Σε «ρώσικη ρουλέτα» για την Τουρκία αλλά και τον ίδιο τον Ταγίπ
Ερντογάν εξελίσσεται η υπερφιλόδοξη προσπάθεια της Aγκυρας να επιτύχει
μια σειρά «εθνικών» στόχων, μένοντας στα μετόπισθεν και προσφέροντας
μόνο θεωρητική και ρητορική στήριξη στο παγκόσμιο μέτωπο εναντίον της
απειλής της τζιχάντ.
Η στάση του Ταγίπ Ερντογάν αποκαθηλώνει την Τουρκία από τη θέση της περιφερειακής δύναμης που διεκδικεί τα τελευταία χρόνια.
Η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μην ικανοποιήσει τα αιτήματα των Κούρδων του Κομπάνι οδήγησε σε πολύνεκρες συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής και μεγάλες καταστροφές σε πολλές τουρκικές πόλεις, από το Ντιγιαρμπακίρ μέχρι την Κωνσταντινούπολη.Με τη δήλωση του Ταγίπ Ερντογάν ότι το PKK και το καθεστώς Ασαντ είναι πιο επικίνδυνες και μεγαλύτερες απειλές από ό,τι το ISIS, αλλά και με την προσπάθεια υπαγόρευσης όρων και προϋποθέσεων στις ΗΠΑ για τη συμμετοχή στην πολεμική επιχείρηση εναντίον των τζιχαντιστών, η Τουρκία μετατρέπεται σε μέρος του προβλήματος και αποκαθηλώνεται από τη θέση της περιφερειακής δύναμης που διεκδικεί τα τελευταία χρόνια.
Η
τουρκική κυβέρνηση, αφού πρώτα διευκόλυνε τη γιγάντωση του Ισλαμικού
Κράτους επιτρέποντας τη ροή μαχητών από την Ευρώπη προς τη Συρία αλλά
και όπλων που «άγνωστοι» χρηματοδότες έστελναν στις αρχικά
αντικαθεστωτικές δυνάμεις της Συρίας και κατέληγαν στην Αλ Κάιντα και το
ISIS, τώρα επιχειρεί να εκμεταλλευθεί την κρίση στη γείτονα χώρα για να
επιτύχει έναν τριπλό στόχο: Να εξουδετερωθεί η απειλή των φανατικών
ισλαμιστών του ISIS, να ανατραπεί το καθεστώς του Ασαντ στη Δαμασκό και
να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά η «απειλή» του ΡΚΚ.
Είναι ένα στοίχημα πολύ δύσκολο να επιτευχθεί, όταν μάλιστα η ίδια η Τουρκία δεν δείχνει διατεθειμένη να βάλει το... χέρι στη φωτιά, αναπαράγοντας τον γνωστό ρόλο του «Επιτηδείου Ουδέτερου», που προσδοκά να κερδίσει από τις θυσίες και τις μάχες των άλλων.
Στρατηγική σημασία
Η προκλητική στάση που τήρησε η κυβέρνηση
Ερντογάν στη μεγάλη σύγκρουση για να σωθεί το Κομπάνι στη Βόρεια Συρία, η
οποία εκτός από στρατηγική σημασία έχει και βαθύτατο συμβολικό
περιεχόμενο για το κουρδικό έθνος, υπονομεύει όχι μόνο τον αγώνα
εναντίον των τζιχαντιστών, αλλά πυροδοτεί και την αφύπνιση του κουρδικού
στοιχείου στην Τουρκία. Οι Κούρδοι θεώρησαν ότι η αρχική στήριξη του
Ερντογάν στις ισλαμικές ομάδες αλλά κυρίως η άρνηση της Τουρκίας να
συμπράξει άμεσα στην προσπάθεια αντιμετώπισης του ISIS είχε ως στόχο να
κάνει τους τζιχαντιστές να στραφούν εναντίον των Κούρδων της Συρίας αλλά
και της ένοπλης πτέρυγάς τους, το YGP, που αποτελούν τον ιδεολογικό και
στρατηγικό σύμμαχο του ΡΚΚ. Η Αγκυρα ήλπιζε ότι οι
τζιχαντιστές θα «καθαρίσουν» τους Κούρδους, θα ανατρέψουν το καθεστώς
Ασαντ και μετά θα έλθει η Συμμαχία των Προθύμων να διαλύσει την απειλή
του ISIS, οπότε πλέον θα μπορούσε η Τουρκία αναίμακτα και με ασφάλεια να
έλθει και να πάρει μέρος στον «διαμοιρασμό» των λαφύρων της σύγκρουσης.
