Τριάντα χρόνια περίπου, στην ελληνική δημόσια εκπαίδευση. Πολλά και
μεγάλα τα ερωτηματικά που έχεις μέσα σου. Έρχονται και ξανάρχονται
επίμονα, χρόνια και χρόνια. Από την πρώτη στιγμή, ως τώρα. Χωρίς βέβαια
να χάνεις την πίστη σου και την αισιοδοξία σου, αναρωτιέσαι τι άλλαξε;
Τόσες και τόσες μεταρρυθμίσεις, κάθε Υπουργός με τους συμφερτούς του και μια απόπειρα. Να ‘ταν η ματαιοδοξία τους, η ανάγκη να μείνουν στην ιστορία, το κίνητρο τους ή μοναχά τα μεγάλα συμφέροντα που έπρεπε να εξυπηρετηθούν;
Ένα είναι γεγονός! Τριάντα χρόνια τώρα, τίποτα δεν άλλαξε. Το ίδιο στατικό, στοιχισμένο σχολείο, κουδούνι, προσευχή, τάξη, ουφ! λίγο διάλειμμα και φτου κι απ την αρχή. Οι μεταρρυθμίσεις έκαναν πολλούς πλούσιους, πολλών έφτιαξαν τα βιογραφικά, αλλά κατά κανόνα γύριζαν γύρω από τον εαυτό τους, ζαλίζονταν και χάνονταν ως εμέλλετο μια που στερούνταν έμπνευσης και στόχων. Εννοώ στόχων βελτίωσης της εκπαίδευσης, του περιεχομένου της, των μεθόδων της, των ρόλων όσων συνεργούν σε αυτήν : εκπαιδευτικών, μαθητών, γονιών, κοινωνίας. Τίποτε από όλα αυτά! Οι θεόπνευστοι υπουργοί και υφυπουργοί, διαχρονικά, άφηναν πίσω τους μια κατάσταση στάσιμη, στατική, ξεπερασμένη, ανερμάτιστη και αποπροσανατολισμένη από τις πολλές «αλλαγές».
Δοκιμές επί αλλαγών, άνευ περιεχομένου και ουσίας, πάνω σε ένα μοντέλο που από καιρό έχει εκπνεύσει, εξαντληθεί, ξεπεραστεί. Βασικός στόχος, όλων αυτών των ανερμάτιστων στρατηγικών που κόστισαν σε χρήμα και πήγαν πίσω την εκπαίδευση, κατά κύριο λόγο, ήταν το θηρίο που λέγεται πανελλήνιες εξετάσεις. Το μαγικό κλειδί εισόδου στα Πανεπιστήμια με το οποίο συνδέονται. Μια κοινωνία ζει και ζώνεται τριάντα χρόνια τώρα γύρω από αυτό το σύγχρονο ελληνικό τοτέμ.
Μετά όμως από όλα αυτά; Σήμερα, τι γίνεται; Είναι νομίζω σαφές πως αναμέναμε από την νέα πολιτική ομάδα που ανέλαβε και που αυτοχαρακτηρίζεται ως αριστερή, προοδευτική, μια διαφορετική προσέγγιση, μια στρατηγική αλλαγής, αλλά αυτή τη φορά ουσιαστική. Αλλαγή ενός ληγμένου εδώ και χρόνια εκπαιδευτικού συστήματος. Αλλαγή κυρίως του τρόπου δουλειάς, αλλά βεβαίως και λήψης αποφάσεων. Προς το παρόν ξαναζούμε μια από τα ίδια. Τακτικισμοί, πονηριές, τοποθετήσεις ημετέρων, με το πρόσχημα… Βαρεθήκαμε προσχήματα και δικαιολογίες. Άλλες προτάσεις και αντιλήψεις όσο είμαστε στην αντιπολίτευση, εκτός εξουσίας, και απόλυτη μεταστροφή αμέσως μετά.
Κι όλα αυτά μακριά από το διακύβευμα. Λες κι έχουμε την πολυτέλεια των άπειρων δοκιμών.
Αναφέρομαι λοιπόν σε πολιτικές που θα οδηγήσουν σε ένα σχολείο σύγχρονο, εμπνευσμένο, δημιουργικό, ελεύθερο, ικανό να τροφοδοτήσει και να αναδείξει κάθε δύναμη που η ψυχή, το πνεύμα, το σώμα των μαθητών μας, κρύβει. Των μαθητών ως ανεξάρτητες προσωπικότητες αλλά και ως ομάδες μικρές και μεγαλύτερες!
Κι από την άλλη να μπορεί να δώσει την ευκαιρία σε κάθε εκπαιδευτικό να βρει το δικό του ρυθμό, τη δική του πορεία, σε συνεργασία με τους συναδέλφους του, ίδιων και άλλων ειδικοτήτων, σε συνέργεια με τους μαθητές, από κοινού με τους γονείς και την κοινωνία.
