Ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ, Κρίστοφερ Ντελ, μετά τη λήξη της
θητείας του προσελήφθη από την κατασκευαστική Bechtel, η οποία -μέσω της
δικής του μεσολάβησης- ανέλαβε να κατασκευάσει τον πανάκριβο
«Πατριωτικό Αυτοκινητόδρομο»
Της Βίκυς Καπετανοπούλου
Το νόμιμο είναι και ηθικό; Καίριο το ερώτημα, που απαντάται κατά το δοκούν και κατά το… συμφέρον από ισχυρούς πολιτικούς κι επιχειρηματικούς παράγοντες σχεδόν σε κάθε γωνιά του καπιταλιστικού μας κόσμου. Πόσω μάλλον στη βαλκανική μας γειτονιά, που (δυσ)φημίζεται διεθνώς για τις σχέσεις διαπλοκής και διαφθοράς μεταξύ πολιτικής κι επιχειρηματικής ελίτ.Το ίδιο -αναπάντητο προς το παρόν- ερώτημα περί νομιμότητας και ηθικής τίθεται και στην περίπτωση του πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Κόσοβο, Κρίστοφερ Ντελ, ο οποίος μετά τη λήξη της θητείας του προσελήφθη από τον αμερικανικό κατασκευαστικό κολοσσό Bechtel, που -μέσω της δικής του μεσολάβησης- ανέλαβε να κατασκευάσει την οδική αρτηρία σύνδεσης της Πρίστινας με τα Τίρανα, παρά το εξοντωτικό κόστος για τον προϋπολογισμό του Κοσσυφοπεδίου.
Σύμφωνα με εκτενές άρθρο της «Guardian» και του Βαλκανικού Δικτύου Ερευνητικού Ρεπορτάζ (BIRN), ο Κρίστοφερ Ντελ, βετεράνος διπλωμάτης που είχε διοριστεί την περίοδο 2009–2012 πρέσβης στο Κόσοβο από τον Μπαράκ Ομπάμα, εργάζεται από τον Νοέμβριο του 2013 ως διευθυντής της Bechtel στη Μοζαμβίκη, έχοντας κλείσει πλέον την καριέρα του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ μετά από 30 χρόνια. Η «λεπτομέρεια», που κάνει όμως τη διαφορά, έγκειται στο γεγονός ότι ο Ντελ άσκησε συστηματικά πιέσεις στην κυβέρνηση της Πρίστινας προκειμένου να ανατεθεί σε κονσόρτσιουμ της Bechtel και της τουρκικής Enka το τεράστιο συμβόλαιο για την κατασκευή του λεγόμενου «Πατριωτικού Αυτοκινητόδρομου» μεταξύ Κοσόβου και Αλβανίας.
Ο μισός προϋπολογισμός…
Η αρχική προσφορά για την ολοκλήρωση του έργου στο κομμάτι του Κοσσυφοπεδίου ξεκίνησε από 400 εκατομμύρια ευρώ, στην πορεία ανήλθε στα 660 εκατ. ευρώ για οδική αρτηρία μήκους 102 χιλιομέτρων, για να παραδοθούν τελικά πέρσι μόλις 77 χλμ. δρόμου με κόστος που εκτοξεύτηκε στα 820 εκατ. ευρώ, όταν ο συνολικός προϋπολογισμός του Κοσόβου για το 2012 ήταν 1,5 δισ. ευρώ!
«Οι πληροφορίες αποσιωπήθηκαν και ξαφνικά μας έφεραν προ τετελεσμένου, παρουσιάζοντας υπογεγραμμένο αυτό το συμβόλαιο, το οποίο επιβαρύνει τον προϋπολογισμό» καταγγέλλει στην «Guardian» ο Πιέτερ Φέιθ, ανώτερος διπλωμάτης της Ε.Ε. στο Κοσσυφοπέδιο, ο οποίος από το 2008 ώς το 2012 είχε αναλάβει τα καθήκοντα του διεθνούς πολιτικού αντιπροσώπου. Την περίοδο της «συγκατοίκησής» του με τον πρεσβευτή των ΗΠΑ, οι δύο διπλωμάτες διέθεταν ευρεία επιρροή και εξουσίες.
Ειδικά οι Αμερικανοί θεωρούνται ακόμα και σήμερα η κατ’ ουσίαν «επιβλέπουσα Αρχή» στο Κόσοβο, εξαιτίας του ηγετικού (και βρόμικου) ρόλου τους στη ΝΑΤΟϊκή επέμβαση του 1999, που οδήγησε στην απόσχιση της επαρχίας από τη Σερβία. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Πρίστινα φιγουράρει ένα άγαλμα του Μπιλ Κλίντον, ενώ σε λεωφόρους έχει δοθεί το όνομα του Τζορτζ Μπους τζούνιορ και άλλων αξιωματούχων των ΗΠΑ!