Η έκκληση των Κούρδων της Συρίας, την οποία μετέφερε στην Αγκυρα ο
ηγέτης του «Δημοκρατικού Κόμματος Ενότητας (PYD) Σαλίχ Μουσλίμ, ήταν να
επιτρέψει τη μετακίνηση μέσω τουρκικού εδάφους Κούρδων μαχητών στο
Κομπάνι, ενίσχυση των Κούρδων της Συρίας με οπλισμό, αλλά και άνοιγμα
των συνόρων ώστε Κούρδοι της Τουρκίας να ενταχθούν στη μάχη για την
άμυνα του Κομπάνι.Η Αγκυρα ουσιαστικά απέρριψε αυτά τα αιτήματα
και αντιθέτως απαίτησε το PYD να συστρατευθεί με τις δυνάμεις της
αντιπολίτευσης, να αποκηρύξει τις σχέσεις με το ΡΚΚ και να θέσει ως
πρώτο στόχο την ανατροπή του Ασαντ και κατόπιν του ISIS.Οι όροι
αυτοί δεν έγιναν αποδεκτοί. Οπως επίσης απορρίφθηκαν οι ιδέες για Ζώνη
Ασφαλείας και Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων στη Βόρεια Συρία, που όμως τελικά
στρέφονται εναντίον των Κούρδων, των δυνάμεων του Ασαντ και μόνο στο
τέλος θα στρέφονταν εναντίον των τζιχαντιστών.
Εκρηξη των Κούρδων
Αυτή η πολιτική προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, την έκρηξη του κουρδικού πληθυσμού. Οι συγκρούσεις με νεκρούς και πολλές καταστροφές σε πολλές τουρκικές πόλεις, από το Ντιγιαρμπακίρ μέχρι την Κωνσταντινούπολη, ήταν μια... πρόβα τζενεράλε για το πού μπορεί να οδηγηθεί η Τουρκία ύστερα από μια κανονική εξέγερση των Κούρδων.Το μήνυμα των Κούρδων ότι εάν εγκαταλειφθούν οι ομοεθνείς τους στη Συρία, αυτό θα αποτελέσει το τέλος της διαδικασίας συνομιλιών της Αγκυρας με το ΡΚΚ είναι κάτι που δεν μπορεί να παραβλεφθεί. Και ο Ταγίπ Ερντογάν γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι κάτι που οδηγεί στην κατάρρευση της διαδικασίας ειρήνευσης με τους Κούρδους.
ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΤΟΥ «BARBAROS»
Προκλητική... κρουαζιέρα στην ΑΟΖ της Κύπρου
Να εκμεταλλευτεί τη γενική αναταραχή και την εστίαση του διεθνούς ενδιαφέροντος στην αντιμετώπιση του ISIS επιχειρεί η Τουρκία με την προκλητική παρέμβασή της στην κυπριακή ΑΟΖ, ώστε να διεκδικήσει μερίδιο από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που κρύβονται στην κυπριακή ΑΟΖ. Η απόφαση της Τουρκίας να προαναγγείλλει την αποστολή του σκάφους «Barbaros» στην ΑΟΖ της Κύπρου στις 20 Οκτωβρίου για έρευνες, στο πλαίσιο των παράνομων «αδειοδοτήσεων» του ψευδοκράτους προς την κρατική τουρκική εταιρεία ΤΡΑΟ, δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία.
Ηδη από το 2011, όταν στο Οικόπεδο 12 άρχισαν οι πρώτες γεωτρήσεις στο κοίτασμα Αφροδίτη, το «Πίρι Ρέις» πραγματοποίησε σεισμογραφικές έρευνες στα Οικόπεδα 1, 7, 8, 11 και 12 προκαλώντας, και τότε, μίνι κρίση. Ομως σήμερα όλα είναι διαφορετικά, καθώς η επίμαχη NAVTEX 765/14 προβλέπει σεισμογραφικές έρευνες εντος της κυπριακής ΑΟΖ από ένα υπερσύγχρονο σκάφος όπως το «Barbaros», το οποίο προετοιμάζει το έδαφος για την έλευση γεωτρύπανου και την ίδια στιγμή η Τουρκία παρενοχλεί τις εργασίες του πλωτού γεωτρύπανου της κοινοπραξίας ENI/Kogas στον «Ονασαγόρα» του Οικοπέδου 9.
