Για να γίνουν, ασφαλώς, όλα αυτά, η Ελλάδα θα πρέπει να επουλώσει τα βαθιά τραύματα των τελευταίων τριών ετών, τραύματα που δεν έπληξαν μόνο την κοινωνία αλλά και μια -όπως φάνηκε- επίπλαστη πολιτική σύμπνοια μεταξύ των δημοκρατικών πολιτικών δρώντων που κινούνται μέσα στο συνταγματικό τόξο, και να ξεκινήσει πάλι από την αρχή.Πώς μπορεί να παραχθεί ανάπτυξη και πρωτογενής πλούτος;
Πρώτο βήμα, ιδιωτικοποιήσεις και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας της Ελλάδας, εκτός ασφαλώς των στρατηγικών πυλώνων επιβίωσης (π.χ. νερό). Βέβαια, για να λειτουργήσει η ιδιωτικοποίηση, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου στο εσωτερικό του δυτικού κόσμου.
Οι μισθοί, το ωράριο λειτουργίας, οι εσωτερικοί κανόνες λειτουργίας κ.ά. οφείλουν να ακολουθούν το πνεύμα της εθνικής και της κοινοτικής νομοθεσίας. Ο επενδυτής δεν κάνει χάρη στην Ελλάδα, αλλά έρχεται να κερδίσει από την επένδυσή του, όπως είναι απολύτως φυσιολογικό. Επομένως, είναι υποχρεωμένος να ακολουθεί το κανονιστικό πλαίσιο που δομεί το δικαιικό μας σύστημα. Μια σειρά ιδιωτικοποιήσεων με πρόγραμμα και αναπτυξιακές στοχεύσεις θα προσδώσει νέα δυναμική στην προσπάθεια της Ελλάδας να παράξει πρωτογενή πλούτο.
Αλλά η προσπάθεια αυτή δεν μπορεί να γίνει εις βάρος των θεσμικών πυλώνων της Πολιτείας, ενώ θα πρέπει να προσεχθεί ώστε οι ιδιωτικοποιήσεις να μην αντιβαίνουν την κοινοτική νομοθεσία περί δημιουργίας ολιγοπωλίων και μονοπωλίων. Το ίδιο, ασφαλώς, ισχύει και για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Η δημόσια περιουσία παραχωρείται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Επομένως, η οποιαδήποτε παρέμβαση θα πρέπει να είναι ακόλουθη με την περιβαλλοντολογική νομοθεσία, να μην αλλοιώνει τον τοπικό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα μιας περιοχής και να είναι υπέρ του δημόσιου συμφέροντος, δίχως εξαιρέσεις και υποσημειώσεις.
Δεύτερο βήμα, συνολική αλλαγή του φορολογικού συστήματος. Με το υπάρχον φορολογικό σύστημα καμία επένδυση δεν μπορεί να λάβει χώρα, ώστε να τονωθεί η ανάπτυξη. Ειδική μέριμνα, επίσης, πρέπει να δοθεί στην επιχειρηματικότητα των νέων, ώστε να μειωθεί η ανεργία και να τεθεί εμπόδιο στο νεο-μεταναστευτικό κύμα, που μεταβάλλει την Ελλάδα σε έρημο γη.
Τρίτο βήμα, είσοδος τώρα της Ελλάδας στην εποχή της Γ' Βιομηχανικής Επανάστασης. Μπορεί ο στόχος αυτός να φαντάζει σήμερα στην Ελλάδα της κρίσης ως μια ιδεαλιστική πολυτέλεια, αλλά η συνολική μεταβολή στον τρόπο λειτουργίας της οικονομίας και της πρωτογενούς παραγωγής, που ήδη έχει αρχίσει να επιφέρει η Γ' Βιομηχανική Επανάσταση, αποτελεί την πλέον ορθολογική συνταγή, ώστε να συντελεστεί η περίφημη αλλαγή σελίδας για το κράτος και την κοινωνία.
Τέταρτο βήμα, γιατί η ανάπτυξη δεν έρχεται ως μάννα εξ ουρανού, αλλά προκύπτει ως κοινωνική εξέλιξη, συνολική μεταβολή της κοινωνικής δομής και λειτουργίας. Ενα κράτος που «λιώνει» εμπρός σε τηλεοπτικούς δέκτες, παρακολουθώντας λούμπεν τηλεοπτικές σειρές τουρκικής, μεξικανικής ή βραζιλιάνικης παραγωγής, η γεωγραφική προέλευση λίγη αξία έχει, δεν μπορεί να παράξει ανάπτυξη. Κάποτε ήμασταν ο λαός αυτός που με το εμπόριο, την αρχιτεκτονική, τις τέχνες, τη ναυτοσύνη καταφέραμε και κάναμε τον τόπο αυτό να ανθήσει. Αυτό πρέπει να γίνει και τώρα. Δεν υπάρχει άλλη διέξοδος ή προοπτική.
Σπύρος Ν. Λίτσας
