Η αναγνώριση της Σφαγής των Αρμενίων το 1915 από
την Μπούντεσταγκ ως Γενοκτονίας ήταν κάτι παραπάνω από αναμενόμενη, είχε
προεξοφληθεί από την στιγμή που το Κόμμα των Πρασίνων κατέθεσε τη
σχετική πρόταση, με τον υπερκομματικό χαρακτήρα της σχεδόν ομόφωνης
σχετικής απόφασης να το επιβεβαιώνει.Η Γερμανία έχει με υποδειγματικό τρόπο στιγματίσει τη Γενοκτονία των Εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς και έχει με δική της πρωτοβουλία καταργήσει κάθε διορία παραγραφής των διώξεων για τους εμπλεκομένους. Ετσι το Βερολίνο δεν είχε τα περιθώρια ελιγμών που έχουν άλλες δυτικές χώρες να θυσιάσουν στο όνομα της συνεργασίας με την Τουρκία την αποκατάσταση της ιστορικής μνήμης. Υπάρχει όμως και ένας επιπρόσθετος λόγος: Το καθεστώς των Νεοτούρκων που διέταξε τη Σφαγή των Αρμενίων είχε ως πρότυπο τον γερμανικό μιλιταρισμό. Λίγο μετά το κίνημα των Νεοτούρκων, την αναδιοργάνωση του οθωμανικού στρατού ανέλαβαν δύο Γερμανοί στρατηγοί, ο Λίμαν φον Σάντερς και ο Φον Ντερ Γκολτς, οι οποίοι πήραν τον τίτλο του πασά και ανέλαβαν καθήκοντα διοίκησης στην κορυφή της στρατιωτικής ιεραρχίας.
Από την πρώτη στιγμή της εισόδου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι δύο Γερμανοί στρατηγοί εισηγήθηκαν μαζική μετακίνηση όλων των εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων αμφίβολης νομιμοφροσύνης: των Αρμενίων, των Μικρασιατών και Ποντίων Ελλήνων και άλλων, καθώς θα μπορούσαν να είναι θύλακες του εχθρού και πιο συγκεκριμένα των Ρώσων, που προήλασαν εντός της οθωμανικής επικράτειας. Το μόνο ερώτημα που νομιμοποιείται να τεθεί είναι γιατί στη Γερμανία που εδώ και δεκαετίες επιδεικνύει αμείλικτη αυστηρότητα για το σκοτεινό της παρελθόν, γιατί στη χώρα του Βίλι Μπραντ που ως καγκελάριος γονάτισε στο μνημείο του Γκέτο της Βαρσοβίας, καθυστέρησε τόσο πολύ η αναγνώριση ως γενοκτονίας μιας μαζικής εκτόπισης πληθυσμών που ήταν εξ αρχής προβλεπτή η τραγική της κατάληξη.
Με τα παραπάνω δεδομένα και παρά την απουσία της καγκελαρίου Μέρκελ, των υπουργών Οικονομίας και Εξωτερικών Γκάμπριελ και Σταϊνμάγερ από την ψηφοφορία, η εμπλοκή αορίστου χρόνου στις σχέσεις Βερολίνου - Αγκυρας είναι δεδομένη.
Αν η άρνηση της Τουρκίας να συμμορφωθεί προς τα προαπαιτούμενα της Κομισιόν για την κατάργηση της βίζας εισόδου στη Ζώνη Σένγκεν είχε υποθηκεύσει την υλοποίηση της συμφωνίας Μέρκελ - Νταβούτογλου για τη διαχείριση των προσφυγικών ροών, η χθεσινή απόφαση της Μπούντεσταγκ και η σκληρή αντίδραση της Αγκύρας είναι πιθανόν να έδωσαν τη χαριστική βολή σε μια ούτως ή άλλως θνησιγενή συμφωνία, καθώς η μια πλευρά έθετε στην άλλη προαπαιτούμενα απαγορευτικού εσωτερικού πολιτικού κόστους.
kapopoulos@pegasus.gr
