μέση Ανατολή απαιτείται ανάλογη πολιτική

Του Δημήτρη Λακαφώση Αντιστρατήγου ε.α.

Με τον πόλεμο στο Αφγανιστάν προς τη Δύση, ανατέλλει ο πόλεμος κατά του ισλαμικού κράτους(IS), αλλά και ενώ πιστευότανε ότι ο Obama εγκαινιάζει νέα γενιά προέδρων χωρίς πόλεμο. Έχει κληρονομήσει δύο πολέμους, τους οποίους κλήθηκε νε τερματίσει και τώρα απρόσμενα αρχίζει τον πόλεμο κατά του πλέον επικίνδυνου IS και μάλιστα στα τελευταία δύο έτη της δεύτερης προεδρικής θητείας.Ο Obama έχει επικριθεί, δίκαια ή άδικα, για έλλειψη ή μάλλον για ασαφή πολιτική στην Μέση Ανατολή και που τον καθιστά ακόμη ευάλωτο στην κριτική μετά τις πρόσφατες ενδιάμεσες αμερικανικές εκλογές, με τις οποίες χάνει τον έλεγχο στο Κογκρέσο. Περιπλέκει ακόμη τους επικριτές η δήλωση του Obama ότι πρώτα αντιμετωπίζονται οι Τζιχαντιστές του IS, χωρίς σαφή μηνύματα για τον Άσαντ, τον οποίο οι Η.Π.Α. εμμένουν να εκτοπίσουν.
Με την επανεμπλοκή στο Ιράκ με το διπλασιασμό των εκεί αμερικανικών δυνάμεων με 1.500 ακόμη στρατιώτες και με την επανεμπλοκή με 10.000 περίπου άνδρες, μέχρι το τέλος του 2016, στη μετά Αφγανιστάν εποχή, ως και την ανάγκη εξάλειψης της διεθνούς απειλής του IS, διαμορφώνεται αφ’ εαυτής άλλη στρατηγική για την εφαρμογή της οποίας απαιτείται ανάλογη πολιτική στην Μέση Ανατολή.
 
Αντικαθίσταται, σε αντίδραση της κριτικής ή από ανάγκη, ο Υπουργός άμυνας των Η.Π.Α. ,ChuckHagel, ο βετεράνος του βιετναμικού πολέμου και ο επί μακρόν Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής πριν προσχωρήσει στον Obama.OHagel είναι και ο πρώτος στρατιωτικός που ανέλαβε Υπουργείο άμυνας. Ο νέος Υπουργός είναι ο τέταρτος μετά τους RobertGates, LeonPanetta και ChuckHagel, στα μέχρι τώρα έξι χρόνια προεδρίας του Obama, πράγμα που έχει να συμβεί από προεδρίας HarryTruman. Ο νέος Υπουργός, που δεν έχει καθορισθεί ακόμη και αναλαμβάνει από τις αρχές του 2015, καλείται να ασκήσει δυναμική στρατιωτική στρατηγική στη διαμορφούμενη πολιτική για τη Μέση Ανατολή στα δύο χρόνια, που απομένουν ακόμη επί προεδρίας Obama.

Αμείωτη η ένταση στην Ανατολική Ουκρανία
Οι αμερικανό-σοβιετικές σχέσεις χειροτέρευσαν από τότε που η Ρωσία επενέβη στις εσωτερικές υποθέσεις της Ουκρανίας και προσήρτησε την Κριμαία, το Μάρτιο 2014. Η ένταση έφθασε στο αποκορύφωμα το καλοκαίρι 2014 με την κατάρριψη του επιβατικού αεροπλάνου της Μαλαισιανής πτήσης MH17 πάνω από την ανατολική Ουκρανία. Οι Η.Π.Α.ισχυρίζονται ότι κτυπήθηκε με ρωσικής κατασκευής πύραυλο από την ελεγχόμενη από τους αντάρτες αυτονομιστές περιοχή. Η Ε.Ε. επέβαλε κυρώσεις στους γύρω από τον Putin σε προσπάθεια να τον πιέσουν να αλλάζει τακτική.
Η Ρωσία, όμως, συνεχίζει να υποστηρίζει τους φιλορώσους αυτονομιστές που πολεμούν τις ουκρανικές δυνάμεις στην ανατολική Ουκρανία.
 
Η Ουκρανία κατηγόρησε τη Ρωσία ότι στέλνει άρματα μάχης στο ουκρανικό έδαφος. Ενώ, και ο ΟΑΣΕ( Οργανισμός για την ασφάλεια και συνεργασία στην Ευρώπη-OSCE) αναφέρει ότι στρατιωτικά οχήματα, με όλμους, πυροβόλα και συστήματα πολλαπλών εκτοξευτών ρουκετών, κατευθύνονται προς το Donetsk. Η Μόσχα επανειλημμένα αρνήθηκε ότι παρέχει στρατιωτική βοήθεια στους αντάρτες, παρά μόνο ανθρωπιστική βοήθεια. Ο, δε, ανώτατος διοικητής των Νατοϊκών δυνάμεων στην Ευρώπη, στρατηγός Philip Breedlove (Φίλιπ Μπρίντλοβ) τονίζει ότι η συμφωνία Κιέβου-Μόσχας- Aυτονομιστών, τον τελευταίο Σεπτέμβριο, στο Μίνσκ, για κατάπαυση πυρός στην ανατολική Ουκρανία, υπάρχει μόνο στο όνομα.
 
Στις ελεγχόμενες από τους φιλορώσους αυτονομιστές περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας, η εύθραυστη κατάπαυση πυρός μπορεί να τελειώσει οποιαδήποτε στιγμή. Εκφράζεται ανησυχία για μια παγωμένη και παρατεταμένη σύγκρουση που πρόκειται να θέτει υπό αμφισβήτηση την υπάρχουσα κατάσταση της περιοχής για χρόνια ή ακόμη και δεκαετίες.
 
Ο πρώην ηγέτης της Ρωσίας Gorbachev προειδοποιεί για νέο ψυχρό πόλεμο και ότι η εμπιστοσύνη Ρωσίας-Δύσης καταρρέει. ‘’Η Ρωσία απαιτεί εξασφαλισμένες εγγυήσεις ότι δεν υπάρχει καν σκέψη η Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ’’ και ο εκπρόσωπος του Putin προσθέτει ακόμη: ‘’ η διαδοχική προσέγγιση του ΝΑΤΟ προς τα ρωσικά σύνορα έχει εκνευρίσει τη Μόσχα’’. Αλλά και η Ρωσία και με την αυξημένη παρουσία δυνάμεων στα σύνορα με την Ουκρανία και με πυρά μέσα από την Ρωσία προκαλεί αντιπαραθέσεις και ο ΥΠΕΞ της Γερμανίας Frank-WalterSteinmeier κατά την επίσκεψη στη Μόσχα διαπιστώνει να μην υπάρχει έδαφος αισιοδοξίας. Ενώ νωρίτερα ο Putin τονίζει ότι η Ρωσία δεν υποκύπτει ποτέ στο θέμα της Ουκρανίας.
 
Βέβαια, οι σχέσεις Δύσης-Ρωσίας μετά τον ψυχρό πόλεμο εξελίχθηκαν ομαλά με τη στρατηγική που εφήρμοσε η Δύση να αποφεύγει να εμπλέκεται άμεσα στις γειτονικές προς τη Ρωσία και πρώην της Σοβιετικής ένωσης και όπου κρίνεται ότι η Ρωσία έχει αποδειγμένα εθνικά συμφέροντα. Μήπως, όμως, η εγκατάλειψη αυτής της στρατηγικής είναι πρόωρη;