Η συνάντηση έγινε με αφορμή την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα εθελοντικό πρόγραμμα επανεγκατάστασης Σύρων προσφύγων από την Τουρκία, προκειμένου να ελαφρύνουν την Αγκυρα από το βάρος των 2,5 εκατομμυρίων προσφύγων που φιλοξενεί στο έδαφός της.
Πρόκειται για ακόμη μία «επίδειξη αλληλεγγύης» προς την Αγκυρα, υπό τον όρο της αποτελεσματικής κινητοποίησής της για την ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη.
Ολοι οι ηγέτες τόνισαν ότι η διάθεση των 3 δισ. ευρώ προς την Αγκυρα και η χαλάρωση των όρων για την έκδοση βίζας προς τους Τούρκους πολίτες που θέλουν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη, θα εξαρτηθούν από τις πράξεις της.
«Είμαστε
έτοιμοι να συνεργαστούμε με την Τουρκία για τη μείωση των
μεταναστευτικών ροών, αλλά πρέπει να είμαστε ανθρωπιστές και να δείξουμε
την αλληλεγγύη μας», δήλωσε ο Αλ. Τσίπρας. Στη φωτό με τον Αχμέτ
Νταβούτογλου
Η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ και ο Αυστριακός, Βέρνερ Φάιμαν, τήρησαν πιο διαλλακτική στάση, όμως οι υπόλοιποι ηγέτες ξεκαθάρισαν στον Τούρκο πρωθυπουργό ότι η Αγκυρα δεν θα λάβει ούτε τα οικονομικά ούτε τα πολιτικά ανταλλάγματα που της έχουν προσφερθεί, αν δεν υπάρξουν «μετρήσιμα» αποτελέσματα στη μείωση των προσφυγικών ροών και αν δεν εμποδίσει τους διακινητές που βάζουν τον κόσμο στη θάλασσα για την Ευρώπη.
«Εχουν τεθεί ορισμένοι κανόνες οι οποίοι πρέπει να γίνουν σεβαστοί. Αν δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα εξωτερικά μας σύνορα δεν μπορούμε να προχωρήσουμε στις υποσχέσεις μας προς την Τουρκία», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, λίγο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής.
Από την πλευρά του, ο Ελληνας πρωθυπουργός επεσήμανε ότι όλο και περισσότεροι οικονομικοί μετανάστες και κυρίως Μαροκινοί φθάνουν στην Ελλάδα. Ο Αλέξης Τσίπρας ανέδειξε την ανάγκη να εφαρμοστεί η διμερής συμφωνία επανεισδοχής με την Αγκυρα, αλλά και τη σημασία να καθιερωθεί ένας μόνιμος μηχανισμός επανεγκατάστασης προσφύγων στην ΕΕ, κατευθείαν από την Τουρκία.
Τσίπρας - Νταβούτογλου
Είχε προηγηθεί η διμερής συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Τούρκο ομόλογό του σε κεντρικό ξενοδοχείο των Βρυξελλών. Στη συνάντηση οι δύο άνδρες συμφώνησαν στη σημασία της συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών, αλλά και στην ανάγκη να ξανασυναντηθούν το επόμενο διάστημα είτε σε τουρκικό είτε σε ελληνικό έδαφος, προκειμένου να επαναξιολογήσουν την κατάσταση.
«Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με την Τουρκία για τη μείωση των μεταναστευτικών ροών, αλλά πρέπει να είμαστε ανθρωπιστές και να δείξουμε την αλληλεγγύη μας», δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής και προσέθεσε: «Πιστεύω πως τώρα είναι η ώρα να δώσουμε έμφαση σε περισσότερη συνεργασία έτσι ώστε να μειώσουμε τις μεταναστευτικές ροές, ιδιαίτερα τις ροές των παράτυπων μεταναστών».
Ενδιάμεση λύση από τη σύνοδο κορυφής
Προθεσμία 6 μηνών για τη λειτουργία της νέας Frontex
Εντός έξι μηνών οι «28» ηγέτες της ΕΕ πρέπει να συμφωνήσουν στον ρόλο και στη λειτουργία του νέου Ευρωπαϊκού Σώματος Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής που θα αντικαταστήσει τη Frontex.