Αμφιλεγόμενο έργο
Ο Ευρωπαίος Φέιθ υποστηρίζει ότι συγκρούστηκε με τον Αμερικανό Ντελ για το αμφιλεγόμενο έργο κατασκευής του αυτοκινητόδρομου (που υπάρχει κίνδυνος να γονατίσει την οικονομία του Κοσσυφοπεδίου), επιμένοντας ότι τα χρήματα θα έπρεπε να διατεθούν για τη μείωση της ανεργίας, που έτρεχε τότε με ποσοστό 40%.
Είχε ζητήσει μάλιστα να δει τις λεπτομέρειες του συμβολαίου, εισπράττοντας την άρνηση της πρεσβείας των ΗΠΑ. Παρόντος του προέδρου της Bechtel Μάικ Ανταμς, το ντιλ υπογράφτηκε πανηγυρικά τον Απρίλιο του 2010 υπό την πρωθυπουργία του διαβόητου Χασίμ Θάτσι, παρά τις αντιρρήσεις του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας, διπλωματών της Ε.Ε., ακόμα και του νομικού συμβούλου της ίδιας της κυβέρνησης της Πρίστινας! Το αμαρτωλό έργο βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο έρευνας σκανδάλου διαφθοράς τόσο στο Κόσοβο όσο και στην Αλβανία, με πιθανολογούμενη εμπλοκή των τέως και νυν υπουργών Μεταφορών και από τις δύο πλευρές των συνόρων.
O Ντελ και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρνήθηκαν να σχολιάσουν την υπόθεση, ενώ η Bechtel χαρακτήρισε «άδικη και προσβλητική» κάθε υπόνοια για ανάρμοστη πρόσληψη του πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ, στα καθήκοντα του οποίου -τονίζει- συμπεριλαμβάνεται και η προώθηση των αμερικανικών επιχειρηματικών συμφερόντων. Κι έτσι, οι χρυσές μπίζνες στα Βαλκάνια συνεχίζονται απρόσκοπτα για τον κατασκευαστικό κολοσσό.
Στις αρχές του χρόνου η κυβέρνηση της Πρίστινας του ανέθεσε νέο συμβόλαιο ύψους 600 εκατ. ευρώ, αυτή τη φορά για την κατασκευή οδικής αρτηρίας που θα συνδέει το Κοσσυφοπέδιο με τη γειτονική ΠΓΔΜ. Ο Ντελ δεν έπαιξε κανένα ρόλο στο κλείσιμο της συμφωνίας, φρόντισε να ξεκαθαρίσει η εταιρεία…
Της Βίκυς ΚαπετανοπούλουΤο νόμιμο είναι και ηθικό; Καίριο το ερώτημα, που απαντάται κατά το δοκούν και κατά το… συμφέρον από ισχυρούς πολιτικούς κι επιχειρηματικούς παράγοντες σχεδόν σε κάθε γωνιά του καπιταλιστικού μας κόσμου. Πόσω μάλλον στη βαλκανική μας γειτονιά, που (δυσ)φημίζεται διεθνώς για τις σχέσεις διαπλοκής και διαφθοράς μεταξύ πολιτικής κι επιχειρηματικής ελίτ.Το ίδιο -αναπάντητο προς το παρόν- ερώτημα περί νομιμότητας και ηθικής τίθεται και στην περίπτωση του πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Κόσοβο, Κρίστοφερ Ντελ, ο οποίος μετά τη λήξη της θητείας του προσελήφθη από τον αμερικανικό κατασκευαστικό κολοσσό Bechtel, που -μέσω της δικής του μεσολάβησης- ανέλαβε να κατασκευάσει την οδική αρτηρία σύνδεσης της Πρίστινας με τα Τίρανα, παρά το εξοντωτικό κόστος για τον προϋπολογισμό του Κοσσυφοπεδίου.
Σύμφωνα με εκτενές άρθρο της «Guardian» και του Βαλκανικού Δικτύου Ερευνητικού Ρεπορτάζ (BIRN), ο Κρίστοφερ Ντελ, βετεράνος διπλωμάτης που είχε διοριστεί την περίοδο 2009–2012 πρέσβης στο Κόσοβο από τον Μπαράκ Ομπάμα, εργάζεται από τον Νοέμβριο του 2013 ως διευθυντής της Bechtel στη Μοζαμβίκη, έχοντας κλείσει πλέον την καριέρα του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ μετά από 30 χρόνια. Η «λεπτομέρεια», που κάνει όμως τη διαφορά, έγκειται στο γεγονός ότι ο Ντελ άσκησε συστηματικά πιέσεις στην κυβέρνηση της Πρίστινας προκειμένου να ανατεθεί σε κονσόρτσιουμ της Bechtel και της τουρκικής Enka το τεράστιο συμβόλαιο για την κατασκευή του λεγόμενου «Πατριωτικού Αυτοκινητόδρομου» μεταξύ Κοσόβου και Αλβανίας.
