Αλλαγή
κλίματος στις σχέσεις των παραδοσιακών εταίρων ΗΠΑ και Τουρκίας, αλλά
και της γείτονος με την ΕΕ, έχουν προκαλέσει οι κινήσεις Ερντογάν και η
ευθεία σύγκρουση του κυβερνώντος ΑΚΡ με το κίνημα Γκιουλέν, όπως
αναφέρει με συνέντευξή του στην “Καθημερινή της Κυριακής” ο
εκτελεστικός διευθυντής του ιδρύματος German Marshall Fund στην Ευρώπη,
Ιαν Λέσερ. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, ο Τούρκος πρωθυπουργός έχει
εκνευρίσει τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. και η σχέση της Αγκυρας με τους
σημαντικούς εταίρους της δεν είναι πλέον η ίδια. Παράλληλα, εκτιμά πως η πολιτική αβεβαιότητα στην Τουρκία θα
επηρεάσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τις εξελίξεις στο Κυπριακό,
καθώς όλη η προσοχή της τουρκικής ηγεσίας θα είναι εστιασμένη στο
εσωτερικό.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ίαν Λέσερ, τα τεκταινόμενα στην Τουρκία αποπνέουν μια ανατρεπτική, επαναστατική πορεία, ενώ για τον Ερντογάν σημειώνει ότι είναι ένας εξαιρετικά ικανός πολιτικός, ο οποίος εξακολουθεί να έχει σημαντική απήχηση σε μεγάλο τμήμα της τουρκικής κοινωνίας και υπό αυτή την έννοια δεν θα χαθεί από το προσκήνιο. Ομως, θα υπάρξουν ανατροπές στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, καθώς η κόντρα του ΑΚΡ με το κίνημα του Γκιουλέν αναμένεται να περιπλέξει την κατάσταση και δεν αποκλείεται να οδηγήσει την Τουρκία προς μια χαοτική κατάσταση.
Σε ό,τι αφορά τις αποκαλύψεις για τη διαφθορά αναφέρει ότι για το μόνο που εκπλήσσεται είναι ότι οι αποκαλύψεις δεν έγιναν νωρίτερα, ενώ για τις καταγγελίες Ερντογάν περί εξωτερικών παρεμβάσεων απαντά ότι “είναι εκτός πραγματικότητας”. Όπως αναφέρει “οι ενστικτώδεις αντιδράσεις του έχουν εκνευρίσει όλους τους σημαντικούς εταίρους της Τουρκίας: Βρυξέλλες, Ουάσιγκτον, Βερολίνο, Παρίσι. Η αναχρονιστική ρητορική του Ερντογάν έχει πλήξει βαθιά την εικόνα της Τουρκίας ως χώρας που εκσυγχρονίζεται και η οποία κινείται προς την Ευρώπη”.
“Η γεωγραφική θέση της Τουρκίας, που γειτνιάζει με τη Συρία, το Ιράν, το Ιράκ, τη Ρωσία, της προσδίδει μια αδιαμφισβήτητη γεωπολιτική σημασία, την οποία οι ΗΠΑ και η Δύση δεν μπορούν να αγνοήσουν. Ομως, η πραγματικότητα που διαμορφώνεται στο εσωτερικό της χώρας ανατρέπει τα δεδομένα και η σχέση της Ουάσιγκτον με την Αγκυρα δεν είναι πλέον, και δεν θα είναι στο άμεσο μέλλον, η ίδια”, αναφέρει, ενώ σε ό,τι αφορά την ΕΕ απαντά ότι και η Ευρώπη βλέπει με δυσφορία τα όσα γίνονται στην Τουρκία:
“Η κατάσταση ενισχύει τον σκεπτικισμό που υπήρχε σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Βραχυπρόθεσμα, η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία περιμένει να δει τις προθέσεις των νέων υπουργών που ανέλαβαν σημαντικά χαρτοφυλάκια, αλλά το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο”.
Αναφορικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο Ιαν Λέσερ σημειώνει ότι δεν “βλέπει” να σημειώνεται ένταση, αλλά αμφίβολη είναι και η βελτίωση του κλίματος σε ευαίσθητα θέματα, ενώ για την πρόοδο στο κυπριακό σχολιάζει ότι “παρότι η διεθνής κοινότητα έχει ενεργοποιηθεί και υπάρχει μια λογική για μια νέα συνολική προσπάθεια διευθέτησης, αλλά και νέα στοιχεία, όπως τα ενεργειακά κοιτάσματα, που συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση, η εσωτερική κρίση στην Τουρκία θα δυσχεράνει την κατάσταση, ιδιαίτερα καθώς βρισκόμαστε σε μια παρατεταμένη εκλογική χρονιά. Κανείς Τούρκος πολιτικός δεν θα προχωρήσει σε κινήσεις στο Κυπριακό, όταν το πολιτικό σκηνικό στη χώρα του είναι τόσο ρευστό”, καταλήγει.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ίαν Λέσερ, τα τεκταινόμενα στην Τουρκία αποπνέουν μια ανατρεπτική, επαναστατική πορεία, ενώ για τον Ερντογάν σημειώνει ότι είναι ένας εξαιρετικά ικανός πολιτικός, ο οποίος εξακολουθεί να έχει σημαντική απήχηση σε μεγάλο τμήμα της τουρκικής κοινωνίας και υπό αυτή την έννοια δεν θα χαθεί από το προσκήνιο. Ομως, θα υπάρξουν ανατροπές στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, καθώς η κόντρα του ΑΚΡ με το κίνημα του Γκιουλέν αναμένεται να περιπλέξει την κατάσταση και δεν αποκλείεται να οδηγήσει την Τουρκία προς μια χαοτική κατάσταση.
Σε ό,τι αφορά τις αποκαλύψεις για τη διαφθορά αναφέρει ότι για το μόνο που εκπλήσσεται είναι ότι οι αποκαλύψεις δεν έγιναν νωρίτερα, ενώ για τις καταγγελίες Ερντογάν περί εξωτερικών παρεμβάσεων απαντά ότι “είναι εκτός πραγματικότητας”. Όπως αναφέρει “οι ενστικτώδεις αντιδράσεις του έχουν εκνευρίσει όλους τους σημαντικούς εταίρους της Τουρκίας: Βρυξέλλες, Ουάσιγκτον, Βερολίνο, Παρίσι. Η αναχρονιστική ρητορική του Ερντογάν έχει πλήξει βαθιά την εικόνα της Τουρκίας ως χώρας που εκσυγχρονίζεται και η οποία κινείται προς την Ευρώπη”.
“Η γεωγραφική θέση της Τουρκίας, που γειτνιάζει με τη Συρία, το Ιράν, το Ιράκ, τη Ρωσία, της προσδίδει μια αδιαμφισβήτητη γεωπολιτική σημασία, την οποία οι ΗΠΑ και η Δύση δεν μπορούν να αγνοήσουν. Ομως, η πραγματικότητα που διαμορφώνεται στο εσωτερικό της χώρας ανατρέπει τα δεδομένα και η σχέση της Ουάσιγκτον με την Αγκυρα δεν είναι πλέον, και δεν θα είναι στο άμεσο μέλλον, η ίδια”, αναφέρει, ενώ σε ό,τι αφορά την ΕΕ απαντά ότι και η Ευρώπη βλέπει με δυσφορία τα όσα γίνονται στην Τουρκία:
“Η κατάσταση ενισχύει τον σκεπτικισμό που υπήρχε σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Βραχυπρόθεσμα, η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία περιμένει να δει τις προθέσεις των νέων υπουργών που ανέλαβαν σημαντικά χαρτοφυλάκια, αλλά το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο”.
Αναφορικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο Ιαν Λέσερ σημειώνει ότι δεν “βλέπει” να σημειώνεται ένταση, αλλά αμφίβολη είναι και η βελτίωση του κλίματος σε ευαίσθητα θέματα, ενώ για την πρόοδο στο κυπριακό σχολιάζει ότι “παρότι η διεθνής κοινότητα έχει ενεργοποιηθεί και υπάρχει μια λογική για μια νέα συνολική προσπάθεια διευθέτησης, αλλά και νέα στοιχεία, όπως τα ενεργειακά κοιτάσματα, που συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση, η εσωτερική κρίση στην Τουρκία θα δυσχεράνει την κατάσταση, ιδιαίτερα καθώς βρισκόμαστε σε μια παρατεταμένη εκλογική χρονιά. Κανείς Τούρκος πολιτικός δεν θα προχωρήσει σε κινήσεις στο Κυπριακό, όταν το πολιτικό σκηνικό στη χώρα του είναι τόσο ρευστό”, καταλήγει.
