Την ώρα που οι ευρωπαίοι
ηγέτες ετοιμάζονται, όπως όλα δείχνουν, να προτείνουν τον Ζαν – Κλοντ
Γιούνκερ ως επόμενο πρόεδρο της Επιτροπής, ο Χέρμαν βαν Ρομπάι βάζει
φρένο στην ανάμιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) σε τομείς στους οποίους τα
κράτη – μέλη μπορούν μόνα τους να τα καταφέρουν καλύτερα. Σύμφωνα με
δημοσίευμα των Financial Times, στο οποίο η βρετανική εφημερίδα
επικαλείται προσχέδιο εγγράφου για τη «στρατηγική ατζέντα» της ΕΕ την
επόμενη πενταετία (όσο θα διαρκεί δηλαδή η θητεία της νέας Κομισιόν), ο
σημερινός πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου λέει ουσιαστικά ότι ακριβώς
εξαιτίας της λαϊκής δυσαρέσκειας (που αποτυπώθηκε και στις πρόσφατες
ευρωεκλογές) οι Βρυξέλλες θα πρέπει να αποφεύγουν να αναμιγνύονται σε
τομείς πέραν των σημερινών αρμοδιοτήτων τους.
Το έγγραφο Βαν Ρομπάι, που θα σταλεί στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πριν
από τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες την προσεχή Πέμπτη και Παρασκευή,
μοιάζει να απηχεί τις επιφυλάξεις πολλών κρατών – μελών για την
υπερβολική μεταφορά εθνικών αρμοδιοτήτων στους ευρωπαϊκούς υπερεθνικούς
θεσμούς και ιδιαίτερα στην Επιτροπή. Πέραν της Βρετανίας, που μέσω του
Πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον έχει επιδοθεί σε έναν «άκομψο» αγώνα για
να εμποδίσει την ανάληψη της προεδρίας της Κομισιόν από τον Γιούνκερ
προκαλώντας έντονη ενόχληση στους εταίρους της, υπάρχουν κι άλλες χώρες
όπως η Ολλανδία αλλά ακόμη και η Γερμανία που πιστεύουν ότι αν τα κράτη
μπορούν να τα καταφέρουν καλύτερα σε κάποια ζητήματα δεν θα πρέπει να…
έχουν μέσα στα πόδια τους την Κομισιόν.
Άλλωστε, στην Ολλανδία υπάρχει ήδη δημοσιοποιημένη έκθεση περί της ανάγκης επαναπατρισμού ορισμένων εξουσιών από τις Βρυξέλλες προς τη Χάγη, ενώ σειρά εκθέσεων έχουν εκπονηθεί, με το ίδιο σκεπτικό, από τη Βουλή των Κοινοτήτων κατόπιν εντολής της κυβέρνησης Κάμερον. Παράλληλα, η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δεν έχει κρύψει, καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης, την προτίμησή της στις διακυβερνητικές λύσεις (Δημοσιονομικό Σύμφωνο, Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας) παρά στην περίφημη κοινοτική μέθοδο.
Στο έγγραφο του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καθίσταται σαφές ότι τα κράτη – μέλη μπορεί μεν να αποδεχθούν τελικά τον διορισμό στην Κομισιόν ενός εκ των υποψηφίων των πολιτικών ομάδων, ωστόσο αυτός θα πρέπει να λειτουργήσει υπό την αυστηρή πολιτική καθοδήγηση των «28». Για αυτό και στο κείμενο Βαν Ρομπάι φιγουράρουν ψηλά στην ατζέντα τομείς όπως η περαιτέρω φιλελευθεροποίηση της εσωτερικής αγοράς, η δημιουργία μίας «ενεργειακής ένωσης» ή η καλύτερη διαχείριση της μετανάστευσης ως τομείς συνεργασίας που θεωρούνται κρίσιμοι ακόμη και από χώρες όπως η βαθιά ευρωσκεπτικιστική Βρετανία.
Παράλληλα – και σε μία προσπάθεια να τείνει χείρα προς τη Ρώμη και το Παρίσι που πιέζουν για χαλάρωση της λιτότητας – ο Χέρμαν βαν Ρομπάι έχει συμπεριλάβει την ανάγκη ανάληψης τολμηρών μέτρων για προώθηση επενδύσεων, αλλά και τη σημείωση ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης περιέχει επαρκή ευελιξία για την ανάληψη πρωτοβουλιών προς την ανάπτυξη.