Η τουρκική κυβέρνηση δείχνει να αψηφά το ρίσκο μίας νέας τριβής στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και την ΕΕ (αλλά και τη Ρωσίας) και κινείται μεθοδευμένα. Αν επιλέξει τελικά να μην ακυρώσει τη συγκεκριμένη NAVTEX, τότε εμπράκτως θα αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, φέρνοντας σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση τη Λευκωσία, η οποία δεν μπορεί να αντιδράσει παρά μόνο διπλωματικά. Καθώς η Τουρκία δεν διαθέτει προς το παρόν δική της πλατφόρμα πλωτού γεωτρύπανου, οι προκλήσεις της θα περιοριστούν στις έρευνες του «Barbaros» και στις παρενοχλήσεις τουρκικών φρεγατών προς το πλωτό γεωτρύπανο της ENI/Kogas, το Saipem-10000. Το τουρκικό σχέδιο, όμως, αποσκοπεί πλέον στο να ασκηθεί πίεση στον Ν. Αναστασιάδη, ο οποίος ανέστειλε τη συμμετοχή του στις συνομιλίες για το Κυπριακό, ώστε να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις και να καταστεί έτσι «διαπραγματευτικό κεκτημένο» η αμφισβήτηση της κυπριακής ΑΟΖ και το κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της.
Εναλλακτικό σχέδιο
Η Τουρκία έχει χαράξει στο Κυπριακό μία κόκκινη γραμμή, την οποία τόνισεο Ταγίπ Ερντογάν επισκεπτόμενος τα Κατεχόμενα, που οδηγεί σε συνομοσπονδία δύο «ίσων κρατών», τα οποία θα είναι ισότιμοι συνιδιοκτήτες των φυσικών πόρων. Καθώς αυτό το πλαίσιο λύσης οδηγεί σε αδιέξοδο, η Τουρκία έχει έτοιμο εναλλακτικό σχέδιο, βάσει του οποίου, ενώ θα διατηρείται η εκκρεμότητα του Κυπριακού, θα επιβληθεί εκβιαστικά φόρμουλα για τον «διαμοιρασμό» του φυσικού αερίου με τους Τουρκοκυπρίους.Ο Νίκος Αναστασιάδης, σε συνεργασία με την Αθήνα, έχει απευθυνθεί προς κάθε πλευρά, ΟΗΕ - Ουάσιγκτον - Μόσχα - Βρυξέλλες - Ρώμη, ζητώντας να παρέμβουν ώστε να μην υλοποιηθεί η τουρκική NAVTEX. Παράλληλα η Κύπρος έχει διακριτικά στο πλευρό της το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Ομως, η διεθνής συγκυρία και το γεγονός ότι απέναντι έχει έναν απασφαλισμένο Ερντογαν δεν βοηθούν. Ετσι Αθήνα και Λευκωσία αναμένουν με αγωνία το επόμενο οκταήμερο, καθως είναι πολύ πιθανόν να πρέπει σε μια δύσκολη και για την οικονομία περίοδο να διαχειριστούν μια πολύ επικίνδυνη τουρκική πρόκληση.
NIKOΣ MEΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr
Η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μην ικανοποιήσει τα αιτήματα των Κούρδων του Κομπάνι οδήγησε σε πολύνεκρες συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής και μεγάλες καταστροφές σε πολλές τουρκικές πόλεις, από το Ντιγιαρμπακίρ μέχρι την Κωνσταντινούπολη.Με τη δήλωση του Ταγίπ Ερντογάν ότι το PKK και το καθεστώς Ασαντ είναι πιο επικίνδυνες και μεγαλύτερες απειλές από ό,τι το ISIS, αλλά και με την προσπάθεια υπαγόρευσης όρων και προϋποθέσεων στις ΗΠΑ για τη συμμετοχή στην πολεμική επιχείρηση εναντίον των τζιχαντιστών, η Τουρκία μετατρέπεται σε μέρος του προβλήματος και αποκαθηλώνεται από τη θέση της περιφερειακής δύναμης που διεκδικεί τα τελευταία χρόνια.
