Του Χριστόδουλου Γιαλλουρίδη
- Πλήγμα το τελευταίο επεισόδιο που έγινε στην κυπριακή ΑΟΖ
- Σε κάθε περίπτωση εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να
προστατεύουμε με μέσα που, αν δεν τα έχουμε, πρέπει να τα προμηθευτούμε,
εκείνους που συνεργάζονται μ' εμάς, σε έργα και αποστολές που μας
αφορούν, αποτελεσματικά και πειστικά
- Η ΗΓΕΣΙΑ του Υπουργείου Άμυνας πρέπει να αντιληφθεί πως η άμυνα της χώρας δεν έχει να κάνει με φανφάρες και δηλώσεις, αλλά με δύο βασικά πράγματα. Τη στρατιωτική ενίσχυση και τη στρατιωτική στρατηγική….
Στην περίπτωση του επεισοδίου αυτού, η κυπριακή άμυνα ήταν για το περιφερειακό σύστημα κρατών και τη διεθνή κοινότητα, ανύπαρκτη και επομένως μη σεβαστή. Δεν έχουν κανένα λόγο οι τρίτοι να σέβονται την Κύπρο που δεν έχει τη στοιχειώδη ικανότητα υπεράσπισης της αξιοπρέπειας και των βασικών συμφερόντων της. Η αποτροπή έχει ένα βασικό στοιχείο-κλειδί που λέγεται αξιοπιστία. Αυτό σημαίνει πως το κράτος είναι σε θέση να προβάλει τέτοια ισχύ, που κατά τρόπον πειστικό να μεταδίδει στους τρίτους τη θέληση να υπερασπίζεται τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει έναντι του λαού του και των συμμάχων του.
Πώς είναι δυνατόν η Κύπρος να προχωρεί στο εγχείρημα, δηλαδή στην περιπέτεια της αναζήτησης, εξερεύνησης και αποκάλυψης φυσικού αερίου στη δική της ΑΟΖ, εάν δεν είναι σε θέση να υπερασπιστεί με όλα τα μέσα τα πεδία που αποτελούν ipso facto πλουτοπαραγωγικούς πόρους της, δηλαδή χώρο άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Το Υπουργείο Άμυνας και η πολιτική του ηγεσία έχουν τεράστια ευθύνη για την κατάσταση στην οποία βρέθηκε σήμερα η αποτρεπτική ισχύς της χώρας γιατί δεν μπόρεσε ως όφειλε να προβλέψει αυτό το ενδεχόμενο, που ακόμη και για ένα νήπιο στην Κύπρο ήταν αναμενόμενο, και να πάρει τα μέτρα του ώστε οι Ιταλοί και οι όποιοι τρίτοι συνεργαζόμενοι μαζί μας να αισθανθούν ασφαλείς ότι μπορούν να προχωρήσουν στη διενέργεια των ερευνών, των εξορύξεων, αλλά και άλλων εργασιών που έχουν σχέση με τα πλάνα της κυπριακής Κυβέρνησης και του κράτους, δηλαδή να υλοποιήσουν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις χωρίς τον φόβο της παρενόχλησης, της παρεμπόδισης ή της απαγόρευσης από τρίτα κράτη, όπως η Τουρκία, η οποία διαδηλώνει πως δεν θα μας επιτρέψει να προχωρήσουμε σε υλοποίηση των σχεδιασμών μας σε σχέση με την ΑΟΖ και τα συναφή με αυτό απορρέοντα δικαιώματα και υποχρεώσεις κυριαρχίας του κυπριακού κράτους στην περιοχή.
Το επεισόδιο αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, όχι μόνο γιατί μεταδίδονται αρνητικά μηνύματα για την κυπριακή άμυνα παντού, αλλά προπάντων γιατί αποθρασύνει όλως ιδιαιτέρως τους Τούρκους και φοβίζει κατά κόρον τους συνεργαζόμενους μαζί μας φορείς. Η αποθράσυνση των Τούρκων θα μας υποχρεώσει στο εγγύς μέλλον, φοβάμαι, να χρησιμοποιήσουμε πολλαπλάσια ισχύ αποτρεπτικής ικανότητας για να πείσουμε πως είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπίσουμε τα αυτονόητα, δηλαδή τα συμφέροντα και τα δικαιώματά μας.
Ακόμα δε και στο ενδεχόμενο της άσκησης βίας από τους Τούρκους, απέναντι σε οποιοδήποτε ερευνητικό ή άλλου τύπου σκάφος, του οποίου η εταιρεία συμβάλλεται με την Κυπριακή Δημοκρατία για υλοποίηση συγκεκριμένων επιχειρησιακών αποστολών, το πρόβλημα δεν θα το είχαμε εμείς, αλλά η Τουρκία με τα κράτη των συμβαλλομένων μερών, που εν προκειμένω είναι μεγάλες και ισχυρές δυνάμεις του κόσμου.
Οι δυνάμεις αυτές προχωρούν σε συνεργασία με την Κυπριακή Δημοκρατία, παρά τις όποιες τουρκικές προειδοποιήσεις, απειλές, αλλά και πλήγματα στις διμερείς τους σχέσεις και τα συμφέροντά τους, γιατί η Κύπρος εξακολουθεί να διαθέτει μια γεωπολιτική υπεραξία, η οποία ενδιαφέρει και προβάλλεται από τους πάντες, εκτός από εμάς τους ιδίους, που δεν είμαστε σε θέση να υπερασπιστούμε αυτό το ιστορικά και γεωστρατηγικά αναγνωρισμένο δεδομένο που μας προσδίδει η σχέση της γεωγραφίας με την πολιτική στην κρίσιμη αυτή περιοχή του κόσμου.
