Νέα Υόρκη. Αποστολή Γιώργος Κυριτσης
Οι
λόγοι για τους οποίους οι Αμερικανοί και μάλιστα όχι μόνον οι συνήθεις
ύποπτοι, οι “δικοί μας”, αριστεροί ακαδημαϊκοί της Νέας Υόρκης και το
Occupy Wall Street αλλά και θεσμοί του κατεστημένου τείνουν ευήκοον ους
στον ΣΥΡΙΖΑ είναι δύο.
Ο πρώτος και προφανής είναι ότι με το 27% και με προοπτική εξουσίας ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλ. Τσίπρας “ο πιο επικίνδυνος άνθρωπος στην Ευρώπη” κατά το Σπίγκελ δεν περνούν πλέον απαρατήρητοι, ούτε θεωρούνται εξωτικά πτηνά. Οι Αμερικανοί ήθελαν να ακούσουν από πρώτο χέρι, χωρίς διαμεσολαβήσεις καθεστωτικών μίντια και θινκ τανκ, καλοθελητών και άλλων τι είναι και τι θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς στην Ουάσιγκτον, όσο και στο Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, στο ακροατήριο μπορούσε να δει κανείς στελέχη της αμερικανικής διοίκησης, της Γουόλ Στριτ, δημοσιογράφους όλων των μεγάλων εφημερίδων -οικονομικών και πολιτικών- αλλά και ανταποκριτές των γερμανικών ΜΜΕ.
Ο Αλ. Τσίπρας είχε συναντήσεις ή έδωσε συνεντεύξεις στη Γουόλ Στριτ Τζερναλ, στο Μπλούμπεργκ, στους Νιου Γιόρκ Τάιμς, στο Νέισον, ενώ ανάλογες συναντήσεις και συνεντεύξεις πραγματοποίησαν ο Γιάννης Μηλιός και η Ρένα Δούρου που επίσης συμμετείχαν στην αντιπροσωπεία.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι οι διαπιστώσεις και οι αναλύσεις του ΣΥΡΙΖΑ ήδη από την αρχική φάση της κρίσης έχουν αποδειχθεί από την εξέλιξη των πραγμάτων ακριβείς και προφητικές. Οι Αμερικανοί αντιλαμβάνονται ότι παρά τις όποιες ελληνικές ιδιαιτερότητες, η κρίση δεν είναι ελληνική, η επέκτασή της στον ευρωπαϊκό Νότο θέτει σε κίνδυνο ύφεσης την παγκόσμια οικονομία σε μια φάση που οι ΗΠΑ αγωνιούν να σταθεροποιήσουν την κατάσταση της οικονομίας τους. Ένα στοιχείο σύμπτωσης των δύο πλευρών είναι η ανάλυση για τον αρνητικό ρόλο της Γερμανίας στο σημείο αυτό.
Αντικαπιταλισμός και ρήγμα στο καπιταλιστικό μπλοκ
Ο ΣΥΡΙΖΑ διαπιστώνει το ρήγμα ανάμεσα στις ΗΠΑ και το ΔΝΤ από τη μια μεριά και τη Μέρκελ από την άλλη και επιχειρεί να το “διευρύνει” προς όφελος της Ελλάδας, τη στιγμή που η κυβέρνηση Σαμαρά είναι προσδεδεμένη στο άρμα της Γερμανίας. “Μέχρι να γκρεμίσουμε τον καπιταλισμό θα πρέπει να βρούμε τρόπο να επιβιώσει ο κόσμος στην Ελλάδα μετά από 5 χρονιά ύφεσης και λιτότητας” είπε χαρακτηριστικά ο Αλ. Τσίπρας ερωτηθείς από δημοσιογράφο τι δουλειά έχει ένας αντικαπιταλιστής στις ΗΠΑ.
