22 Ιουνίου 2013

Βρυξέλλες- Αγκυρα: δύσκολη σχέση, μακρύς ο δρόμος

http://www.dw.de/image/0,,16808033_301,00.jpg
Η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να «παγώσει» δυο κεφάλαια στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της με την Τουρκία, με την αιτιολογία της αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς της τουρκικής κυβέρνησης προς τους διαδηλωτές, είναι χωρίς αμφιβολία μια διπλωματική έκφραση στήριξης προς τους αντιπολιτευόμενους τον κ.Ερντογάν οπαδούς της κεμαλικής αντίληψης και του φιλοδυτικού τρόπου ζωής που παραδοσιακά ασπάζεται μια σημαντική μερίδα του τουρκικού πληθυσμού.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν λησμονεί ότι τις πρώτες επαφές, που οδήγησαν αρχικά στη σύναψη της συμφωνίας Τελωνειακής Ενωσης Ε.Ε-Τουρκίας και στη συνέχεια στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο με απώτερο στόχο την πλήρη ένταξη της δεύτερης στην ευρωπαϊκή οικογένεια, τις έκανε με κυβερνήσεις προερχόμενες από το αστικό- κεμαλικό κατεστημένο, το οποίο μάλιστα τότε χρησιμοποιούσε το φόβο της επικράτησης του ισλαμικού στοιχείου ως σχεδόν κύρια αιτία για την επίσπευση και της ψήφισης της συμφωνίας τελωνειακής σύνδεσης και την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κυβέρνηση της Τανσού Τσιλέρ η οποία είχε παραπέμψει στον κίνδυνο επικράτησης των μουσουλμανικών στοιχείων στις συζητήσεις της και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ασχέτως αν στη συνέχεια, προκειμένου να αποφύγει την παραπομπή της στη Δικαιοσύνη για αρκετά οικογενειακά σκάνδαλα, συμμάχησε με το ισλαμικό κόμμα του κ. Ερμπακάν προς έκπληξη όλων και ιδιαίτερα του τότε αρκετά φιλότουρκου αρμόδιου Ευρωπαίου επιτρόπου Χανς Βαν Ντερ Μπρουκ.

Ετσι η Ευρωπαϊκή Ενωση θέλησε να στείλει ένα μήνυμα στήριξης στους Τούρκους εκείνους που θέλουν μια Τουρκία πιο φιλοδυτική όχι μονο πολιτικά, αλλά κυρίως κοινωνικά. Και αυτός είναι ίσως ο βασικότερος λόγος που ο κ. Ερντογάν αντέδρασε έντονα γενικά αλλά ειδικότερα προς την κ. Μέρκελ, την οποία μάλιστα προειδοποίησε ότι όποιος τα βάζει με την Τουρκία έχει κακό τέλος. Αντίδραση σε τόνο υπερβολικό, ίσως εμπνευσμένο από τη γνωστή τηλεοπτική σειρά «Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής», χαρακτηριστικά του οποίου κατά καιρούς αντιγράφει ο κ. Ερντογάν.

Εκμεταλλευόμενος και το γεγονός ότι ο ίδιος και η κυβέρνησή του έχουν κάνει σημαντικά βήματα συμμόρφωσης με το ευρωπαϊκό κεκτημένο προτάσσοντας ως τελευταίο και ουσιαστικό παράδειγμα την προτεινόμενη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος με κομβικό ζήτημα τα δικαιώματα των μειονοτήτων, θέλησε με την αντίδρασή του να υπενθυμίσει ότι τέτοιες αποφάσεις του τον αδικούν και αμφισβητούν τις καλές προθέσεις του.

Σκόπιμα βέβαια αποσιωπά την απαράδεκτη στάση του στο Κυπριακό και ώς ένα βαθμό τις ελληνοτουρκικές σχέσεις που από μόνη της θα μπορούσε να οδηγήσει στο πάγωμα ακόμα πιο πολλών κεφαλαίων.

Πάντως η αντίδραση του Τούρκου πρωθυπουργού υποκρύπτει και φόβους για αλλά ζητήματα, όπως για παράδειγμα οι μελλοντικές εξελίξεις στο κουρδικό ζήτημα το οποίο, όπως είναι γνωστό, η Ε.Ε με πολλές αποφάσεις της έχει αναγάγει σε κύριο θέμα των ευρωτουρκικών σχέσεων, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή αυτή τοποθέτηση είχε αναπτυχθεί ήδη πριν ο κ. Ερντογάν εκλεγεί πρωθυπουργός. Υποκρύπτει ακόμη τους φόβους του για τον τρόπο αντιμετώπισης της Τουρκίας στην επικείμενη σύνοδο των G20 τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στη Μόσχα.

Το πάγωμα των δύο κεφαλαίων, προβλεπόμενη ενέργεια από την ενταξιακή διαδικασία, έχει για την Τουρκία και εσωτερική σημασία αφού δημιουργεί συνειρμούς διασύνδεσης με το αντίστοιχο πάγωμα του κεφαλαίου για την ενέργεια λόγω της τουρκικής στάσης στο Κυπριακό, πάγωμα που είναι βέβαια αποτέλεσμα κυπριακού βέτο, αλλά που δημιουργεί αρκετά προβλήματα τη χρονική περίοδο που η Τουρκία προσπαθεί να αποκτήσει ιδιαίτερο ρόλο στο διεθνή ενεργειακό συσχετισμό δυνάμεων.

Πέρα όμως και πάνω από όλα ο κ. Ερντογάν ενοχλείται γιατί οι όποιες εμπλοκές παρουσιάζονται στις ευρωτουρκικές σχέσεις δημιουργούν ανησυχίες και αντιδράσεις σε ένα τμήμα των υποστηρικτών του που διερωτώνται για τα πλεονεκτήματα της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, αντιδρούν και έτσι επισκιάζουν τις πολιτικές και τους χειρισμούς του ιδίου και της νέας ελίτ που τον περιβάλλει (βλ. Νταβούτογλου).

Κρίσιμη περίοδος αναμφισβήτητα γενικά αλλά και ειδικότερα για την Τουρκία που καλείται να αποδείξει έμπρακτα τις καλές προθέσεις που δηλώνει ότι έχει. Και ας μη λησμονεί ο κ. Ερντογάν αλλά και άλλοι, αφού είμαστε σε περίοδο διεθνοποίησης λαϊκών αντιδράσεων σε πολιτικές επιλογές κυβερνήσεων, ότι «φωνή λαού οργή θεού».
http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.home&id=370698