Ακριβώς αυτό το τελευταίο σημείο ήταν επί του οποίου οι ευρωπαίοι Σοσιαλιστές συζήτησαν επί του αν θα παράσχουν την υποστήριξή τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την εκλογή Γιούνκερ. Ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι και ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ μίλησαν το τελευταίο διάστημα για την ανάγκη χαλάρωσης της αυστηρής πειθαρχίας του Συμφώνου Σταθερότητας, αλλά τελικά περιορίστηκαν στις διεκδικήσεις τους έπειτα από την έντονη αντίδραση του Βερολίνου. Μάλιστα, ο Φρανσουά Ολάντ και ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, αντικαγκελάριος και ισχυρός άνδρας του γερμανικού SPD, φέρονται να συμφώνησαν ότι οι κανόνες του Συμφώνου για τα δημόσια ελλείμματα πρέπει να γίνουν σεβαστοί αλλά να εφαρμοστούν με ευελιξία ώστε να υποστηριχθούν αναπτυξιακοί στόχοι.
Η μάχη για τα υπόλοιπα πόστα
Η συνάντηση Ολάντ – Γκάμπριελ έγινε στο περιθώριο της συνάντησης στο Παρίσι το Σαββατοκύριακο, με οικοδεσπότη τον πρόεδρο της Γαλλίας και παρόντες τους σοσιαλιστές πρωθυπουργούς Ιταλίας, Αυστρίας, Βελγίου, Τσεχίας, Δανίας, Μάλτας, Ρουμανίας, Σλοβακίας. Εκεί φέρεται να βρέθηκε και συμβιβασμός με επίκεντρο την υποψηφιότητα Γιούνκερ. Όλα δείχνουν ότι ο Μάρτιν Σουλτς θα αναλάβει και πάλι την προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην υλοποιηθεί μία αρχική, παρασκηνιακή συμφωνία των δύο ανδρών που έλεγε ότι αν ο Γιούνκερ αναλάβει πρόεδρος της Κομισιόν ο Σουλτς θα γινόταν αντιπρόεδρος της Επιτροπής – άρα ο εκπρόσωπος της Γερμανίας σε αυτή.
Το σενάριο αυτό προσέκρουσε στην έντονη αντίδραση της καγκελαρίου Μέρκελ, που ναι μεν δέχθηκε, έστω απρόθυμα τον Γιούνκερ, αλλά δεν μπορούσε να επιτρέψει στους κυβερνητικούς εταίρους, τους Σοσιαλδημοκράτες, να της επιβάλουν και ποιον θα διαλέξει για την Κομισιόν. Πάντως, η συμφωνία στο πρόσωπο Γιούνκερ έχει φέρει το Λονδίνο σε πολύ δύσκολη θέση, καθώς χωρίς την υποστήριξη μίας άλλης μεγάλης χώρας δεν μπορεί να μπλοκάρει τη συγκρότηση της αυξημένης πλειοψηφίας που χρειάζεται για την πρόταση των «28» προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο Κάμερον είχε το τελευταίο διάστημα, σύμφωνα με πληροφορίες, απλώσει τα… δίχτυα του στον ιταλό πρωθυπουργό Ρέντσι, που αρχικά ήταν «παγωμένος» έναντι του Γιούνκερ. Δεν αποκλείεται όμως η Ρώμη να έχει ανταλλάξει την αρχική της αντίρρηση με ένα από τα αξιώματα που ανοίγουν και συγκεκριμένα αυτό του ύπατου εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική για το οποίο τις τελευταίες ώρες έχει αρχίσει να ακούγεται το όνομα της ιταλίδας υπουργού Εξωτερικών Φεντερίκα Μογκερίνι.
Η Μογκερίνι έχει το προσόν ότι είναι γυναίκα και επίσης προέρχεται από τους Σοσιαλιστές. Όπως αποφασίστηκε στη συνάντηση του Παρισιού το Σαββατοκύριακο, αν οι Σοσιαλιστές δώσουν το «πράσινο φως» για τον Γιούνκερ, τότε θα διεκδικήσουν τόσο τη θέση του εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική που σήμερα κατέχει η Κάθριν Άστον όσο και αυτή του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Υπάρχει βέβαια και άλλη μία εκδοχή που λέει ότι θα μπορούσε να τοποθετηθεί στη θέση του Χέρμαν βαν Ρομπάι μία γυναίκα. Σε αυτή την περίπτωση, οι Σοσιαλιστές προωθούν τη Χέλε Τόρνινγκ – Σμιντ, πρωθυπουργό της Δανίας, η οποία έχει, επιπλέον, τη στήριξη τόσο της Μέρκελ όσο και του Κάμερον. Αν αυτό το σενάριο ευοδωθεί, τότε στη θέση της Άστον θα μπορούσε να βρεθεί ο ολλανδός υπουργός Εξωτερικών Φρανς Τίμμερμανς.