Πρόταση με τρεις άξονες
Ο ΣΥΡΙΖΑ έθεσε στους συνομιλητές του τρεις άξονες: Επιγραμματικά, πρώτον, τέρμα τα προγράμματα λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης, δεύτερον, συνολική, βιώσιμη ευρωπαϊκή λύση για το χρέος στο μοντέλο της ρύθμισης για τη Γερμανία το 1953, με διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους των χωρών που έχουν αντίστοιχο πρόβλημα, με ρήτρα ανάπτυξης και μορατόριουμ αποπληρωμής και, τρίτον, ανάπτυξη με δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, με άμεσες ξένες ιδιωτικές επενδύσεις και με ένα “Σχέδιο Μάρσαλ” για τον ευρωπαϊκό Νότο.
Προϋπόθεση, τόνισε στους συνομιλητές του ιδιωτικά και δημόσια ο Αλ. Τσίπρας, “να σταματήσει η επικίνδυνη και ηλίθια συζήτηση για το νόμισμα”. Επ' αυτού μάλιστα σημείωσε ότι η συζήτηση αυτή δεν άνοιξε από την Αριστερά, αλλά από το εγχώριο και ξένο πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο μετά το ξέσπασμα της κρίσης ως απειλή για τον πειθαναγκασμό των εργαζομένων να υποκύψουν στα μέτρα λιτότητας.
Ο Αλ. Τσίπρας απάντησε και στις σειρήνες των ιδιωτικοποιήσεων, τονίζοντας ότι “η Ελλάδα όχι μόνον δεν είναι η τελευταία σοβιετική οικονομία, όπως λένε οι αντίπαλοί μας, αλλά μια χώρα στην οποία έχει εφαρμοστεί ωμός νεοφιλελευθερισμός και ευρείς αποκρατικοποιήσεις κρίσιμων τομέων εδώ και χρόνια, χωρίς αυτό να βοηθήσει την κατάσταση”. Σε επίμονες σχετικές ερωτήσεις κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου το βράδυ της Παρασκευής (ώρα Ελλάδας) ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε ότι η Ελλάδα ως μέλος της Ευρωζώνης παραμένει συστημικός κίνδυνος και πως, αν πει στην Ε.Ε. “ώς εδώ με τη λιτότητα”, η απάντηση δεν θα είναι “φύγετε και κόψτε τον λαιμό σας”, διότι όλοι ξέρουν ότι το κόστος διάσωσης είναι μικρό κλάσμα του κόστους διάλυσης της Ευρωζώνης.
Στο στόμα του λύκου ή στην κοιλιά του κήτους;
Η επίσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ στην έδρα του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον ήταν εξόχως διαφωτιστική. Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι απαιτείται νέο “κούρεμα” του χρέους και συμφώνησαν ότι είναι ριψοκίνδυνο να περιμένει κανείς τις γερμανικές εκλογές για να τεθεί το ζήτημα.
Οι άνθρωποι του ΔΝΤ - στη συνάντηση ήταν οι Ντ. Λιπτον, Νο 2 του Ταμείου, ο εκπρόσωπος της Ελλάδας Θ. Κατσάμπας, ο Π. Τόμσεν και υπηρεσιακοί παράγοντες- αναγνώρισαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έγκαιρα και σωστά υποστήριξε ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις αποδείχθηκαν ώς τώρα απρόθυμες να φορολογήσουν τους πλούσιους.
Ο Αλ. Τσίπρας εξήγησε περαιτέρω τη θέση αυτή στην ομιλία του στο Κολούμπια. Έχουμε υπολογίσει, είπε, ότι αν τα φορολογικά έσοδα ήταν κοντά στον μέσο όσο της Ευρωζώνης, όσο κοντά ήταν και οι δαπάνες, θα αντιμετωπίζαμε την κρίση του 2008 με χρέος μικρότερο της Γερμανίας, δηλαδή γύρω στο 80% του ΑΕΠ.
Η αποκάλυψη εξάλλου ότι το ΔΝΤ ουδέποτε ζήτησε την κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού όπως υποστήριζαν οι κυβερνώντες για να πείσουν ότι “κατόπιν ενεργειών τους” αποφεύχθηκε αυτή η εξέλιξη, δημιούργησε, όπως ήταν φυσικό, αναταραχή στη συγκυβέρνηση στην Αθήνα.
Πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική
Η συνάντηση στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν περισσότερο διερευνητική. Οι Αμερικανοί έβαλαν το σύνολο της ατζέντας τους, ελληνοτουρκικά, ένταξη ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, Κυπριακό κ.λπ., ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκαθάρισε ότι ναι μεν η εξωτερική πολιτική των κρατών έχει συνέπεια, αλλά είναι σαφές ότι δεν έχουμε αναγκαστικά ούτε τους ίδιους εχθρούς ούτε τους ίδιους φίλους, και πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα ακολουθήσει ως κυβέρνηση ενεργητική και πολυδιάστατη εξωτερική πολίτικη. Ιδιαίτερη συζήτηση έγινε για τα θέματα της ΑΟΖ και των ενδεχόμενων ενεργειακών κοιτασμάτων.
Ο Αλ. Τσίπρας τόνισε ότι η ΑΟΖ είναι αναφαίρετο εθνικό δικαίωμα και η εκμετάλλευση του εθνικού πλούτου θα πρέπει να γίνει προς όφελος του λαού και όχι για την αποπληρωμή του χρέους κάνοντας μάλιστα αναφορές στο μοντέλο που ακολουθεί η κυβέρνηση Χριστόφια στην Κύπρο. Η αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ απεκόμισε την εντύπωση ότι για τις ΗΠΑ το ζήτημα της εξόρυξης δεν έπεται αναγκαστικά της ανακήρυξης της ΑΟΖ.
Τέλος σε όλες τις επαφές διαπιστώθηκε ανησυχία για την ισχυροποίηση της νεοναζιστικής και αντισημιτικής Χρυσής Αυγής, την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ συνέδεσε με την εξαθλίωση που επέφερε το Μνημόνιο, ενώ τόνισε ότι είναι άκρως επικίνδυνο το φλερτ του κυβερνώντος κόμματος και η διείσδυση των νεοναζί σε κομμάτια του κρατικού μηχανισμού.
Οι συναντήσεις Τσίπρα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το ΔΝΤ και οι ομιλίες του στο Μπρούκινγκς και το Κολούμπια
Ο πρώτος και προφανής είναι ότι με το 27% και με προοπτική εξουσίας ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλ. Τσίπρας “ο πιο επικίνδυνος άνθρωπος στην Ευρώπη” κατά το Σπίγκελ δεν περνούν πλέον απαρατήρητοι, ούτε θεωρούνται εξωτικά πτηνά. Οι Αμερικανοί ήθελαν να ακούσουν από πρώτο χέρι, χωρίς διαμεσολαβήσεις καθεστωτικών μίντια και θινκ τανκ, καλοθελητών και άλλων τι είναι και τι θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς στην Ουάσιγκτον, όσο και στο Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, στο ακροατήριο μπορούσε να δει κανείς στελέχη της αμερικανικής διοίκησης, της Γουόλ Στριτ, δημοσιογράφους όλων των μεγάλων εφημερίδων -οικονομικών και πολιτικών- αλλά και ανταποκριτές των γερμανικών ΜΜΕ.
Ο Αλ. Τσίπρας είχε συναντήσεις ή έδωσε συνεντεύξεις στη Γουόλ Στριτ Τζερναλ, στο Μπλούμπεργκ, στους Νιου Γιόρκ Τάιμς, στο Νέισον, ενώ ανάλογες συναντήσεις και συνεντεύξεις πραγματοποίησαν ο Γιάννης Μηλιός και η Ρένα Δούρου που επίσης συμμετείχαν στην αντιπροσωπεία.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι οι διαπιστώσεις και οι αναλύσεις του ΣΥΡΙΖΑ ήδη από την αρχική φάση της κρίσης έχουν αποδειχθεί από την εξέλιξη των πραγμάτων ακριβείς και προφητικές. Οι Αμερικανοί αντιλαμβάνονται ότι παρά τις όποιες ελληνικές ιδιαιτερότητες, η κρίση δεν είναι ελληνική, η επέκτασή της στον ευρωπαϊκό Νότο θέτει σε κίνδυνο ύφεσης την παγκόσμια οικονομία σε μια φάση που οι ΗΠΑ αγωνιούν να σταθεροποιήσουν την κατάσταση της οικονομίας τους. Ένα στοιχείο σύμπτωσης των δύο πλευρών είναι η ανάλυση για τον αρνητικό ρόλο της Γερμανίας στο σημείο αυτό.
