Ολοκληρώθηκαν προ ημερών στη Μόσχα οι εργασίες της πρώτης Συνόδου του Ρωσο - Αραβικού Φόρουμ Συνεργασίας. Η συνάντηση της 20ης Φεβρουαρίου αποτέλεσε, εκτός των άλλων, μια προσπάθεια της Μόσχας για να επανακτήσει τη θέση που κατείχε στη γεωπολιτική σκακιέρα της Μέσης Ανατολής, και που, ως όλα δείχνουν, άρχισε να χάνει μετά την έκρηξη της «αραβικής άνοιξης».

Εκτός από τις προσπάθειες για να ξεκινήσει ένας διάλογος μεταξύ της συριακής αντιπολίτευσης και του καθεστώτος του Μπασάρ Άσαντ, η Ρωσία θέλει να αναβιώσει ο ισραηλινο-παλαιστινιακός διάλογος και να συγκληθεί διάσκεψη για τη δημιουργία μιας αποπυρηνικοποιημένης ζώνης στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, οι ειδικοί αντιμετωπίζουν με επιφύλαξη τις πιθανότητες επιτυχίας αυτού του εγχειρήματος, θεωρώντας ότι η δραστηριότητα της Μόσχας γίνεται μόνον για επικοινωνιακούς λόγους.

Τρία χρόνια προσπαθειών Στη Μόσχα περίμεναν τρία χρόνια για να μπορέσουν να γίνουν συναντήσεις με εκπροσώπους του αραβικού κόσμου επί ρωσικού εδάφους. Ανοίγοντας τις εργασίες της πρώτης Συνόδου του ρωσο-αραβικού φόρουμ συνεργασίας σε υπουργικό επίπεδο, ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, υπενθύμισε στους μετέχοντες τα βασικότερα προβλήματα της περιοχής. Μέχρι πρόσφατα, οι πρωτοβουλίες της Μόσχας είτε απορρίπτονταν από τον αραβικό κόσμο (όπως στην περίπτωση της κρίσης στη Συρία), είτε σταματούσαν εξαιτίας του Ισραήλ (όπως συνέβη με την ισραηλινο-παλαιστινιακή διαδικασία και την ιδέα της διενέργειας μιας διάσκεψης για τη δημιουργία αποπυρηνικοποιημένης ζώνης στην περιοχή).
Απευθυνόμενος στους άραβες υπουργούς που συμμετείχαν με επικεφαλής τον γενικό Γραμματέα της Λίγκας των Αραβικών Κρατών, Ναμπίλ αλ-Αραμπί, ο Σεργκέι Λαβρόφ, απορρίπτοντας τις κατηγορίες για στήριξη στο καθεστώς Άσαντ, κατέστησε σαφές ότι η Μόσχα δεν θα καθίσει με σταυρωμένα τα χέρια, αλλά θα περάσει σε διπλωματική αντεπίθεση. Αλλωστε, τις προϋποθέσεις για τέτοιου είδους κινήσεις, τις δημιουργεί η ίδια η ρευστή κατάσταση στη Συρία. Η αντιπαράθεση μεταξύ του προέδρου Άσαντ και της ένοπλης αντιπολίτευσης έφτασε σε αδιέξοδο.
Κατά τη γνώμη της Μόσχας, η σημερινή κατάσταση κάνει πιο ελκυστική τη ρωσική ιδέα της επίλυσης της κρίσης ενδοσυριακά, σαν εναλλακτική λύση στην ανατροπή του καθεστώτος της Συρίας μετά από επέμβαση εξωτερικών δυνάμεων. «Το να «ποντάρουμε» σε στρατιωτική λύση δεν θα λειτουργήσει, από όποια πλευρά και να το δούμε. Ολοένα περισσότερο κερδίζει έδαφος η κατανόηση της ανάγκης να ξεκινήσει ένας διάλογος», υπογράμμισε ο Σεργκέι Λαβρόφ.