Είναι ένα στοίχημα πολύ δύσκολο να επιτευχθεί, όταν μάλιστα η ίδια η Τουρκία δεν δείχνει διατεθειμένη να βάλει το... χέρι στη φωτιά, αναπαράγοντας τον γνωστό ρόλο του «Επιτηδείου Ουδέτερου», που προσδοκά να κερδίσει από τις θυσίες και τις μάχες των άλλων.
Στρατηγική σημασία
Σφοδρές
οδομαχίες διεξάγονται ανάμεσα στους Κούρδους μαχητές που υπερασπίζονται
την πόλη Κομπάνι στη Βόρεια Συρία και στις δυνάμεις του Ισλαμικού
Κράτους.
Η προκλητική στάση που τήρησε η κυβέρνηση
Ερντογάν στη μεγάλη σύγκρουση για να σωθεί το Κομπάνι στη Βόρεια Συρία, η
οποία εκτός από στρατηγική σημασία έχει και βαθύτατο συμβολικό
περιεχόμενο για το κουρδικό έθνος, υπονομεύει όχι μόνο τον αγώνα
εναντίον των τζιχαντιστών, αλλά πυροδοτεί και την αφύπνιση του κουρδικού
στοιχείου στην Τουρκία. Οι Κούρδοι θεώρησαν ότι η αρχική στήριξη του
Ερντογάν στις ισλαμικές ομάδες αλλά κυρίως η άρνηση της Τουρκίας να
συμπράξει άμεσα στην προσπάθεια αντιμετώπισης του ISIS είχε ως στόχο να
κάνει τους τζιχαντιστές να στραφούν εναντίον των Κούρδων της Συρίας αλλά
και της ένοπλης πτέρυγάς τους, το YGP, που αποτελούν τον ιδεολογικό και
στρατηγικό σύμμαχο του ΡΚΚ. Η Αγκυρα ήλπιζε ότι οι
τζιχαντιστές θα «καθαρίσουν» τους Κούρδους, θα ανατρέψουν το καθεστώς
Ασαντ και μετά θα έλθει η Συμμαχία των Προθύμων να διαλύσει την απειλή
του ISIS, οπότε πλέον θα μπορούσε η Τουρκία αναίμακτα και με ασφάλεια να
έλθει και να πάρει μέρος στον «διαμοιρασμό» των λαφύρων της σύγκρουσης.
Εκρηξη των Κούρδων
Αυτή η πολιτική προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, την έκρηξη του κουρδικού πληθυσμού. Οι συγκρούσεις με νεκρούς και πολλές καταστροφές σε πολλές τουρκικές πόλεις, από το Ντιγιαρμπακίρ μέχρι την Κωνσταντινούπολη, ήταν μια... πρόβα τζενεράλε για το πού μπορεί να οδηγηθεί η Τουρκία ύστερα από μια κανονική εξέγερση των Κούρδων.Το μήνυμα των Κούρδων ότι εάν εγκαταλειφθούν οι ομοεθνείς τους στη Συρία, αυτό θα αποτελέσει το τέλος της διαδικασίας συνομιλιών της Αγκυρας με το ΡΚΚ είναι κάτι που δεν μπορεί να παραβλεφθεί. Και ο Ταγίπ Ερντογάν γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι κάτι που οδηγεί στην κατάρρευση της διαδικασίας ειρήνευσης με τους Κούρδους.
ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΤΟΥ «BARBAROS»
Προκλητική... κρουαζιέρα στην ΑΟΖ της Κύπρου
Να εκμεταλλευτεί τη γενική αναταραχή και την εστίαση του διεθνούς ενδιαφέροντος στην αντιμετώπιση του ISIS επιχειρεί η Τουρκία με την προκλητική παρέμβασή της στην κυπριακή ΑΟΖ, ώστε να διεκδικήσει μερίδιο από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που κρύβονται στην κυπριακή ΑΟΖ. Η απόφαση της Τουρκίας να προαναγγείλλει την αποστολή του σκάφους «Barbaros» στην ΑΟΖ της Κύπρου στις 20 Οκτωβρίου για έρευνες, στο πλαίσιο των παράνομων «αδειοδοτήσεων» του ψευδοκράτους προς την κρατική τουρκική εταιρεία ΤΡΑΟ, δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία.
