Συζήτηση επί ενός σχεδίου
για την αποστολή εμπειρογνωμόνων σε θέματα αστυνόμευσης και ασφάλειας
στην Ουκρανία αναμένεται να διεξαχθεί τη Δευτέρα στo Λουξεμβούργο, στο
πλαίσιο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ). Το ζήτημα είναι
ιδιαίτερα περίπλοκο για μία σειρά κρατών – μελών καθώς οι πληροφορίες
αναφέρουν ότι ένα από τα αιτήματα που φέρεται να έχει καταθέσει το Κίεβο
προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι και αυτό της «διαχείρισης συνόρων»
(border management). Αυτό σημαίνει ότι αν αποφασιστεί κάτι τέτοιο, τότε
μία ευρωπαϊκή δύναμη ασφαλείας θα πρέπει να σταθμεύσει στα σύνορα
Ουκρανίας – Ρωσίας, με προφανείς επιπτώσεις και στις ευρω-ρωσικές
σχέσεις. Δεν φαίνεται πάντως να υπάρχει, προς το παρόν, διάθεση των
Ευρωπαίων να προχωρήσουν σε μία τέτοια κίνηση.
Η συζήτηση, στην οποία το παρών από ελληνικής πλευράς θα δώσει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών κ. Ευ. Βενιζέλος, θα γίνει επί τη βάση ενός κειμένου (Crisis Management Concept – CMC) που έχει προετοιμάσει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης της Κάθριν Άστον. Σε αυτή την πρόταση, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, γίνεται αναφορά στην αποστολή μίας «πολιτικής» (civilian) δύναμης ειδικών σε θέματα αστυνόμευσης και ασφαλείας με σκοπό την αναβάθμιση των δυνάμεων του ουκρανικού υπουργείου Εσωτερικών.
Στο κείμενο αναφέρεται ότι η ευρωπαϊκή δύναμη θα παράσχει «στρατηγικές συμβουλές» για την αναδιοργάνωση και αναδόμηση των ουκρανικών υπηρεσιών ασφαλείας. Ωστόσο, στο ίδιο κείμενο επισημαίνεται ότι τα μέλη της ευρωπαϊκής αποστολής δεν θα έχουν «εκτελεστικό ρόλο», δηλαδή δεν θα λαμβάνουν μέρος σε αστυνομικές επιχειρήσεις, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές αποστολές (πχ στην EULEX στο Κόσοβο), ένδειξη σαφής ότι οι Ευρωπαίοι θέλουν να περιορίσουν την εντολή δράσης της αποστολής. Παράλληλα, η ευρωπαϊκή δύναμη θα συμβάλει στην περαιτέρω αποκλιμάκωση της κατάστασης, καθώς είναι γνωστό ότι διάφορες «δυνάμεις αυτοάμυνας» σε ουκρανικές πόλεις έχουν στην κατοχή τους μεγάλο αριθμό όπλων.
Εν αναμονή της συζήτησης των «28» παραμένει φυσικά άγνωστο πότε και που ακριβώς θα πάει μία ευρωπαϊκή δύναμη, όπως επίσης και η ακριβής εντολή της. Επιπλέον, ορισμένα κράτη – μέλη θα ήθελαν η ευρωπαϊκή δύναμη να βρεθεί στην Ουκρανία πριν από τον Αύγουστο, όταν λήγει η εντολή της σημερινής αποστολής παρατηρητών του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και υπάρχει η ανησυχία μήπως αυτή δεν ανανεωθεί λόγω ρωσικών αντιρρήσεων.
Στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων θα παραβρεθεί και ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Πάβλο Κλίμκιν. Πέρα από τη συζήτηση επί της τωρινής κατάστασης στη χώρα, ο κ. Κλίμκιν θα έχει την ευκαιρία να εξετάσει μαζί με τους συνομιλητές του τις τελευταίες λεπτομέρειες της υπογραφής του οικονομικού – εμπορικού σκέλους της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ – Ουκρανίας. Σε αυτή προβλέπεται ότι το Κίεβο θα μπορεί να έχει ελεύθερες εμπορικές σχέσεις με τη Μόσχα, αλλά αναλαμβάνει την υποχρέωση να μην γίνει μέλος της Ευρασιατικής Ένωσης που προωθεί η Ρωσία και να προωθήσει σειρά μεταρρυθμίσεων που επιθυμούν οι Βρυξέλλες.