Οι εναλλακτικές προτάσεις 
Να σημειωθεί ότι η κρίση στη Συρία ήταν ένα από τα θέματα της πρόσφατης τηλεφωνικής συνομιλίας μεταξύ του κ.Λαβρόφ και του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι. Αν και οι απόψεις Μόσχας και Ουάσιγκτον στο θέμα της Συρίας δεν συνέκλιναν τους τελευταίους έξι μήνες, και οι δύο αναγκάστηκαν να αναζητήσουν σημεία ταύτισης. Μέχρι στιγμής, οι θέσεις τους απέχουν σημαντικά.
Όπως ανακοίνωσε η εκπρόσωπος του Στέϊτ Ντιπάρτμεντ, Βικτόρια Νούλαντ, ο αμερικανός ΥΠΕΞ που αναχωρεί την Κυριακή 24 Φεβρουαρίου για περιοδεία στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή, θα συναντηθεί με τους ηγέτες της συριακής αντιπολίτευσης στη Ρώμη. Απαντώντας στην ερώτηση «αν θα συμμετέχει σε αυτήν τη συνάντηση και η Ρωσία», η κ.Νούλαντ υπενθύμισε: «Η Μόσχα είχε πάρει πρόσκληση για την προηγούμενη συνάντηση, αλλά απάντησε αρνητικά. Η Ρωσία θα πρέπει να αποφασίσει, αλλά δεν νομίζω ότι η θέση της θα αλλάξει», σημείωσε η ίδια.

Μεγάλη κινητικότητα για τη Συρία
Με φόντο την κινητικότητα των ΗΠΑ, η Μόσχα συνεχίζει τις προσπάθειες για να αρχίσει ο διάλογος μεταξύ των συριακών αρχών και της αντιπολίτευσης. Όπως ανάφερε την Τρίτη 19 Φεβρουαρίου ο ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Γκενάντι Γκατίλοφ, «ο υπουργός Εξωτερικών της Συρίας, Ουαλίντ Μουάλεμ, και ο ηγέτης του Εθνικού Συνασπισμού της αντιπολίτευσης και των επαναστατικών δυνάμεων της Συρίας, Αχμέντ Μουάζ αλ-Χατίμπ, θα μπορούσαν να συναντηθούν για συνομιλίες στη Μόσχα, εφόσον εκφράσουν μια τέτοια επιθυμία».

Την άφιξη του συρίου υπουργού στη Μόσχα, που αναμενόταν ήδη από τη Δευτέρα, ανακοίνωσε την παραμονή του ρωσο-αραβικού φόρουμ, ο Σεργκέι Λαβρόφ. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ρωσική πλευρά σκοπεύει να συζητήσει με τον φιλοξενούμενο της πάνω σε θέματα η επίλυση των οποίων, θα συνέβαλε στην έναρξη του διαλόγου στη Συρία. «Εργαζόμαστε πάνω σε αυτό (σ.σ. έναρξη διαλόγου) και με την αντιπολίτευση. Ποτέ δεν σταματήσαμε την προσπάθεια, ούτε με την κυβέρνηση, ούτε με εκείνους που αντιτίθενται σε αυτήν», πρόσθεσε ο επικεφαλής του ρώσικου ΥΠΕΞ.
Ωστόσο, οι ειδικοί βλέπουν με σκεπτικισμό τη νέα δραστηριότητα της Μόσχας στη Μέση Ανατολή. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής, Γιεβγκένι Σατανόσβκι, «το στίγμα στη Μ.Ανατολή, το δίνουν οι γεωπολιτικοί αντίπαλοι της Μόσχας, οι σαλαφιτικές μοναρχίες του Περσικού Κόλπου, η Τουρκία και οι ΗΠΑ. Γεγονός που κάνει κάθε προσπάθεια για ενίσχυση του ρόλου της Μόσχας να φαντάζει σαν ψευδαίσθηση». Ωστόσο, είπε ο εμπειρογνώμονας, «όλα αυτά δεν εμποδίζουν τους ελιγμούς των «παικτών» γύρω από τη Ρωσία, όπως αυτό που παρατηρούμε σήμερα».
Το πρωτότυπο άρθρο βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://kommersant.ru/doc/2131733