Ο μισός προϋπολογισμός…
Η αρχική προσφορά για την ολοκλήρωση του έργου στο κομμάτι του Κοσσυφοπεδίου ξεκίνησε από 400 εκατομμύρια ευρώ, στην πορεία ανήλθε στα 660 εκατ. ευρώ για οδική αρτηρία μήκους 102 χιλιομέτρων, για να παραδοθούν τελικά πέρσι μόλις 77 χλμ. δρόμου με κόστος που εκτοξεύτηκε στα 820 εκατ. ευρώ, όταν ο συνολικός προϋπολογισμός του Κοσόβου για το 2012 ήταν 1,5 δισ. ευρώ!
«Οι πληροφορίες αποσιωπήθηκαν και ξαφνικά μας έφεραν προ τετελεσμένου, παρουσιάζοντας υπογεγραμμένο αυτό το συμβόλαιο, το οποίο επιβαρύνει τον προϋπολογισμό» καταγγέλλει στην «Guardian» ο Πιέτερ Φέιθ, ανώτερος διπλωμάτης της Ε.Ε. στο Κοσσυφοπέδιο, ο οποίος από το 2008 ώς το 2012 είχε αναλάβει τα καθήκοντα του διεθνούς πολιτικού αντιπροσώπου. Την περίοδο της «συγκατοίκησής» του με τον πρεσβευτή των ΗΠΑ, οι δύο διπλωμάτες διέθεταν ευρεία επιρροή και εξουσίες.
Ειδικά οι Αμερικανοί θεωρούνται ακόμα και σήμερα η κατ’ ουσίαν «επιβλέπουσα Αρχή» στο Κόσοβο, εξαιτίας του ηγετικού (και βρόμικου) ρόλου τους στη ΝΑΤΟϊκή επέμβαση του 1999, που οδήγησε στην απόσχιση της επαρχίας από τη Σερβία. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Πρίστινα φιγουράρει ένα άγαλμα του Μπιλ Κλίντον, ενώ σε λεωφόρους έχει δοθεί το όνομα του Τζορτζ Μπους τζούνιορ και άλλων αξιωματούχων των ΗΠΑ!
Αμφιλεγόμενο έργο
Ο Ευρωπαίος Φέιθ υποστηρίζει ότι συγκρούστηκε με τον Αμερικανό Ντελ για το αμφιλεγόμενο έργο κατασκευής του αυτοκινητόδρομου (που υπάρχει κίνδυνος να γονατίσει την οικονομία του Κοσσυφοπεδίου), επιμένοντας ότι τα χρήματα θα έπρεπε να διατεθούν για τη μείωση της ανεργίας, που έτρεχε τότε με ποσοστό 40%.
Είχε ζητήσει μάλιστα να δει τις λεπτομέρειες του συμβολαίου, εισπράττοντας την άρνηση της πρεσβείας των ΗΠΑ. Παρόντος του προέδρου της Bechtel Μάικ Ανταμς, το ντιλ υπογράφτηκε πανηγυρικά τον Απρίλιο του 2010 υπό την πρωθυπουργία του διαβόητου Χασίμ Θάτσι, παρά τις αντιρρήσεις του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας, διπλωματών της Ε.Ε., ακόμα και του νομικού συμβούλου της ίδιας της κυβέρνησης της Πρίστινας! Το αμαρτωλό έργο βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο έρευνας σκανδάλου διαφθοράς τόσο στο Κόσοβο όσο και στην Αλβανία, με πιθανολογούμενη εμπλοκή των τέως και νυν υπουργών Μεταφορών και από τις δύο πλευρές των συνόρων.
O Ντελ και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρνήθηκαν να σχολιάσουν την υπόθεση, ενώ η Bechtel χαρακτήρισε «άδικη και προσβλητική» κάθε υπόνοια για ανάρμοστη πρόσληψη του πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ, στα καθήκοντα του οποίου -τονίζει- συμπεριλαμβάνεται και η προώθηση των αμερικανικών επιχειρηματικών συμφερόντων. Κι έτσι, οι χρυσές μπίζνες στα Βαλκάνια συνεχίζονται απρόσκοπτα για τον κατασκευαστικό κολοσσό.
Στις αρχές του χρόνου η κυβέρνηση της Πρίστινας του ανέθεσε νέο συμβόλαιο ύψους 600 εκατ. ευρώ, αυτή τη φορά για την κατασκευή οδικής αρτηρίας που θα συνδέει το Κοσσυφοπέδιο με τη γειτονική ΠΓΔΜ. Ο Ντελ δεν έπαιξε κανένα ρόλο στο κλείσιμο της συμφωνίας, φρόντισε να ξεκαθαρίσει η εταιρεία…
