Το αραβικό παζάρι του Ερντογάν

Χαρίτος Πάνος Αν και υποψιασμένοι με τις πραγματικές προθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν, ξένοι διπλωμάτες κι αναλυτές, αδυνατούσαν να προβλέψουν πως οι τούρκοι στρατιώτες θα χάζευαν από μακρυά με τα κιάλια τις εξελίξεις στο μέτωπο..

Ανταπόκριση: Πάνος Χαρίτος
Όταν οι Κούρδοι έστρωναν κόκκινο χαλί για τις τουρκικές δυνάμεις στο βόρειο τμήμα της Συρίας, το τελευταίο πράγμα που φαντάζονταν ήταν πως η στρατιωτική μηχανή της Άγκυρας θα παρακολουθεί εξ αποστάσεως τις απέλπιδες προσπάθειες των μαχητών του Κομπανί να υπερασπιστούν την πόλη τους.Οι πρώτες σκιές αναφορικά με τις προθέσεις της Τουρκίας για εμπλοκή και υποστήριξη των Κούρδων της Συρίας αποτυπώθηκαν την προηγούμενη Κυριακή στις δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν.Απαντώντας στο ερώτημα για την εμπλοκή της Τουρκίας στα εσωτερικά της Συρίας, τόνισε πως «το Ισλαμικό Χαλιφάτο αποτελεί απειλή. Ωστόσο ο ISIS και το PKK είναι το ίδιο και το αυτό".Όταν η τουρκική Βουλή ενέκρινε την εμπλοκή των ενόπλων δυνάμεων της χώρας για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Χαλιφάτου στη Συρία και το Ιράκ, όλοι εκτιμούσαν πως αυτό δεν θα συμβεί ανέξοδα. Προέβλεπαν ανταλλάγματα και πως η διαδικασία διασφάλισης των κουρδικών εδαφών στη Συρία θα εξαρτιόταν από την ικανοποίηση των τουρκικών αιτημάτων.

Αν και υποψιασμένοι για τις πραγματικές προθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν, ξένοι διπλωμάτες και αναλυτές αδυνατούσαν να προβλέψουν πως οι Τούρκοι στρατιώτες που θα οδηγούσαν τα άρματα μάχης στα σύνορα με το Κομπανί θα έστεκαν στην οροφή τους χαζεύοντας με τα κιάλια τις εξελίξεις στο μέτωπο.Δεν είναι η πρώτη φορά που η Άγκυρα στηρίζει τους ισλαμιστές που μάχονται τους Κούρδους. Το 2012, όταν η κουρδική επαρχία Ροτζάβα στη Συρία ανακήρυξε μονομερώς την αυτονομία των εδαφών της, η Τουρκία απάντησε πως δεν θα δεχθεί τετελεσμένα. Την επόμενη κιόλας ημέρα προχώρησε στον εξοπλισμό της Jabhat Al Nusra (η οργάνωση που δρα για λογαριασμό της Αλ Κάιντα στη Συρία), η οποία επιτέθηκε στους Κούρδους. Την περίοδο εκείνη υπήρξε και η πρώτη προσέγγιση από πλευράς Άσαντ για τη στήριξη των Κούρδων της Συρίας, αφού ο εχθρός ήταν πλέον κοινός.

Για την Άγκυρα η μάχη στο Κομπανί αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να κερδίσει τον πόλεμο με τους Κούρδους. Με άλλα λόγια, εφόσον ο άξονας των κουρδικών χωριών της βόρειας Συρίας περιέλθει στα χέρια του Ισλαμικού Χαλιφάτου, τότε αποδυναμώνεται και η σημασία της αυτονομίας των κουρδικών εδαφών σε Συρία - Ιράκ, κι εφόσον ποτέ προκύψει, και στην Τουρκία.Βεβαίως για το παραπάνω θεώρημα υπάρχει μία προϋπόθεση. Οι τζιχαντιστές θα πρέπει να κρατήσουν τα εδάφη αυτά -και κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό σε βάθος χρόνου.Ακόμα κι αν η Άγκυρα διατηρήσει ρόλο θεατή στη Συρία, κάποια στιγμή οι ξένες δυνάμεις θα εξαναγκαστούν να πάρουν θέση με χερσαίες δυνάμεις που τουλάχιστον θα δημιουργήσουν μια ουδέτερη ζώνη κατά μήκος των τουρκικών συνόρων, ώστε να περιορίσουν το λαθρεμπόριο πετρελαίου και να κλείσουν τις κάνουλες χρηματοδότησης του Ισλαμικού Χαλιφάτου.

Η συμμετοχή με πρώην ή ενεργά στελέχη μυστικών υπηρεσιών και ειδικών δυνάμεων που παρέχουν πληροφορίες για τις κινήσεις των τζιχαντιστών στους Κούρδους είναι υπαρκτή και αναμένεται να ενταθεί στο μέτωπο της Συρίας. Αυτό, όμως, σε συνδυασμό με τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς, δεν αρκεί για να ανατρέψει τα δεδομένα.Μέχρι τη διαμόρφωση μιας εσωτερικής συμμαχίας που θα μπορεί να συσπειρώσει και να επηρεάσει τις εξελίξεις στο πολεμικό και πολιτικό μέτωπο της Συρίας, η Τουρκία θα έχει την άνεση χρόνου και χώρου για να παζαρεύει ανταλλάγματα.

Αν και τα μάτια όλων είναι στραμμένα στο Κομπανί, η Άγκυρα εκλαμβάνει τη δεδομένη χρονική στιγμή ως ευκαιρία για μια γενικότερη επαναδιαπραγμάτευση. Τα απολέσματα θα μπορούσαν να έλθουν κι από αλλού. Κύπρος, ΑΟΖ, Αιγαίο και όποια άλλα ζητήματα η Τουρκία θεωρεί ανοιχτά στην άλλη μεριά των συνόρων, μακριά από το Κομπανί, έχουν τις πιθανότητες με το μέρος τους για να βρεθούν και πάλι στους τίτλους της επικαιρότητας...