ΤΟΥΡΚΙΑ Νέες πολιτικές αναταράξεις από την υπόθεση Εργκένεκον και τις βαριές «καμπάνες» στους πρωταγωνιστές του σχεδίου πολιτικής εκτροπής, που από την Εισαγγελία εξισώθηκε με «τρομοκρατία»
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Πατώντας ταυτόχρονα σε δύο βάρκες, η ισλαμική ηγεσία της Τουρκίας προσπαθεί τώρα να κρατήσει λεπτές ισορροπίες, εν μέσω των νέων πολιτικών αναταράξεων από την υπόθεση Εργκένεκον και τις βαριές «καμπάνες» στους 250 και πλέον πρωταγωνιστές του σχεδίου πολιτικής εκτροπής, που από την Εισαγγελία εξισώθηκε με «τρομοκρατία».
«Δηλώσεις του τύπου “δεν αναγνωρίζω τους δικαστές και τους εισαγγελείς του δικαστηρίου” δεν μπορούν να θεωρηθούν σύννομες. Κατά τη γνώμη μου, η τοποθέτηση του ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης (Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου) συνιστούν έγκλημα», είπε ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν, παίρνοντας παράλληλα αποστάσεις. Ηταν λάθος η απόδοση του χαρακτηρισμού «τρομοκράτης» στον -καταδικασθέντα σε ισόβια- πρώην αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγό Ιλκέρ Μπασμπούγ, επανέλαβε εμμέσως πλην σαφώς στους δημοσιογράφους.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε χθες και ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ, στην πρώτη δημόσια παρέμβασή του για το θέμα, εκφράζοντας τη λύπη του προσωπικά για τον Μπασμπούγ. «Ευελπιστούμε εάν έγιναν λάθη να διορθωθούν στη διαδικασία των εφέσεων ή σε κάποια άλλη διαδικασία, καθώς και ότι θα προκύψουν αποφάσεις που θα κατευνάσουν το λαϊκό αίσθημα», διεμήνυσε, έχοντας προφανώς στο πίσω μέρος του μυαλού τη μακρά -και εξαιρετικά πολωμένη κατά πώς φαίνεται- προεκλογική περίοδο στη χώρα.
Σχεδόν οκτώ μήνες πριν από τις δημοτικές εκλογές του 2014 κι έναν χρόνο πριν στηθούν οι κάλπες για την εκλογή νέου προέδρου, το τελευταίο πράγμα που η κυβέρνηση της Αγκυρας θα ήθελε είναι μια νέα κοινωνική αναταραχή. Εξάλλου, παρά την προσωρινή «ανακωχή» για την ιερή μουσουλμανική γιορτή του Αϊντ αλ-Φιτρ, η χώρα παραμένει βαθύτατα διχασμένη, με την Εργκένεκον να κάνει ακόμη πιο βαθιές τις διαχωριστικές γραμμές της.
Για τους οπαδούς του κυβερνώντος ισλαμικού κόμματος ΑΚΡ, η δικαστική απόφαση ήταν ακόμη ένα μεγάλο βήμα προς τη Δημοκρατία. Για τους κεμαλιστές και τους εθνικιστικούς κύκλους, η υπόθεση Εργκένεκον ήταν εξ αρχής ένα ξεκαθάρισμα πολιτικών λογαριασμών, με την υπογραφή του ΑΚΡ. Μοιραία, αναλυτές προβλέπουν ένα «καυτό» φθινόπωρο στη χώρα, καθώς τα ανοιχτά μέτωπα όχι απλώς δεν κλείνουν, αλλά πληθαίνουν.
Η ρήξη μεταξύ της κυβέρνησης και του Κινήματος Γκεζί κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει. Η ειρηνευτική διαδικασία με το PKK καρκινοβατεί, πέντε μήνες αφότου οι Κούρδοι αντάρτες κατέθεσαν τα όπλα. Και η συνταγματική αναθεώρηση -που ο Ερντογάν οραματίζεται να μετατρέψει σε «εφαλτήριο» για τη μεταπήδησή του στην ενισχυμένη με εξουσίες προεδρία- έχει «κολλήσει» μεταξύ πολιτικών διαφωνιών και «παζαριών» στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή που την προετοιμάζει.
Κλείνει τα μέτωπα
Πιστός στη δοκιμασμένη τακτική «μαστίγιο και καρότο», ο Τούρκος πρωθυπουργός επιχειρεί τώρα να κλείσει ένα ένα αυτά τα μέτωπα, δοκιμάζοντας τις αντοχές και τα όρια για -πρόσκαιρες έστω- συμμαχίες, για να εξυπηρετήσει τις πολιτικές του επιδιώξεις. Για τη συνταγματική μεταρρύθμιση, εξάλλου, χρειάζεται την ψήφο των Κούρδων βουλευτών.
Τώρα, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να επισπευσθούν οι διαδικασίες για την προώθηση μιας σειράς μεταρρυθμίσεων, που μεταξύ άλλων θα αφορούν τα δικαιώματα των Κούρδων, την αλλαγή του αντιτρομοκρατικού νόμου, τη μείωση του πλαφόν 10% για την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση κομμάτων και την ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη χώρα.
Αρμόδια για την επικύρωσή τους είναι η ολομέλεια της Βουλής, που έχει προγραμματιστεί να αρχίσει τις εργασίες της από την 1η Οκτωβρίου. Προ ημερών, ο επικεφαλής του κουρδικού κόμματος BDP, Σελαχατίν Ντεμίρτας, είχε εκφράσει την επιθυμία το λεγόμενο «πακέτο εκδημοκρατισμού» να εγκριθεί έως τα μέσα Οκτωβρίου.
Χθες, ο Ερντογάν -που είχε και τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο Ομπάμα, επισήμως με αντικείμενο τη ρευστή κατάσταση σε Αίγυπτο και Συρία- δήλωσε ότι «είναι πιθανόν η εθνοσυνέλευση να συγκληθεί νωρίτερα», κομίζοντας ένα μήνυμα ακόμη, αυτή τη φορά προς όσους επιχειρήσουν να εκφράσουν την όποια διαφωνία τους με διαδηλώσεις.
«Οι δυνάμεις ασφαλείας θα τους βάλουν στη θέση τους, καθώς αυτοί οι άνθρωποι σαφώς δεν κόπτονται για δικαιώματα και ελευθερίες», είπε εν είδει προειδοποίησης. Αλλωστε «το κόμμα μου», συμπλήρωσε, «έχει κάνει πολύ περισσότερα για τα θεμελιώδη δικαιώματα, απ’ ό,τι έκαναν οι άλλες κυβερνήσεις της τουρκικής Δημοκρατίας»…