Ορισμένες νομικές λεπτομέρειες της ύστατης ώρας, λόγω ενός κωλύματος με την Ισπανία, δεν φαίνεται ότι θα δημιουργήσουν προβλήματα στην υπογραφή της Συμφωνίας, η οποία θα λάβει χώρα κατά τη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την προσεχή Πέμπτη και Παρασκευή (26-27/6) στις Βρυξέλλες. Το θέμα της Ουκρανίας, κυρίως όμως από τη σκοπιά της ασφάλειας, αναμένεται να κυριαρχήσει και στην Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, επίσης στις Βρυξέλλες, στις 24 και 25 Ιουνίου.
Αθανασόπουλος Αλ. Άγγελος
Η συζήτηση, στην οποία το παρών από ελληνικής πλευράς θα δώσει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών κ. Ευ. Βενιζέλος, θα γίνει επί τη βάση ενός κειμένου (Crisis Management Concept – CMC) που έχει προετοιμάσει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης της Κάθριν Άστον. Σε αυτή την πρόταση, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, γίνεται αναφορά στην αποστολή μίας «πολιτικής» (civilian) δύναμης ειδικών σε θέματα αστυνόμευσης και ασφαλείας με σκοπό την αναβάθμιση των δυνάμεων του ουκρανικού υπουργείου Εσωτερικών.
Στο κείμενο αναφέρεται ότι η ευρωπαϊκή δύναμη θα παράσχει «στρατηγικές συμβουλές» για την αναδιοργάνωση και αναδόμηση των ουκρανικών υπηρεσιών ασφαλείας. Ωστόσο, στο ίδιο κείμενο επισημαίνεται ότι τα μέλη της ευρωπαϊκής αποστολής δεν θα έχουν «εκτελεστικό ρόλο», δηλαδή δεν θα λαμβάνουν μέρος σε αστυνομικές επιχειρήσεις, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές αποστολές (πχ στην EULEX στο Κόσοβο), ένδειξη σαφής ότι οι Ευρωπαίοι θέλουν να περιορίσουν την εντολή δράσης της αποστολής. Παράλληλα, η ευρωπαϊκή δύναμη θα συμβάλει στην περαιτέρω αποκλιμάκωση της κατάστασης, καθώς είναι γνωστό ότι διάφορες «δυνάμεις αυτοάμυνας» σε ουκρανικές πόλεις έχουν στην κατοχή τους μεγάλο αριθμό όπλων.
Εν αναμονή της συζήτησης των «28» παραμένει φυσικά άγνωστο πότε και που ακριβώς θα πάει μία ευρωπαϊκή δύναμη, όπως επίσης και η ακριβής εντολή της. Επιπλέον, ορισμένα κράτη – μέλη θα ήθελαν η ευρωπαϊκή δύναμη να βρεθεί στην Ουκρανία πριν από τον Αύγουστο, όταν λήγει η εντολή της σημερινής αποστολής παρατηρητών του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και υπάρχει η ανησυχία μήπως αυτή δεν ανανεωθεί λόγω ρωσικών αντιρρήσεων.
Στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων θα παραβρεθεί και ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Πάβλο Κλίμκιν. Πέρα από τη συζήτηση επί της τωρινής κατάστασης στη χώρα, ο κ. Κλίμκιν θα έχει την ευκαιρία να εξετάσει μαζί με τους συνομιλητές του τις τελευταίες λεπτομέρειες της υπογραφής του οικονομικού – εμπορικού σκέλους της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ – Ουκρανίας. Σε αυτή προβλέπεται ότι το Κίεβο θα μπορεί να έχει ελεύθερες εμπορικές σχέσεις με τη Μόσχα, αλλά αναλαμβάνει την υποχρέωση να μην γίνει μέλος της Ευρασιατικής Ένωσης που προωθεί η Ρωσία και να προωθήσει σειρά μεταρρυθμίσεων που επιθυμούν οι Βρυξέλλες.
Ορισμένες νομικές λεπτομέρειες της ύστατης ώρας, λόγω ενός κωλύματος με την Ισπανία, δεν φαίνεται ότι θα δημιουργήσουν προβλήματα στην υπογραφή της Συμφωνίας, η οποία θα λάβει χώρα κατά τη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την προσεχή Πέμπτη και Παρασκευή (26-27/6) στις Βρυξέλλες. Το θέμα της Ουκρανίας, κυρίως όμως από τη σκοπιά της ασφάλειας, αναμένεται να κυριαρχήσει και στην Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, επίσης στις Βρυξέλλες, στις 24 και 25 Ιουνίου.
Αθανασόπουλος Αλ. Άγγελος
