Η υιοθέτηση από το Συμβούλιο Ασφαλείας ενός
ψηφίσματος που απαιτεί από τη Συρία να εξαλείψει τα χημικά της όπλα και
να ενταχθεί στη Συνθήκη για τα Χημικά Όπλα (CWC) εγείρει ξανά το
ερώτημα: τι γίνεται με τα όπλα μαζικής καταστροφής του Ισραήλ. Υπάρχουν
επανειλημμένες απαιτήσεις προς το Ισραήλ να εγκαταλείψει την πυρηνική
αποτροπή και να ενταχθεί στη Συνθήκη για τη Μη Μετάδοση Πυρηνικών (ΝΡΤ).
Ακόμη και σε συντηρητικούς κύκλους της Ουάσιγκτον υπάρχουν φωνές για το
«να είμαστε ειλικρινείς για τα πυρηνικά του Ισραήλ».
Δεν είμαι πεπεισμένος ότι η υπαναχώρηση του Ισραήλ
από την πολιτική του εδώ και τέσσερις δεκαετίες της πυρηνικής
αμφισημίας, θα βελτιώσει την περιφερειακή δυναμική ή θα καταστήσει
ευκολότερο για το Ισραήλ, να εγκαταλείψει τελικά αυτά τα όπλα. Ούτε
υπάρχει ισχυρή λογική στο να υποστηρίξει κανείς ότι μόλις η Συρία δεν θα
έχει πυρηνικά όπλα, δεν θα χρειάζεται και το Ισράηλ πυρηνικά όπλα. Το
Ισραήλ δεν χρειάζεται πυρηνικά όπλα σε κάθε περίπτωση. Οι συμβατικές του
δυνάμεις είναι πολύ ανώτερες από οποιαδήποτε άλλη στην περιοχή και οι
τρομοκρατικές απειλές που αντιμετωπίζει, δεν επιδέχονται πυρηνικής
λύσης. Αλλά τα όπλα έχουν εδώ και καιρό υπάρξει την ύψιστη εθνική
πολιτική ασφάλειας. Για να την εγκαταλείψει θα απαιτούσε ειρηνικά σύνορα
και ένα περιβάλλον σταθερής περιφερειακής ασφάλειας. Αυτές οι συνθήκες
είναι ακόμη πολύ μακριά.
Μπορεί να γίνει ένα πολύ ισχυρότερο επιχείρημα για να
«καθαρίσει» το Ισραήλ από πυρηνικά όπλα. Η επικύρωση της CWC από το
Ισραήλ έχει καθυστερήσει πολύ. Η συμφωνία της Συρίας στο να υπογράψει
και να τηρήσει τη σύμβαση, απομακρύνει έναν από τους βασικούς λόγους που
προτάσσει μέχρι τώρα το Ισραήλ στην άρνησή του να υπογράψει τη συνθήκη.
Οι άλλοι λόγοι που εξηγούν γιατί έχει μείνει εκτός CWC το Ισραήλ, είναι
σαθροί. Η θέση του Ισραήλ, όπως δηλώθηκε προσφάτως από τον εκπρόσωπο
του υπουργείου Εξωτερικών Yigal Palmor, είναι ότι ακόμη και αν το Ισραήλ
την επικυρώσει τη συνθήκη, τα άλλα κράτη έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι
οι θέσεις τους δεν θα μεταβληθούν. «Ορισμένα από αυτά τα κράτη δεν
αναγνωρίζουν το δικαίωμα του Ισραήλ να υπάρχει και καλούν κατάφορα στην
εξολόθρευσή του». Αλλά για μισό λεπτό, αν υποθέσουμε ότι η Συρία
επικυρώνει την CWC, το μόνο άλλο κράτος στην περιοχή που δεν την έχει
αποδεχθεί (τη συνθήκη) είναι η Αίγυπτος, η οποία αναγνωρίζει το Ισραήλ.
Το μόνο κράτος που θέλει να εξαφανιστεί το Ισραήλ από το χάρτη, είναι το
Ιράν, το οποίο αποδέχεται την CWC. Οι ισχυρισμοί ότι το Ιράν έχει μια
μυστική κρύπτη χημικών όπλων, είναι αβάσιμοι.
Παρά τον αποφασιστικό τρόπο με τον οποίο
αντιμετωπίζεται ορισμένες φορές το ζήτημα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης,
δεν υπάρχει κάτι που να λέει εάν το Ισραήλ έχει πράγματι κάποια χημικά
όπλα. Η μόνη καλή μαρτυρία έρχεται από μια αξιολογήση της CIA, πριν από
30 χρόνια, για ένα εργοστάσιο παραγωγής αερίων στη Dimona, αλλά αυτά τα
στοιχεία αποδεικνύεται στη συνέχεια ότι «πιθανώς είναι λανθασμένα».
Ελλείψει καλών στοιχείων για τα τωρινά αποθέματα, δεν θα βιαστώ να
κρίνω. Νέχοντας υπογράψει τη CWC το 1993, το Ισραήλ δεσμεύεται από το
πνεύμα της Συνθήκης, ακόμη και αν δεν είναι νομικώς υποχρεωμένη να την
τηρήσει. Μια χώρα της οποίας οι άνθρωποι υπέστησαν τη φρίκη των
ναζιστικών θαλάμων αερίων, θα σκεφτεί δύο φορές το να κατασκευάσει
«γκαζάκια». Αλλά με το να μην επικυρώνει την CWC, το Ισράηλ επιτρέπει
εύλογες υποψίες. Βρίσκεται παρέα μόνο με τη Μιανμάρ, την μόνη άλλη χώρα
που έχει υπογράψει αλλά δεν έχει επικυρώσει τη συνθήκη.
Εάν το Ισραήλ έχει χημικά όπλα, η επικύρωση της CWC
σημαίνει ότι θα πρέπει να τα δηλώσουν και να τα καταστρέψει, για να
συμμορφωθεί με την Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons
(OPCW). Οι Ισραηλινοί ανησυχούν για τις επιθεωρήσεις ότι θα βρισκόταν
πολύ κοντά στις εγκαταστάσεις πυρηνικών όπλων στη Dimona. Οι διαδικασίες
επιθεώρησης της OPCW δεν έχουν τεθεί ποτέ σε λειτουργία πουθενά, αλλά
δεν υπάρχει λόγος για τον οποίο δεν θα μπορούσαν να υλοποιηθούν με έναν
τρόπο που προστατεύει πλήρως τα άλλα υπάρχοντα του Ισραήλ.
Ο άγραφος λόγος για τον οποίο το Ισραήλ μένει εκτός
της συνθήκης, είναι η ανησυχία για αλυσιδωτό φαύλο κύκλο. Οι Ισραηλινοί
φοβούνται ότι εάν συμφωνήσουν στη συνθήκη WMD, απλώς θα επισπεύσουν τις
πιέσεις προς τους ίδιους για να υπογράψουν την άλλη. Η αντίθετη άποψη
είναι εξίσου έγκυρη ωστόσο: επικυρώνοντας την CWC, το Ισραήλ θα
αποκτήσει υψηλό ηθικό έδαφος, που θα μειώσει την πίεση για να ενταχθεί
στην ΝΡΤ.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://www.iiss.org/en/politics%20and%20strategy/blogsections/2013-98d0/september-2013-62a6/high-time-8110
