Σε κλίμα έντονη συγκίνησης προβλήθηκε το Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου το ντοκιμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου «Νεοναζί: Το Ολοκαύτωμα της Μνήμης» στη μαρτυρική Κλεισούρα Καστοριάς, που οργανώθηκε από την κίνηση αλληλεγγύης πολιτών νομού Καστοριάς "Κανείς Μόνος στην Κρίση", παρόντος του ίδιου του δημιουργού. Κατά τη διάρκεια της προβολής ξύπνησαν οδυνηρές μνήμες, γιατί στις 5 Απριλίου του 1944 τα γερμανικά Waffen SS, συνεπικουρούμενα από ορδές κομιτατζήδων, σφαγίασαν κυριολεκτικά 280 θύματα, κυρίως γυναικόπαιδα και ηλικιωμένους, ως αντίποινα για την επίθεση ανταρτών, λίγες ώρες πριν, σε γερμανική μηχανοκίνητη φάλαγγα, δύο χιλιόμετρα έξω από την κωμόπολη.

Μπορεί η ιστορία της μαρτυρικής Κλεισούρας να μην αναφέρεται στο ντοκιμαντέρ, ωστόσο οι παράλληλες ιστορίες Κλεισούρας, Διστόμου, Καλαβρύτων και Χορτιάτη έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά. Ειδικά με το Δίστομο τα στοιχεία ταύτισης είναι ιδιαιτέρως αξιοπρόσεκτα. Το ειδεχθές έγκλημα της 5ης Απριλίου του 1944 στην Κλεισούρα επαναλήφθηκε με τον ίδιο αποτρόπαιο τρόπο και τους ίδιους παρανοϊκούς εκτελεστές στο Δίστομο δύο μήνες αργότερα. Η φρικιαστική, παρανοϊκή και απάνθρωπη τακτική του συνταγματάρχη Karl Schumers (Καρλ Σύμερς), διοικητή του 7ου Συντάγματος της 4ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας των SS, να δίνει εντολές σφαγιασμού βρεφών, παιδιών, γυναικών και ηλικιωμένων ως μορφή αντιποίνων δεν είχε άλλο ιστορικό προηγούμενο για τον γερμανικό στρατό κατοχής μέχρι τότε. Χρησιμοποιώντας παράφορη τυφλή βία σκοτώνουν βρέφη, λογχίζουν εγκύους, βιάζουν, πυρπολούν, εκτελούν εν ψυχρώ, καίνε και λεηλατούν. Πρώτη φορά στην Κλεισούρα και στην συνέχεια στο Δίστομο συνέβησαν τέτοια αποτρόπαια εγκλήματα πολέμου στην πατρίδα μας. Ο εντολέας και οι εκτελεστές, κοινοί και στις δύο περιπτώσεις.

Μετά την προβολή ακολούθησε συζήτηση με τους κατοίκους του χωριού. Οι θεατές συνεχάρησαν τον κ. Κούλογλου για τη δημιουργία του εξαιρετικού ντοκιμαντέρ, εξέφρασαν παράπονα για τη μη αναφορά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλά και την ελληνική πολιτεία, της τραγικής ιστορίας της Κλεισούρας και κατέθεσαν προσωπικές ή συγγενικών προσώπων μαρτυρίες που σχετίζονταν με τη "σφαγή", όπως αποκαλούν το ολοκαύτωμα της 5ης Απριλίου του '44.

Η διατήρηση της ιστορικής μνήμης είναι αλήθεια πως βάλλεται από παντού. Η φυσική τάση να λησμονηθούν τα σχετικά πρόσφατα, ιστορικά γεγονότα δεν είναι το μόνο πρόβλημα. Τα τελευταία χρόνια διάφοροι επίδοξοι παραχαράκτες, διαστρεβλωτές και "αναθεωρητές" της ιστορίας προσπαθούν να αλλοιώσουν τα πραγματικά στοιχεία που συνθέτουν την ιστορική πραγματικότητα. Επινοούν διάφορες "βολικές", γι' αυτούς και τους ομοϊδεάτες τους, εκδοχές των γεγονότων και αναπτύσσουν διάφορες θεωρίες εξωραϊσμού, μετατόπισης ευθυνών και δικαιολόγησης των εγκλημάτων. Κόντρα σε αυτές τις προσπάθειες είναι καθήκον όλων μας η προσπάθεια διάσωσης και διάδοσης των πραγματικών ιστορικών γεγονότων. Ας το δούμε ως φόρο τιμής στα αθώα θύματα αυτών των τραγικών ιστοριών.