Σε αυτήν τη λύση κατέληξαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής. Στο επίκεντρο της Συνόδου βρέθηκε η φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και η προστασία του χώρου Σένγκεν, με «μήλον της Εριδος» την αμφιλεγόμενη πρόταση της Κομισιόν για τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής.
Μια πρόταση που στηρίζουν η Γαλλία και η Γερμανία, με το σκεπτικό ότι πρέπει να ανακτηθεί ο έλεγχος των εξωτερικών συνόρων για να ανασχεθούν οι μεταναστευτικές ροές και για να διατηρηθεί η ακεραιότητα της ζώνης Σένγκεν. Τόσο η Ανγκελα Μέρκελ όσο και ο Φρανσουά Ολάντ τάχθηκαν ξεκάθαρα υπέρ της πρότασης της Επιτροπής. «Είμαι απόλυτα σύμφωνος», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι αυτό που χρειάζεται η ΕΕ είναι «ένα σχέδιο για την καλύτερη δυνατή προστασία των εξωτερικών συνόρων της».
Η ελληνική πλευρά, αλλά και χώρες όπως η Ιταλία, η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Μάλτα δήλωσαν σε γενικές γραμμές σύμφωνες με τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής, αλλά εξέφρασαν τις επιφυλάξεις τους για κάποια «γκρίζα» σημεία της πρότασης που θίγουν την εθνική κυριαρχία των χωρών-μελών στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.Συγκεκριμένα, οι επιφυλάξεις τους αφορούν τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης που θέλει να δώσει η Επιτροπή στη «νέα Frontex» όταν κρίνεται ότι μια χώρα αδυνατεί να διαχειριστεί τις προσφυγικές ροές.
«Η προστασία των συνόρων είναι και θα πρέπει να είναι, πρωτίστως, εθνική αρμοδιότητα», δήλωσε από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΕΕ, Ντόναλντ Τουσκ, συπληρώνοντας ωστόσο ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να παραμείνει «τρωτή», όταν κάποιες χώρες της ζώνης Σένγκεν δεν μπορούν να προστατεύσουν αποτελεσματικά τα σύνορά τους. «Αν απορρίψουμε την πρόταση της Επιτροπής θα πρέπει να βρούμε άλλες λύσεις, αλλά πολύ φοβάμαι ότι θα είναι το ίδιο επώδυνες», προσέθεσε στη συνέχεια.
Ο ίδιος πάντως παραδέχθηκε ότι οι προτάσεις της Επιτροπής για την «επέμβαση της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής στο έδαφος κυρίαρχων κρατών» είναι «αμφιλεγόμενες», λέγοντας ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες απλώς θα ανταλλάξουν απόψεις και δεν θα ληφθούν αποφάσεις.
Εξάλλου, στη συζήτηση σχετικά με τα κέντρα καταγραφής και ταυτοποίησης μεταναστών (hotspots), επισημάνθηκε ότι μόνο δύο είναι λειτουργικά (ένα στη Λέσβο και ένα στη Λαμπεντούζα της Ιταλίας) από το σύνολο των 11 που θα έπρεπε ήδη να λειτουργούν. O Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι η Ελλάδα έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, σημειώνοντας ότι έχει γίνει σημαντική πρόοδος στην προετοιμασία των κέντρων υποδοχής μεταναστών.Μία πρόοδος η οποία αναγνωρίστηκε και από τον πρόεδρο της Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ κατά την παρέμβασή του στη Σύνοδο Κορυφής.
Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναγνώρισαν ότι το πρόγραμμα της μετεγκατάστασης προσφύγων από την Ελλάδα και την Ιταλία παραμένει σε «μη ικανοποιητικά» επίπεδα, αφού έως τις 16 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκαν συνολικά 186 μετεγκαταστάσεις αιτούντων άσυλο, έναντι στόχου 160.000 έως το τέλος του 2016.
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ: ΜΑΡΙΑ ΑΡΩΝΗ-ΕΘΝΟΣ