Τέλος, δεν πρέπει να λησμονούνται άλλα δύο πόστα που περνούν αρχικώς απαρατήρητα αλλά έχουν μεγάλη σημασία, αυτό του επιτρόπου για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις και του προέδρου του Eurogroup. Η ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά θέλει να τα έχει υπό τον έλεγχό της και ήδη ακούγονται, για το μεν πρώτο το όνομα του Φιλανδού πρωθυπουργού Γίρκι Κατάινεν και για το δεύτερο αυτό του υπουργού Οικονομικών της Ισπανίας Λουίς ντε Γκίντος.
http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=608873
Άλλωστε, στην Ολλανδία υπάρχει ήδη δημοσιοποιημένη έκθεση περί της ανάγκης επαναπατρισμού ορισμένων εξουσιών από τις Βρυξέλλες προς τη Χάγη, ενώ σειρά εκθέσεων έχουν εκπονηθεί, με το ίδιο σκεπτικό, από τη Βουλή των Κοινοτήτων κατόπιν εντολής της κυβέρνησης Κάμερον. Παράλληλα, η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δεν έχει κρύψει, καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης, την προτίμησή της στις διακυβερνητικές λύσεις (Δημοσιονομικό Σύμφωνο, Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας) παρά στην περίφημη κοινοτική μέθοδο.
Στο έγγραφο του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καθίσταται σαφές ότι τα κράτη – μέλη μπορεί μεν να αποδεχθούν τελικά τον διορισμό στην Κομισιόν ενός εκ των υποψηφίων των πολιτικών ομάδων, ωστόσο αυτός θα πρέπει να λειτουργήσει υπό την αυστηρή πολιτική καθοδήγηση των «28». Για αυτό και στο κείμενο Βαν Ρομπάι φιγουράρουν ψηλά στην ατζέντα τομείς όπως η περαιτέρω φιλελευθεροποίηση της εσωτερικής αγοράς, η δημιουργία μίας «ενεργειακής ένωσης» ή η καλύτερη διαχείριση της μετανάστευσης ως τομείς συνεργασίας που θεωρούνται κρίσιμοι ακόμη και από χώρες όπως η βαθιά ευρωσκεπτικιστική Βρετανία.
Παράλληλα – και σε μία προσπάθεια να τείνει χείρα προς τη Ρώμη και το Παρίσι που πιέζουν για χαλάρωση της λιτότητας – ο Χέρμαν βαν Ρομπάι έχει συμπεριλάβει την ανάγκη ανάληψης τολμηρών μέτρων για προώθηση επενδύσεων, αλλά και τη σημείωση ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης περιέχει επαρκή ευελιξία για την ανάληψη πρωτοβουλιών προς την ανάπτυξη.
Ακριβώς αυτό το τελευταίο σημείο ήταν επί του οποίου οι ευρωπαίοι Σοσιαλιστές συζήτησαν επί του αν θα παράσχουν την υποστήριξή τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την εκλογή Γιούνκερ. Ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι και ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ μίλησαν το τελευταίο διάστημα για την ανάγκη χαλάρωσης της αυστηρής πειθαρχίας του Συμφώνου Σταθερότητας, αλλά τελικά περιορίστηκαν στις διεκδικήσεις τους έπειτα από την έντονη αντίδραση του Βερολίνου. Μάλιστα, ο Φρανσουά Ολάντ και ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, αντικαγκελάριος και ισχυρός άνδρας του γερμανικού SPD, φέρονται να συμφώνησαν ότι οι κανόνες του Συμφώνου για τα δημόσια ελλείμματα πρέπει να γίνουν σεβαστοί αλλά να εφαρμοστούν με ευελιξία ώστε να υποστηριχθούν αναπτυξιακοί στόχοι.
