02 Απριλίου 2014

Από την Αγκυρα στο Κάιρο...

Το βράδυ της Κυριακής στον εξώστη των γραφείων του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ στην Αγκυρα ο νικητής Ερντογάν, αφού χαιρέτησε τα 77 εκατομμύρια συμπολιτών του που ζουν στους 81 νομούς της χώρας, προσέθεσε ότι μόλις είχε συνδεθεί ζωντανά με την πλατεία των Σκοπίων όπου είχαν συγκεντρωθεί χιλιάδες οπαδοί του για να τους χαιρετήσει και ευχαρίστησε «τους αδελφούς μας» στην Αίγυπτο που δίνουν μάχη για τη Δημοκρατία.Το μήνυμα είναι σαφές και δεν επιδέχεται παρερμηνείες. Οι εκτός συνόρων ομοεθνείς και ομόγλωσσοι αλλά και το σύνολο του πολιτικού ισλάμ στον σουνιτικό κόσμο είναι το εκτός συνόρων ακροατήριο με το οποίο διεκδικεί μια ειδική σχέση ο πρωθυπουργός της Τουρκίας.

Μια ειδική σχέση όχι γενική και αόριστης αλληλεγγύης σε ομογενείς και ομοθρήσκους, αλλά σαν βασική συνισταμένη μιας φιλόδοξης περιφερειακής πολιτικής μιας μεσαίας δύναμης που θέλει να συνδιαμορφώνει τις εξελίξεις και όχι απλά να προσαρμόζεται αυτόματα στις επιλογές της Δύσης και κυρίως των ΗΠΑ.

Από τη ρητορική μέχρι την πραγματικότητα υπάρχει απόσταση και τα όσα λέγονται τη βραδιά ενός εκλογικού θριάμβου έχουν συνήθως σχετική αξία. Επιπλέον τα μηνύματα προς τα Σκόπια και το Κάιρο αποστέλλονται στη σκιά της επικείμενης εξομάλυνσης των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ, με πιθανή τη μετάβαση Ερντογάν στο Τελ-Αβίβ, μια εξέλιξη που δεν υπάρχει αμφιβολία ότι από τουρκικής πλευράς θα παρουσιασθεί ως η οφειλόμενη συγνώμη του Τελ-Αβίβ για την υπόθεση του Μαβί Μαρμαρά στα ανοικτά της Γάζας τον Ιούνιο του 2010. Τα παραπάνω δεν μειώνουν την αξία των επισημάνσεων Ερντογάν για τις περιφερειακές φιλοδοξίες που τρέφει για τη χώρα του.

Αν εκλεγεί πρόεδρος με ενισχυμένες αρμοδιότητες, τότε θα βρεθούμε μπροστά σε ένα ιδιόμορφο φαινόμενο Γκολισμού: Οπως ο στρατηγός Ντε Γκολ μετά τα μέσα της δεκαετίας του '60 μιλούσε εξ ονόματος της Ευρώπης χωρίς να ρωτήσει τους εταίρους του, έτσι και ο Ερντογάν θα μιλά για λογαριασμό της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη Μέση Ανατολή και στα Βαλκάνια.- ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