18 Νοεμβρίου 2014

Πρώτα το Ιράν!

Μπορεί να υπάρξει διευθέτηση της αντιπαράθεσης ΗΠΑ-Τουρκίας στη Συρία; Αν η απάντηση ήταν αρνητική, ο Μπάιντεν δεν θα μετέβαινε για να συναντήσει τον Ερντογάν. Ενα όμως είναι βέβαιο, προτεραιότητα των ΗΠΑ είναι η συνολική προσέγγιση-συνεργασία με την Τεχεράνη και οι όποιες διευθετήσεις γίνουν στη συνέχεια με τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ αλλά κυρίως την Τουρκία δεν θα πρέπει να παρενοχλούν την κύρια παραπάνω στρατηγική επιλογή.Η συνεργασία με το Ιράν είναι για τις ΗΠΑ προϋπόθεση για την ανάσχεση των τζιχαντιστών, για κάποιας μορφής σταθεροποίηση στο Ιράκ και πολιτική συμβιβαστική λύση στη Συρία, για αποτροπή νέων συγκρούσεων στον Λίβανο και για αποφυγή ανάφλεξης στα σύνορα της χώρας με το Ισραήλ και τέλος για τη σταθερότητα στο Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ.

Πώς τα παραπάνω συμβιβάζονται με την ατζέντα της Τουρκίας στη Συρία που έχει στόχο την ανατροπή του Ασαντ; Τι παραχωρήσεις μπορεί να κάνει ο Μπάιντεν στους Ερντογάν-Νταβούτογλου;

Η ουσία της αντιπαράθεσης δεν είναι η τύχη του Ασαντ, την αποχώρηση του οποίου θα συζητούσε η Τεχράνη στο πλαίσιο ενός συμβιβασμού που θα συνδιαμόρφωνε. Βρίσκεται στην άποψη ΗΠΑ και Ιράν ότι η μόνη δυνατή λύση στη Συρία είναι η μεταμόρφωση της χώρας σε συνομοσπονδία κρατιδίων σε θρησκευτική και εθνοτική βάση (Κούρδοι, Δρούζοι, αλαουίτες και σουνίτες συν χριστιανοί) και στον στόχο της Αγκυρας για μια σουνιτική Συρία, ντε φάκτο προτεκτοράτο της Τουρκίας!

Είναι προφανές ότι το πεδίο συμβιβασμού και ρόλου της Τουρκίας στη Συρία θα θέσει υπό έλεγχο την αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ και επικοινωνιακά θα διασκεδάσει την εικόνα απομόνωσης της Αγκυρας. Δεν θα παύει όμως να είναι δεύτερος ρόλος. Ρόλος όχι στην ατζέντα του στρατηγικού βάθους αλλά της Νέας Μέσης Ανατολής που αναδύεται από την ιστορική προσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν, που, καλώς εχόντων των πραγμάτων, αναμένεται μέχρι τις 24-11, οπότε λήγει και η διορία για την επίτευξη συμφωνίας με τους 5 συν 1 (τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας συν η Γερμανία) για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας.

Η Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα με τελευταίο το Κατάρ προσαρμόσθηκαν στην πολιτική των ΗΠΑ, έναν δρόμο που αργά ή γρήγορα θα ακολουθήσουν και οι άλλοι δύο δυσαρεστημένοι, η Τουρκία και το Ισραήλ.
kapopoulos@pegasus.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