Αντικαπιταλισμός και ρήγμα στο καπιταλιστικό μπλοκ
Ο ΣΥΡΙΖΑ διαπιστώνει το ρήγμα ανάμεσα στις ΗΠΑ και το ΔΝΤ από τη μια μεριά και τη Μέρκελ από την άλλη και επιχειρεί να το “διευρύνει” προς όφελος της Ελλάδας, τη στιγμή που η κυβέρνηση Σαμαρά είναι προσδεδεμένη στο άρμα της Γερμανίας. “Μέχρι να γκρεμίσουμε τον καπιταλισμό θα πρέπει να βρούμε τρόπο να επιβιώσει ο κόσμος στην Ελλάδα μετά από 5 χρονιά ύφεσης και λιτότητας” είπε χαρακτηριστικά ο Αλ. Τσίπρας ερωτηθείς από δημοσιογράφο τι δουλειά έχει ένας αντικαπιταλιστής στις ΗΠΑ.
Πρόταση με τρεις άξονες
Ο ΣΥΡΙΖΑ έθεσε στους συνομιλητές του τρεις άξονες: Επιγραμματικά, πρώτον, τέρμα τα προγράμματα λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης, δεύτερον, συνολική, βιώσιμη ευρωπαϊκή λύση για το χρέος στο μοντέλο της ρύθμισης για τη Γερμανία το 1953, με διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους των χωρών που έχουν αντίστοιχο πρόβλημα, με ρήτρα ανάπτυξης και μορατόριουμ αποπληρωμής και, τρίτον, ανάπτυξη με δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, με άμεσες ξένες ιδιωτικές επενδύσεις και με ένα “Σχέδιο Μάρσαλ” για τον ευρωπαϊκό Νότο.
Προϋπόθεση, τόνισε στους συνομιλητές του ιδιωτικά και δημόσια ο Αλ. Τσίπρας, “να σταματήσει η επικίνδυνη και ηλίθια συζήτηση για το νόμισμα”. Επ' αυτού μάλιστα σημείωσε ότι η συζήτηση αυτή δεν άνοιξε από την Αριστερά, αλλά από το εγχώριο και ξένο πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο μετά το ξέσπασμα της κρίσης ως απειλή για τον πειθαναγκασμό των εργαζομένων να υποκύψουν στα μέτρα λιτότητας.
Ο Αλ. Τσίπρας απάντησε και στις σειρήνες των ιδιωτικοποιήσεων, τονίζοντας ότι “η Ελλάδα όχι μόνον δεν είναι η τελευταία σοβιετική οικονομία, όπως λένε οι αντίπαλοί μας, αλλά μια χώρα στην οποία έχει εφαρμοστεί ωμός νεοφιλελευθερισμός και ευρείς αποκρατικοποιήσεις κρίσιμων τομέων εδώ και χρόνια, χωρίς αυτό να βοηθήσει την κατάσταση”. Σε επίμονες σχετικές ερωτήσεις κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου το βράδυ της Παρασκευής (ώρα Ελλάδας) ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε ότι η Ελλάδα ως μέλος της Ευρωζώνης παραμένει συστημικός κίνδυνος και πως, αν πει στην Ε.Ε. “ώς εδώ με τη λιτότητα”, η απάντηση δεν θα είναι “φύγετε και κόψτε τον λαιμό σας”, διότι όλοι ξέρουν ότι το κόστος διάσωσης είναι μικρό κλάσμα του κόστους διάλυσης της Ευρωζώνης.
