Κατηγορίες κατά της Τουρκίας για «πολιτιστικό σωβινισμό» και για απόπειρα «εκβιασμού» ορισμένων εκ των μεγαλύτερων μουσείων του κόσμου απευθύνουν αρχαιολογικές αρχές στο Βερολίνο, το Παρίσι και τη Νέα Υόρκη, σύμφωνα με πρόσφατο ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας Γκάρντιαν.
Στόχος των ενεργειών της Άγκυρας είναι ο επαναπατρισμός αρχαιολογικών θησαυρών. Προς το σκοπό αυτό, σύμφωνα με τις πηγές της εφημερίδας, η τουρκική πλευρά έχει απειλήσει να μην ανανεώσει άδειες ανασκαφών στο έδαφός της για ξένους αρχαιολόγους, εφόσον οι κυβερνήσεις τους δεν συναινέσουν στην επιστροφή αρχαιοτήτων που η Τουρκία πιστεύει ότι αφαιρέθηκαν παρανόμως. Έχει απειλήσει επίσης, πάντα σύμφωνα με τις ίδιες καταγγελίες, να σταματήσει το δανεισμό αρχαιοτήτων της σε ξένα μουσεία.
Η τουρκική κυβέρνηση πάντως αρνείται ότι δε χορηγεί νέες άδειες ανασκαφών ως μοχλό πίεσης για τις επιδιώξεις της. Από την άλλη πλευρά στέλεχος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, που ιδρύθηκε το 1829 και έχει την ευθύνη ορισμένων εκ των πιο σημαντικών ανασκαφών στην Τουρκία, δηλώνει στην εφημερίδα ότι οι τουρκικές αρχές απείλησαν να αναστείλουν άδειες ανασκαφών αν δεν επιστρεφόταν η τεράστια Σφίγγα της Χαττούσα (πρωτεύουσας των Χετταίων), ηλικίας 3.300 ετών. Όταν η Σφίγγα επέστρεψε στην Τουρκία πέρυσι οι άδειες επιδιόρθωσης και αποκατάστασης ανανεώθηκαν, αλλά εκκρεμούν ακόμα οι άδειες ανασκαφών.
Ο Χέρμαν Πάρτσινγκερ, πρόεδρος του Ιδρύματος Πρωσικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς κατηγορεί την Τουρκία για «άσχημο παιχνίδι επιθετικής πολιτικής» και για απειλή του μέλλοντος επιστημονικών εργασιών και άλλων συνεργασιών. Κάνει ευθέως λόγο για εκβιασμό και υποστηρίζει ότι για να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους οι Τούρκοι κατηγορούν τους ξένους για ανεπαρκείς επενδύσεις στις ανασκαφές.
Η αντιπαράθεση της Τουρκίας με τη Γερμανία συνεχίζεται επί τριών ακόμα εκθεμάτων στο Μουσείου Περγάμου, ενώ κόντρα που οδήγησε στην απαγόρευση γαλλικών ανασκαφών στην Τουρκία υπάρχει και με το Λούβρο, που έχει αρνηθεί εκκλήσεις για επιστροφή αντικειμένων. Ανάλογη υπόθεση βρίσκεται σε εξέλιξη με το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη για 18 αντικείμενα της συλλογής Νόρμπερτ Σίμελ και το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου για τη Στήλη της πόλης Σαμσάτ.
Η Άγκυρα τονίζει ότι απλώς θέλει πίσω ό,τι δικαιωματικά της ανήκει. Ο αρμόδιος υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού είπε πρόσφατα ότι έχουν επιστραφεί στην Τουρκία 4.067 αντικείμενα από το εξωτερικό κατά την περίοδο 2002-2012 και ότι τα τουρκικά αιτήματα συμπίπτουν με ένα νέο αίσθημα υπερηφάνειας γύρω από την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας. Η Τουρκία σχεδιάζει τα εγκαίνια του τεράστιου Μουσείου των Πολιτισμών στην Άγκυρα το 2023, στα εκατόχρονα της ίδρυσης του τουρκικού κράτους – ένα μουσείο που θα εκθέτει τους κορυφαίους πολιτιστικούς θησαυρούς της χώρας.
http://www.sigmalive.com/news/international/27727
