27 Ιανουαρίου 2013

Η επίλυση του Κουρδικού και οι επιδιώξεις του Ερντογάν

Πρόσφατα η Τουρκία ξεκίνησε ειρηνευτικές συνομιλίες με το ΡΚΚ, με απώτερο σκοπό να δοθεί ένα τέλος στην αιματηρή -και για τις δύο πλευρές- διαμάχη, που μαίνεται επί τέσσερις δεκαετίες. Ο Τούρκος πρωθυπουργός, Recep Tayyip Erdogan, φαίνεται αποφασισμένος προς την επίτευξη του συγκεκριμένο στόχου, θέλοντας να γκρεμίσει τα τελευταία οχυρά που θα μπορούσαν να εμποδίσουν την εκλογή του ως Προέδρου της Τουρκίας το 2014.

Ο Erdogan είναι ιδιαίτερα αισιόδοξος για την θετική έκβαση των συνομιλιών, ίσως λόγω και της δυσχερούς θέσης του ιδρυτή και ηγέτη του ΡΚΚ, Abdullah Ocalan. Ο τελευταίος βρίσκεται απομονωμένος σε φυλακή στο νησί Imrali στη Θάλασσα του Μαρμαρά, μετά τη σύλληψή του το 1999 από τουρκικές ένοπλες δυνάμεις με τη συνδρομή των ΗΠΑ. Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι, ο Ocalan θα προσπαθήσει να πετύχει συμφωνία με την Τουρκία, ώστε να κερδίσει την ελευθερία του μετά από τόσα χρόνια κράτησης.

Άμεση προτεραιότητα του Erdogan αποτελεί η εκλογή του στο προεδρικό αξίωμα. Ο ίδιος έχει αντιμέτωπος με τη στρατιωτική ηγεσία, περιόρισε αρκετά στοιχεία του κοσμικού κράτους και ουδετεροποίησε τη βιομηχανική κοινότητα και τα ΜΜΕ που ασκούσαν κριτική στο ΑΚΡ. Ωστόσο, το Κουρδικό Ζήτημα αποτελεί μία ιδιαίτερα σημαντική πολιτική πρόκληση για τον ίδιο. Οι μέχρι στιγμής προβλέψεις δεν του δίνουν ένα ποσοστό άνω του 50% στις προεδρικές εκλογές του 2014. Συνεπώς, τυχόν νέες επιθέσεις του ΡΚΚ θα επιδρούσαν αρνητικά στις πολιτικές επιδιώξεις του. Για να καταφέρει να επιτύχει τους στόχους του, το ΡΚΚ θα πρέπει να αφοπλισθεί και να επικρατήσει ηρεμία καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

Η συμφιλίωση Τουρκίας και ΡΚΚ θα έχει συνέπειες και πέραν των τουρκικών συνόρων. Ειδικότερα, η στήριξη των Σύρων ανταρτών από την Άγκυρα δεν θεωρείται επιτυχημένη. Μία συμφωνία, λοιπόν, μεταξύ Τουρκίας και ΡΚΚ θα μπορούσε να αμβλύνει το κλίμα με τους Σύρους Κούρδους και να ενισχύσει τους δεσμούς της Άγκυρας με τη συριακή αντίσταση στην περιοχή των συνόρων.

Εντούτοις, υπάρχουν και εμπόδια που υπονομεύουν την επιτυχία των συνομιλιών Τουρκίας- ΡΚΚ. Τα σκληροπυρηνικά μέλη του ΡΚΚ, που αγωνίζονται για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου κουρδικού κράτους, ενδεχομένως να μη συμφωνήσουν με ένα διακανονισμό, που απλά θα επιτρέπει την απελευθέρωση του Ocalan. Επιπλέον, η σκληροπυρηνική πτέρυγα του ΡΚΚ φαίνεται πως έχει σημαντική  στήριξη και από το Ιράν, το οποίο, μετά τη στροφή της Τουρκίας εναντίον του καθεστώτος Assad, προσπαθεί να ενισχύσει το ΡΚΚ. Κατ’ επέκταση, μία συμφωνία μεταξύ Τουρκίας- ΡΚΚ και ο αφοπλισμός του τελευταίου είναι ένα σενάριο, που δεν λειτουργεί υπέρ της Τεχεράνης.

Συμπερασματικά, η συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και ΡΚΚ θα μπορούσε να περιορίσει τις διαστάσεις του Κουρδικού Ζητήματος -επιτρέποντας και την εκλογή του Erdogan στο προεδρικό αξίωμα - αλλά δεν πρόκειται να τις εξαλείψει. Πάντοτε, θα υπάρχουν εκείνοι που θα στρέφονται εναντίον της Τουρκίας, επιδιώκοντας τη δημιουργία του Κουρδικού κράτους.
Ομάδα Αναλύσεων e-afipnisi