Ολική
επαναφορά στα χρόνια του άγριου νεοφιλελευθερισμού της εποχής του
Κάρλος Μένεμ υπόσχεται με το πρόγραμμά του ο νέος πρόεδρος της
Αργεντινής και πρώην δήμαρχος του Μπουένος Άιρες, πολυεκατομμυριούχος
επιχειρηματίας Μαουρίσιο Μάκρι. Παρότι το ποσοστό που κέρδισε τις
εκλογές της προηγούμενης Κυριακής είναι οριακό (51,4%) οι αλλαγές που θα
επιφέρει θα αποδειχθούν ιστορικές και θα αφορούν μάλιστα ολόκληρη την
υπο-ήπειρο.ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ
Εντός της Αργεντινής ο Κιρχνερισμός, που εδραιώθηκε στις στάχτες του Αργεντινάζο το 2001, χωρίς ποτέ να θίξει τα κέρδη του κεφαλαίου αμφισβήτησε ορισμένα από τα θέσφατα του νεοφιλελευθερισμού. Για παράδειγμα, οι επανεθνικοποιήσεις ιδιωτικοποιημένων επιχειρήσεων, η σύγκρουση με τους αμερικανούς πιστωτές που κορυφώθηκε το καλοκαίρι το 2014, η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, μέτρα συγκράτησης των εισαγωγών και μια αφύσικα υψηλή συναλλαγματική ισοτιμία του πέσο που είχε οδηγήσει στο ναδίρ τα συναλλαγματικά αποθέματα, μεταξύ άλλων, συγκρότησαν το μετα-νεοφιλελεύθερο πείραμα ή την αποκληθείσα Συναίνεση του Μπουένος Άιρες. Εκτός της Αργεντινής, που είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομίας της υπο-ηπείρου, οι άοκνες προσπάθειες ενοποίησης της Λατινικής Αμερικής, διαδικασία με αριστερό πρόσημο αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στην Ευρώπη, χαρακτήρισαν την κυβέρνηση του Νέστορ (2003-2007) και της Κριστίνα Κίρχνερ (2007-2015), που ήταν πιο δεξιά από τις κυβερνήσεις της Βολιβίας και της Βενεζουέλας και πιο αριστερά από της Βραζιλίας.
Η δήλωση του νέου προέδρου Μαουρίσιο Μάκρι ότι από την πρώτη κιόλας μέρα που θα αναλάβει τα καθήκοντά του, στις 11 Δεκεμβρίου, θα καταργήσει κάθε είδους έλεγχο κεφαλαίου, κι η επίθεση που εξαπέλυσε στη Βενεζουέλα ζητώντας ακόμη και τον αποκλεισμό της από την κοινή αγορά της περιοχής με πρόσχημα τις διώξεις των πρακτόρων της αντιπολίτευσης, προιωνίζονται ένα βαθύ ρήγμα στην ομοφωνία που υπήρχε ως τώρα μεταξύ των ηγετών όλης σχεδόν της Λ. Αμερικής. Στο εσωτερικό, η επιλογή υπουργών από το χώρο των επιχειρήσεων (με πιο εμβληματικές περιπτώσεις αυτή του υπουργού Ενέργειας που προέρχεται από την πετρελαϊκή Shellκαι του υπουργού Οικονομικών που προέρχεται από την JPMorgan) προοικονομεί μια σκανδαλώδη φιλο-επιχειρηματική ατζέντα που πολύ σύντομα θα καταργήσει τα προγράμματα στήριξης των φτωχών, σαν απομεινάρια του κρατικού παρεμβατισμού.
Η νεοφιλελεύθερη παλινόρθωση αν κάτι δείχνει είναι το βραχύ χρονικό ορίζοντα ακόμη και των μετα-νεοφιλελεύθερων εγχειρημάτων. Το γεγονός, δηλαδή, πως η αστική τάξη, ακόμη κι αν για μιάμιση σχεδόν δεκαετία προκρίνει, ενίοτε αναγκαζόμενη και για να καταστείλει τις επαναστατικές διαθέσεις όπως συνέβη στην Αργεντινή, πιο ήπιες μορφές διαχείρισης, στο τέλος η καπιταλιστική βαρβαρότητα αποδεικνύεται η κανονικότητα. Και ο μετα-νεοφιλελευθερισμός ένα σύντομο διάλειμμα…