Η μάχη για τα υπόλοιπα πόστα
Η συνάντηση Ολάντ – Γκάμπριελ έγινε στο περιθώριο της συνάντησης στο Παρίσι το Σαββατοκύριακο, με οικοδεσπότη τον πρόεδρο της Γαλλίας και παρόντες τους σοσιαλιστές πρωθυπουργούς Ιταλίας, Αυστρίας, Βελγίου, Τσεχίας, Δανίας, Μάλτας, Ρουμανίας, Σλοβακίας. Εκεί φέρεται να βρέθηκε και συμβιβασμός με επίκεντρο την υποψηφιότητα Γιούνκερ. Όλα δείχνουν ότι ο Μάρτιν Σουλτς θα αναλάβει και πάλι την προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην υλοποιηθεί μία αρχική, παρασκηνιακή συμφωνία των δύο ανδρών που έλεγε ότι αν ο Γιούνκερ αναλάβει πρόεδρος της Κομισιόν ο Σουλτς θα γινόταν αντιπρόεδρος της Επιτροπής – άρα ο εκπρόσωπος της Γερμανίας σε αυτή.
Το σενάριο αυτό προσέκρουσε στην έντονη αντίδραση της καγκελαρίου Μέρκελ, που ναι μεν δέχθηκε, έστω απρόθυμα τον Γιούνκερ, αλλά δεν μπορούσε να επιτρέψει στους κυβερνητικούς εταίρους, τους Σοσιαλδημοκράτες, να της επιβάλουν και ποιον θα διαλέξει για την Κομισιόν. Πάντως, η συμφωνία στο πρόσωπο Γιούνκερ έχει φέρει το Λονδίνο σε πολύ δύσκολη θέση, καθώς χωρίς την υποστήριξη μίας άλλης μεγάλης χώρας δεν μπορεί να μπλοκάρει τη συγκρότηση της αυξημένης πλειοψηφίας που χρειάζεται για την πρόταση των «28» προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο Κάμερον είχε το τελευταίο διάστημα, σύμφωνα με πληροφορίες, απλώσει τα… δίχτυα του στον ιταλό πρωθυπουργό Ρέντσι, που αρχικά ήταν «παγωμένος» έναντι του Γιούνκερ. Δεν αποκλείεται όμως η Ρώμη να έχει ανταλλάξει την αρχική της αντίρρηση με ένα από τα αξιώματα που ανοίγουν και συγκεκριμένα αυτό του ύπατου εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική για το οποίο τις τελευταίες ώρες έχει αρχίσει να ακούγεται το όνομα της ιταλίδας υπουργού Εξωτερικών Φεντερίκα Μογκερίνι.
Η Μογκερίνι έχει το προσόν ότι είναι γυναίκα και επίσης προέρχεται από τους Σοσιαλιστές. Όπως αποφασίστηκε στη συνάντηση του Παρισιού το Σαββατοκύριακο, αν οι Σοσιαλιστές δώσουν το «πράσινο φως» για τον Γιούνκερ, τότε θα διεκδικήσουν τόσο τη θέση του εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική που σήμερα κατέχει η Κάθριν Άστον όσο και αυτή του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Υπάρχει βέβαια και άλλη μία εκδοχή που λέει ότι θα μπορούσε να τοποθετηθεί στη θέση του Χέρμαν βαν Ρομπάι μία γυναίκα. Σε αυτή την περίπτωση, οι Σοσιαλιστές προωθούν τη Χέλε Τόρνινγκ – Σμιντ, πρωθυπουργό της Δανίας, η οποία έχει, επιπλέον, τη στήριξη τόσο της Μέρκελ όσο και του Κάμερον. Αν αυτό το σενάριο ευοδωθεί, τότε στη θέση της Άστον θα μπορούσε να βρεθεί ο ολλανδός υπουργός Εξωτερικών Φρανς Τίμμερμανς.
Τέλος, δεν πρέπει να λησμονούνται άλλα δύο πόστα που περνούν αρχικώς απαρατήρητα αλλά έχουν μεγάλη σημασία, αυτό του επιτρόπου για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις και του προέδρου του Eurogroup. Η ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά θέλει να τα έχει υπό τον έλεγχό της και ήδη ακούγονται, για το μεν πρώτο το όνομα του Φιλανδού πρωθυπουργού Γίρκι Κατάινεν και για το δεύτερο αυτό του υπουργού Οικονομικών της Ισπανίας Λουίς ντε Γκίντος.
http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=608873