Ηδη από το 2011, όταν στο Οικόπεδο 12 άρχισαν οι πρώτες γεωτρήσεις στο κοίτασμα Αφροδίτη, το «Πίρι Ρέις» πραγματοποίησε σεισμογραφικές έρευνες στα Οικόπεδα 1, 7, 8, 11 και 12 προκαλώντας, και τότε, μίνι κρίση. Ομως σήμερα όλα είναι διαφορετικά, καθώς η επίμαχη NAVTEX 765/14 προβλέπει σεισμογραφικές έρευνες εντος της κυπριακής ΑΟΖ από ένα υπερσύγχρονο σκάφος όπως το «Barbaros», το οποίο προετοιμάζει το έδαφος για την έλευση γεωτρύπανου και την ίδια στιγμή η Τουρκία παρενοχλεί τις εργασίες του πλωτού γεωτρύπανου της κοινοπραξίας ENI/Kogas στον «Ονασαγόρα» του Οικοπέδου 9.
Η τουρκική κυβέρνηση δείχνει να αψηφά το ρίσκο μίας νέας τριβής στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και την ΕΕ (αλλά και τη Ρωσίας) και κινείται μεθοδευμένα. Αν επιλέξει τελικά να μην ακυρώσει τη συγκεκριμένη NAVTEX, τότε εμπράκτως θα αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, φέρνοντας σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση τη Λευκωσία, η οποία δεν μπορεί να αντιδράσει παρά μόνο διπλωματικά. Καθώς η Τουρκία δεν διαθέτει προς το παρόν δική της πλατφόρμα πλωτού γεωτρύπανου, οι προκλήσεις της θα περιοριστούν στις έρευνες του «Barbaros» και στις παρενοχλήσεις τουρκικών φρεγατών προς το πλωτό γεωτρύπανο της ENI/Kogas, το Saipem-10000. Το τουρκικό σχέδιο, όμως, αποσκοπεί πλέον στο να ασκηθεί πίεση στον Ν. Αναστασιάδη, ο οποίος ανέστειλε τη συμμετοχή του στις συνομιλίες για το Κυπριακό, ώστε να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις και να καταστεί έτσι «διαπραγματευτικό κεκτημένο» η αμφισβήτηση της κυπριακής ΑΟΖ και το κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της.
Εναλλακτικό σχέδιο
Η Τουρκία έχει χαράξει στο Κυπριακό μία κόκκινη γραμμή, την οποία τόνισεο Ταγίπ Ερντογάν επισκεπτόμενος τα Κατεχόμενα, που οδηγεί σε συνομοσπονδία δύο «ίσων κρατών», τα οποία θα είναι ισότιμοι συνιδιοκτήτες των φυσικών πόρων. Καθώς αυτό το πλαίσιο λύσης οδηγεί σε αδιέξοδο, η Τουρκία έχει έτοιμο εναλλακτικό σχέδιο, βάσει του οποίου, ενώ θα διατηρείται η εκκρεμότητα του Κυπριακού, θα επιβληθεί εκβιαστικά φόρμουλα για τον «διαμοιρασμό» του φυσικού αερίου με τους Τουρκοκυπρίους.Ο Νίκος Αναστασιάδης, σε συνεργασία με την Αθήνα, έχει απευθυνθεί προς κάθε πλευρά, ΟΗΕ - Ουάσιγκτον - Μόσχα - Βρυξέλλες - Ρώμη, ζητώντας να παρέμβουν ώστε να μην υλοποιηθεί η τουρκική NAVTEX. Παράλληλα η Κύπρος έχει διακριτικά στο πλευρό της το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Ομως, η διεθνής συγκυρία και το γεγονός ότι απέναντι έχει έναν απασφαλισμένο Ερντογαν δεν βοηθούν. Ετσι Αθήνα και Λευκωσία αναμένουν με αγωνία το επόμενο οκταήμερο, καθως είναι πολύ πιθανόν να πρέπει σε μια δύσκολη και για την οικονομία περίοδο να διαχειριστούν μια πολύ επικίνδυνη τουρκική πρόκληση.
NIKOΣ MEΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr
