Το άγαλμα του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουστινιανού, στην καρδιά της
πόλης των Σκοπίων, είναι ένα από τα δεκάδες έργα που εντάσσονται στο
αμφιλεγόμενο σχέδιο εξαρχαϊσμού, έμπνευσης του πρωθυπουργού Νίκολα
Γκρούεφσκι. Η αυθαίρετη απόδοση της... σκοπιανής ιθαγένειας σε ιστορικές
προσωπικότητες βρίσκεται στο επίκεντρο. Λίγα μέτρα παρακάτω, στις όχθες
του ποταμού «χτίζονται» ρωμαϊκές γαλέρες.«Ανάπλαση» των Σκοπίων με ανδριάντες και γαλέρες-Στην κεντρική πλατεία τοποθετήθηκαν μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο 47 αγάλματα
Του απεσταλμένου μας στα Σκοπια Σταυρου ΤζιμαΜερικοί μιλούν για επιχείρηση «μαζικής ύπνωσης», άλλοι για «εθνικιστικό αμόκ» και κάποιοι κάνουν λόγο για «ντροπή και γελοιότητα».Οι θαμώνες των πολλών καφετεριών στην κεντρική πλατεία «Μακεδονίας» στα Σκόπια, απολαμβάνουν τον καφέ τους, μέσα σ’ ένα «δάσος» από ανδριάντες και οι περιπατητές στην όχθη του Βαρδάρη (Αξιός) οσονούπω θα μπορούν να «ταξιδεύουν» με... ρωμαϊκές γαλέρες. Στη μέση της πλατείας βρίσκεται το θηριώδες άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ή «έφιππου καβαλάρη» όπως επισήμως ονομάστηκε για να μη θεωρηθεί ότι παραβιάζεται το πνεύμα της Ενδιάμεσης Συμφωνίας με την Ελλάδα. Ο μεγάλος στρατηλάτης καβάλα στον Βουκεφάλα έτοιμος να εφορμήσει και στη βάση του φαραωνικού έργου κάποιες ώρες της ημέρας ένας ξεναγός ντυμένος...αρχαίος Μακεδόνας, με περικεφαλαία και χλαμύδα, ενημερώνει τους επισκέπτες για τα περασμένα μεγαλεία!
Υπό το βλέμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου βρίσκεται σε έκταση λίγων στρεμμάτων, μια «στρατιά» άλλων αγαλμάτων, μπρούτζινων και μαρμάρινων. Ο εμπνευστής του αμφιλεγόμενου σχεδίου εξαρχαϊσμού, εθνικιστής πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Νίκολα Γκρούεφσκι έχει κατατάξει δεκάδες προσωπικότητες της Ιστορίας στους ήρωες του δικού του έθνους.Βασιλιάς Φίλιππος, αυτοκράτορας Ιουστινιανός, Τσάρος Σαμουήλ, «βαρκάρηδες της Θεσσαλονίκης», οπλαρχηγοί του βουλγαρικού έθνους, όπως Γκότσε Ντέλτσεφ, Ντάμε Γκρούε, Κύριλλος και Μεθόδιος, στρατηγοί Περδίκκας, Αμύντας, Παρμενίων, κ.ά.
Μέσα σ’ ένα Σαββατοκύριακο, παραμονές των δημοτικών εκλογών και με τον φόβο ότι θα εκλεγεί -όπως και έγινε- ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης που διαφωνεί με το σχέδιο, η κυβέρνηση τοποθέτησε στην πλατεία 47 ανδριάντες.Δεκάδες άλλοι, πολεμιστών από το παρελθόν ή πνευματικών ανθρώπων, πολλούς από τους οποίους «διεκδικούν» οι Βούλγαροι, μπήκαν στις δύο πεζογέφυρες που φτιάχτηκαν για να ενώσουν τις όχθες του Βαρδάρη.Μαζί με τους ανδριάντες και τις ρωμαϊκές αψίδες, ο Γκρούεφσκι φέρνει τώρα στα Σκόπια και... καράβια.Μπορεί ο Βαρδάρης να μην είναι πλωτός, αλλά αυτό δεν εμποδίζει τέσσερις ρωμαϊκές γαλέρες να «δέσουν» στην όχθη του.