Στην προκειμένη περίπτωση του ιταλικού ερευνητικού σκάφους, οι Τούρκοι προδήλως μπλόφαραν. Αλλά και αν ακόμη δεν μπλόφαραν και ήταν αποφασισμένοι να πλήξουν το ιταλικό σκάφος, αυτό θα μετέτρεπε τη σύγκρουση από κυπρο-τουρκική σε ιταλο-τουρκική, διεθνοποιώντας την. Σε κάθε όμως περίπτωση εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να προστατεύουμε με μέσα που, αν δεν τα έχουμε, πρέπει να τα προμηθευτούμε, εκείνους που συνεργάζονται μ' εμάς, σε έργα και αποστολές που μας αφορούν, αποτελεσματικά και πειστικά.
Στο πλαίσιο και ενεργών συμμαχιών που πρέπει να εμπεδωθούν και να προβληθούν προς τα έξω ως στρατηγικές συμμαχίες, η Κύπρος και οι στρατιωτικές της δυνάμεις πρέπει να είναι σε θέση να υπερασπιστούν τα συμφέροντά της, πράγμα του οποίου η αξιοπιστία θα πείσει τους τρίτους ότι δεν πρέπει να τολμήσουν να πλήξουν κυπριακά συμφέροντα, γιατί το κόστος τους θα είναι μεγαλύτερο από το όφελός τους. Σε αυτήν όμως την περίπτωση οι Τούρκοι σαφώς μπλόφαραν, ενώ στην επόμενη φορά δεν θα μπλοφάρουν γιατί, όπως θα έλεγε και ο Θουκυδίδης, η ίδια μας η στάση προδίδει φόβο και δειλία που ενθαρρύνει την επιθετικότητα των τρίτων.
Προετοιμαζόμαστε ξυπόλητοι να περπατήσουμε στ’ αγκάθια
ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ σε μια εξαιρετικά δύσκολη στιγμή, ίσως την πιο επικίνδυνη της σύγχρονης ιστορίας μας. Δεν διαθέτουμε ισχυρή να πείσει, δηλαδή να λειτουργήσει αποτρεπτικά, άμυνα, και εν προκειμένω η ηγεσία του Υπουργείου Άμυνας δεν θέλει να αντιληφθεί τη σημασία της αποτροπής για την επιβίωση της Κύπρου, ενώ κατέρρευσε και η οικονομία μας, είμαστε δηλαδή φτερό στον παγκόσμιο άνεμο.
Τι πρέπει να κάνουμε; Το πρώτο που πρέπει να συμβεί είναι να αντιληφθεί η ηγεσία του Υπουργείου Άμυνας πως η άμυνα της χώρας δεν έχει να κάνει με φανφάρες και δηλώσεις, αλλά με δύο βασικά πράγματα. Πρώτον, τη στρατιωτική ενίσχυση της άμυνας σε επίπεδο αποτρεπτικής ισχύος, δηλαδή εξοπλισμό που να πείθει ως ισχύς και ταυτόχρονα αναβάθμιση του ηθικού που έχει σχέση με τον δεύτερο σημαντικό παράγοντα μιας χώρας, δηλαδή τη στρατιωτική στρατηγική που αναφέρεται στη στοχοθεσία ως προς το τι υπερασπιζόμαστε, ποιος είναι ο ζωτικός χώρος επιβίωσης της χώρας και του κράτους. Κανένα από αυτά δεν υφίσταται σήμερα. Αντιθέτως προετοιμαζόμαστε ξυπόλητοι να περπατήσουμε στ’ αγκάθια, δηλαδή άοπλοι από κάθε πολιτικό ή οικονομικό ή στρατηγικό πλαίσιο ισχύος, για να πάμε σε πολιτική διαπραγμάτευση με τους Τούρκους.
Όταν δεν σε σέβονται οι αντίπαλοί σου, και σήμερα ούτε η Τουρκία, ούτε οι Τουρκοκύπριοι μας σέβονται, τότε δεν πρόκειται να επιτύχεις καμία συμφωνία που να αποπνέει στοιχεία ή και ίχνη δικαιοσύνης. Αντιθέτως, θεωρώντας σε αποδυναμωμένο, διασυρμένο και ταπεινωμένο, είσαι ipso facto έτοιμος να παραδώσεις γην και ύδωρ στα μάτια του κάθε τρίτου και του διαπραγματευόμενου μαζί σου. Απότοκος αυτής της κατάστασης είναι αναπόδραστα μια στάση σκληρή και άκαμπτη, θεωρώντας σε ότι είσαι του χεριού τους, στοχεύοντας να πάρουν όσα μπορούν περισσότερα χωρίς να δώσουν τίποτα.
Ακόμη και οι φίλοι και οι σύμμαχοί μας, εφόσον δεν είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπίσουμε αυτήν τη χώρα, την κυριαρχία, τα δικαιώματα, τον πολιτισμό και το μέλλον των παιδιών μας, δεν πρόκειται να μας στηρίξουν την ώρα της κρίσεως. Επείγει αλλαγή πολιτικής άμεσα, σχεδιασμένα, μεθοδευμένα, σε συνεννόηση με την Αθήνα, το Τελ Αβίβ, αλλά και άλλους εν δυνάμει συμμάχους μας, πραγματικούς ή αναμενόμενους. Αυτό θα πρέπει να γίνει ως σχέδιο επιβίωσης και ανάκαμψης, ώστε να αναστρέψουμε όλο το αρνητικό πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί σε βάρος μας και με δική μας ευθύνη τα τελευταία χρόνια.
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ Κ. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗΣ
Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής,
Διευθυντής Κέντρου Ανατολικών Σπουδών,
Πάντειο Πανεπιστήμιο