Στο στόμα του λύκου ή στην κοιλιά του κήτους;
Η επίσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ στην έδρα του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον ήταν εξόχως διαφωτιστική. Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι απαιτείται νέο “κούρεμα” του χρέους και συμφώνησαν ότι είναι ριψοκίνδυνο να περιμένει κανείς τις γερμανικές εκλογές για να τεθεί το ζήτημα.
Οι άνθρωποι του ΔΝΤ - στη συνάντηση ήταν οι Ντ. Λιπτον, Νο 2 του Ταμείου, ο εκπρόσωπος της Ελλάδας Θ. Κατσάμπας, ο Π. Τόμσεν και υπηρεσιακοί παράγοντες- αναγνώρισαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έγκαιρα και σωστά υποστήριξε ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις αποδείχθηκαν ώς τώρα απρόθυμες να φορολογήσουν τους πλούσιους.
Ο Αλ. Τσίπρας εξήγησε περαιτέρω τη θέση αυτή στην ομιλία του στο Κολούμπια. Έχουμε υπολογίσει, είπε, ότι αν τα φορολογικά έσοδα ήταν κοντά στον μέσο όσο της Ευρωζώνης, όσο κοντά ήταν και οι δαπάνες, θα αντιμετωπίζαμε την κρίση του 2008 με χρέος μικρότερο της Γερμανίας, δηλαδή γύρω στο 80% του ΑΕΠ.
Η αποκάλυψη εξάλλου ότι το ΔΝΤ ουδέποτε ζήτησε την κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού όπως υποστήριζαν οι κυβερνώντες για να πείσουν ότι “κατόπιν ενεργειών τους” αποφεύχθηκε αυτή η εξέλιξη, δημιούργησε, όπως ήταν φυσικό, αναταραχή στη συγκυβέρνηση στην Αθήνα.
Πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική
Η συνάντηση στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν περισσότερο διερευνητική. Οι Αμερικανοί έβαλαν το σύνολο της ατζέντας τους, ελληνοτουρκικά, ένταξη ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, Κυπριακό κ.λπ., ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκαθάρισε ότι ναι μεν η εξωτερική πολιτική των κρατών έχει συνέπεια, αλλά είναι σαφές ότι δεν έχουμε αναγκαστικά ούτε τους ίδιους εχθρούς ούτε τους ίδιους φίλους, και πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα ακολουθήσει ως κυβέρνηση ενεργητική και πολυδιάστατη εξωτερική πολίτικη. Ιδιαίτερη συζήτηση έγινε για τα θέματα της ΑΟΖ και των ενδεχόμενων ενεργειακών κοιτασμάτων.
Ο Αλ. Τσίπρας τόνισε ότι η ΑΟΖ είναι αναφαίρετο εθνικό δικαίωμα και η εκμετάλλευση του εθνικού πλούτου θα πρέπει να γίνει προς όφελος του λαού και όχι για την αποπληρωμή του χρέους κάνοντας μάλιστα αναφορές στο μοντέλο που ακολουθεί η κυβέρνηση Χριστόφια στην Κύπρο. Η αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ απεκόμισε την εντύπωση ότι για τις ΗΠΑ το ζήτημα της εξόρυξης δεν έπεται αναγκαστικά της ανακήρυξης της ΑΟΖ.
Τέλος σε όλες τις επαφές διαπιστώθηκε ανησυχία για την ισχυροποίηση της νεοναζιστικής και αντισημιτικής Χρυσής Αυγής, την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ συνέδεσε με την εξαθλίωση που επέφερε το Μνημόνιο, ενώ τόνισε ότι είναι άκρως επικίνδυνο το φλερτ του κυβερνώντος κόμματος και η διείσδυση των νεοναζί σε κομμάτια του κρατικού μηχανισμού.