Του Μανόλη Γ. Δρεττάκη* Στον επίλογο του βιβλίου μου «Εκπτωση Αξιών και Απαξίωση Θεσμών», που εκδόθηκε το 2005, σε ό,τι αφορά τους θεσμούς ανέφερα τα εξής: «Στο διάστημα της εικοσαετίας 1986-2005 η απαξίωση των θεσμών αποτυπώνεται στην αποδυνάμωση, υποβάθμιση, περιθωριοποίηση ή ακόμη και –σε ορισμένες περιπτώσεις– την αχρήστευση του Συντάγματος, της Βουλής, της Δικαιοσύνης, των δημοκρατικών διαδικασιών, του Υπουργικού Συμβουλίου, των κυβερνητικών οργάνων, των ανεξάρτητων αρχών, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Δημόσιας Διοίκησης. Οι πράξεις και παραλείψεις που έχουν οδηγήσει στην απαξίωση των θεσμών αυτών είναι αναρίθμητες». Αυτουργοί στις πράξεις και παραλείψεις αυτές ήταν οι μονοκομματικές κυβερνήσεις της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ την περίοδο εκείνη. Τα ίδια κόμματα και οι μονοκομματικές κυβερνήσεις τους είναι υπεύθυνα για παρόμοιες πράξεις και παραλείψεις και την περίοδο 1974-1985, καθώς και την περίοδο 2005-2012.
Τη διετία 2012-2014 η Ν.Δ. κυβερνά με συμπαραστάτη –ουσιαστικά συνιστώσα της– το ΠΑΣΟΚ. Ο πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, πρόεδροι, αντίστοιχα, της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, ξεπέρασαν τα δύο αυτά χρόνια κάθε άλλο προηγούμενο των κομμάτων τους στην απαξίωση των θεσμών.
Από πού να αρχίσει και πού να τελειώσει κανείς στην απαρίθμηση των πράξεών τους. Οι αρχηγοί των δύο κομμάτων έχουν ουσιαστικά καταργήσει τη Βουλή με: τις συνεχείς Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, την παντελή απουσία του πρωθυπουργού από την κατ’ όνομα μόνο «ώρα του πρωθυπουργού», την κατάχρηση της διαδικασίας του κατεπείγοντος και του επείγοντος στην ψήφιση νομοσχεδίων, πολλά από τα οποία είναι ουσιαστικά πολυνομοσχέδια και τα οποία οι βουλευτές των δύο κομμάτων ψηφίζουν χωρίς καμιά δυνατότητα συζήτησης ή αλλαγής κ.λπ.
Πολλά από τα νομοσχέδια που ψηφίστηκαν κρίθηκε από την Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής ότι περιέχουν αντισυνταγματικές διατάξεις. Παρ’ όλα αυτά, στις περιπτώσεις που αυτές οι διατάξεις προσβλήθηκαν στα δικαστήρια, κρίθηκαν από αυτά συνταγματικές. Το ίδιο συμβαίνει με την κήρυξη όλων των απεργιών ως παράνομων και καταχρηστικών και την «επίταξη» των απεργών (που εξομοιώνονται με οχήματα!), δηλαδή την πολιτική επιστράτευσή τους.
Η δικομματική όμως κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενές της μνημονιακές κυβερνήσεις από το 2010 και μετά, έχει αυτο-απαξιωθεί, δηλαδή έχει απαξιώσει τελείως και τον θεσμό της εκτελεστικής εξουσίας, με το να είναι υποτελής στους δανειστές της χώρας και να ζητά την έγκρισή τους για οποιαδήποτε πράξη ή νομοθέτημά της και να προβαίνει σε αλλαγές αν το απαιτήσει η τρόικα.
Αυτό όμως που συνέβη στις αρχές Ιουνίου είναι πράγματι πρωτοφανές. Πρόκειται για το πρόωρο κλείσιμο της Ολομέλειας της Βουλής. Δύο ήταν οι βασικοί λόγοι για την προκλητική αυτή ενέργεια. Από τη μια μεριά η παραγραφή των ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών μέλους της κυβέρνησης και από την άλλη η ψήφιση στα Θερινά Τμήματα της Βουλής –από τις ελεγχόμενες από την κυβέρνηση συνθέσεις τους– νομοσχεδίων που θα αντιμετώπιζαν δυσκολία να περάσουν από την Ολομέλεια του Σώματος, εξαιτίας διαφωνούντων βουλευτών των δύο κομμάτων. Αιτία για τον πρώτο λόγο ήταν η δικογραφία που αφορούσε ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες ηγετικού μέλους της κυβέρνησης. Στη διαδρομή της δικογραφίας αυτής απαξιώθηκαν και οι τρεις εξουσίες. Πιο συγκεκριμένα:
Η δικογραφία που αφορούσε το στέλεχος της κυβέρνησης εστάλη από τους εισαγγελείς που ερεύνησαν το θέμα και διαπίστωσαν τις ενδεχόμενες αυτές ευθύνες στον Αρειο Πάγο. Η ηγεσία του, αντί να τη διαβιβάσει αμέσως στον αρμόδιο υπουργό, την κράτησε επί έναν ολόκληρο μήνα. Με τον τρόπο αυτό βοήθησε τα σχέδια της κυβέρνησης που τη διόρισε και απαξίωσε για μια ακόμα φορά τη δικαστική εξουσία.
Μετά την καθυστέρηση αυτή, τη δικογραφία παρέλαβε ο υπουργός Δικαιοσύνης ο οποίος, αντί να τη διαβιβάσει αμέσως στη Βουλή, την κράτησε στο συρτάρι μέχρι τις αρχές Ιουνίου. Με την πράξη του αυτή απαξίωσε και εκείνος για μια ακόμη φορά την εκτελεστική εξουσία, διότι με την ενέργειά του, εκτός από την παραγραφή ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών μέλους της κυβέρνησης, διευκόλυνε την άμεση διεκπεραίωση από τη Βουλή των εντολών της τρόικας από τα Θερινά Τμήματα της Βουλής.
Τη δικογραφία, μετά τη νέα καθυστέρηση, την παρέλαβε ο πρόεδρος της Βουλής και αντί να πρωτοκολλήσει αμέσως, καθυστέρησε να το πράξει, μέχρις ότου η κυβέρνηση που τον εξέλεξε αποφάσισε, για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, να κλείσει την Ολομέλεια της Βουλής, και το έπραξε όταν πλέον είχε θυροκολληθεί το σχετικό Διάταγμα. Με την πράξη του αυτή απαξίωσε για μια ακόμη φορά τη νομοθετική εξουσία.
Από τα παραπάνω φαίνεται καθαρά ότι μοχλός της απαξίωσης και των τριών εξουσιών είναι η κυβέρνηση, γεγονός που γεννά το ερώτημα: τι είδους δημοκρατία έχουμε; Και το ερώτημα αυτό έχει καταστεί οξύτατο όταν οι φυσικοί ή ηθικοί αυτουργοί της απαξίωσης και των τριών θεσμών είναι οι αρχηγοί των δύο κομμάτων που συγκυβερνούν και τα οποία, μετά τις πρόσφατες ευρωεκλογές, δεν αντιπροσωπεύουν πλέον ούτε το ένα τρίτο του εκλογικού σώματος.
………………………………………………………………………………………………………………………..
* Πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