Η «ναυπήγησή τους», προβλέπεται από το περιβόητο «πρόγραμμα 2014», που υλοποιεί η κυβέρνηση στο πλαίσιο της επιχείρησης σφυρηλάτησης της «μακεδονικής συνείδησης» του πληθυσμού.
Οι πληροφορίες θέλουν τις γαλέρες να χρηματοδοτούνται από ιδιώτες οι οποίοι θα τις εκμεταλλευτούν για σειρά ετών ως καφετέριες και ξενοδοχεία και στη συνέχεια θα «περάσουν» στο κράτος.Οι αντιδράσεις στη βίαιη αυτή ανατροπή της αρχιτεκτονικής αισθητικής, προέρχεται κυρίως από τους διανοούμενους και την κοσμοπολιτική ελίτ του κέντρου της πόλης.»Ο καθηγητής της Αρχιτεκτονικής στο πανεπιστήμιο των Σκοπίων κ. Μίροσλεβ Γκρτσεφ, πρώην δήμαρχος, είναι πολέμιος του «προγράμματος 2014» το οποίο χαρακτηρίζει φασιστικής και σταλινικής αρχιτεκτονικής έμπνευσης.
«Προσπαθούν με τη δήθεν ανάπλαση να αναπλάσουν τον λαό χρησιμοποιώντας μύθους που παραπέμπουν σε κάποιες περασμένες ένδοξες εποχές» λέει στην «Κ» και προσθέτει:
«Ολο αυτό που γίνεται δεν έχει καμία σχέση με την αισθητική και την αρχιτεκτονική με την οποία χτίστηκε η πόλη. Τα κτίρια και τα αγάλματα φτιάχτηκαν από άγνωστους μηχανικούς και αρχιτέκτονες, δεν ρωτήθηκαν καν οι ειδικοί του πανεπιστημίου.Πρόκειται για γελοιότητα, για ντροπή». Ο γνωστός σκηνοθέτης Σλόμπονταν Ουνκόφσκι είναι ιδιαίτερα καυστικός σε δηλώσεις του στην ιστοσελίδα SEEbiz. Να τι τονίζει: «Το έργο στερείται νομικής βάσης, αισθητικής και λογικής. Δυστυχώς η Μακεδονία βρίσκεται υπό κατοχή ενός «νεο-μπαρόκ εθνικισμού», ο οποίος τρέφει ορισμένες κοινωνικές ομάδες, προσφέροντάς τους κάτι που το έχουν ανάγκη, έναν μύθο περί μεγαλείου, ένα μύθο περί ένδοξων εποχών, κάτι που είναι ελκυστικό και πρακτικά κρατάει τον λαό υπνωτισμένο...».
Μεγάλα ποσά ξοδεύονται για την τοποθέτηση τεράστιων σημαιών σε λόφους και βουνά.
Η αλήθεια είναι ότι η κοινή γνώμη εμφανίζεται διχασμένη για το όλο αυτό πρόγραμμα εξαρχαϊσμού. Πάντως είναι πολλοί όσοι γκρινιάζουν για το κόστος. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι δόθηκαν «για όλα τα έργα» 200 εκατ. ευρώ, ενώ η αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι το κόστος ξεπέρασε τα 400 εκατ. ευρώ σε μια εποχή που η φτώχεια μαστίζει τον πληθυσμό.Η απάντηση του Γκρούεφσκι είναι απλή: τις διαμαρτυρίες υποκινούν η Ελλάδα και η Βουλγαρία που θέλουν να καταστρέψουν το έθνος και τη χώρα! Και έτσι... ξεμπερδεύει.
Εθνικός παροξυσμός Η επιχείρηση ενίσχυσης του εθνικού φρονήματος του σλαβομακεδονικού πληθυσμού δεν περιορίζεται μόνο στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων και τα αγάλματά της. Στον αυτοκινητόδρομο από τη Γευγελή έως τα Σκόπια τεράστιες πινακίδες ενημερώνουν τον επισκέπτη ότι κινείται στον δρόμο του «Μεγάλου Αλεξάνδρου». Αλλωστε, το ίδιο όνομα φέρει και το αεροδρόμιο των Σκοπίων, ενώ στην καλλιεργούμενη ατμόσφαιρα εθνικοπατριωτικού παροξυσμού, όλο και περισσότερα βρέφη βαφτίζονται με τα ονόματα Φίλιππος και Αλέξανδρος, Παρμενίων, Κάσσανδρος κ.λπ.