Θα μου πείτε γίνονται αυτά; Γίνονται σε όλο τον κόσμο! Όποια χώρα αποφάσισε με σοβαρότητα και έμπνευση, μακριά από τα μικροκομματικά παιχνίδια να δει το ζήτημα της «ΠΑΙΔΕΙΑΣ» τα έχει καταφέρει.
Απαιτείται τόλμη, σχέδιο και η σύνθεση - δημιουργία ενός εκπαιδευτικού μοντέλου ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ. Αυτό σημαίνει πως φτάνουν πια οι αντιγραφές, οι κακές απομιμήσεις, τα «πρότυπα». Καιρό μας ταλαιπώρησαν, επιχειρώντας να μας φορέσουν ένα φράκο για να πάμε στην ακρογιαλιά, ή μια τήβεννο για να κολυμπήσουμε. Ο ελληνικός χώρος και η πνευματική του δημιουργία διαθέτει παράδοση μοναδική και πλούτο και στην παιδαγωγική επιστήμη. Απαιτείται να την αξιοποιήσει και να προχωρήσει στην ανάδειξη των συγκριτικών του πλεονεκτημάτων και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του. Κι όλα αυτά αξιοποιώντας τα σύγχρονα μέσα που μπορούν να κάνουν τη διαφορά και ας μην τα υποτιμούμε. Τα μέσα, κι αναφέρομαι στα ηλεκτρονικά, ανοίγουν νέους δρόμους και τρόπους διδασκαλίας, δημιουργικούς, χωρίς δεσμεύσεις χώρου και χρόνου, για νέες κοινότητες, ευκαιρίες διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων, συνεργασιών. Σαφώς δεν αρκούν μόνο αυτά. Από μόνα τους ή και μόνα τους.
Απαιτείται η απελευθέρωση του δυναμικού που ο εκπαιδευτικός κόσμος έχει, ικανού και άξιου να κάνει θαύματα. Αλλά θα πρέπει να τον αποδεσμεύσουμε από το πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος, να τον επιμορφώσουμε σε νέες μεθόδους διδασκαλίας, τις συνεργατικές, εκείνες που επιφυλάσσουν σε κάθε εκπαιδευτικό μιαν άλλη σχέση με τους μαθητές και βοηθούν να συνδυαστεί η διδασκαλία, με την ανακάλυψη, τη συμμετοχή και εντέλει με τη γνώση. Εδώ και χρόνια υποστηρίζω πως στα ελληνικά σχολεία γίνονται εξαιρετικά πράγματα.
Πρωτοβουλίες, συμμετοχές, δράσεις, δρώμενα, στον πολιτισμό, στις επιστήμες. Με περιεχόμενο, πνεύμα, ευαισθησία! Τι συμβαίνει λοιπόν; Που πηγαίνουν και γιατί δεν αποδίδουν όλοι αυτοί οι πυρήνες της φωτιάς; Γιατί δεν οδηγούν σε ένα διαφορετικό γινόμενο, δεν πιστοποιούν μιαν άλλη
ταυτότητα και δε δίνουν νέο χαρακτήρα στην εκπαίδευση μας;
Μα, γιατί οι κατευθύνσεις που έχουμε από εκείνους που θα ‘πρεπε να μας βοηθούν, να μας διευκολύνουν και να μας ενισχύουν είναι συγκεχυμένες, αντικρουόμενες και ενταγμένες σε μια παρωχημένη λογική, αν δεν εντάσσονται σε εκείνη του παραλόγου. Για να μην αποδεχθώ τη λογική της σκόπιμης υποβάθμισης και αποπροσανατολισμού της δημόσιας εκπαίδευσης. Νόμοι, εγκύκλιοι, αποφάσεις επί αποφάσεων - κενές, ρηχές, για γέλια και για κλάματα άλλες φορές - αντικρουόμενες, αλληλοαναιρούμενες. Παλαβώσαμε!
Τα γράφουμε αυτά γιατί περιμέναμε και περιμένουμε από την νέα πολιτική ηγεσία (αναφέρομαι στους εννιά μήνες της διακυβέρνησης) να κάνει τη διαφορά.
Κατανοούμε όλοι τις συνθήκες. Κατανοούμε πως κάποιες παρεμβάσεις κρίθηκε σκόπιμο να γίνουν έχοντας τη μορφή του επείγοντος, από τη στιγμή που πολιτικά η νέα ηγεσία έκρινε πως δεν μπορούσε να τις ανεχθεί. Δεν έχει νόημα εδώ να πούμε αν συμφωνούμε ή όχι με την επιλογή αυτή ή με τις επιλογές που ως τώρα έγιναν.
Πάντως και η αριστεία έχει νόημα και περιεχόμενα, πολλά και κατευθύνσεις, πέρα από εκείνο της βαθμολογικής διάκρισης. Και σίγουρα δεν ήταν αυτό το πρόβλημα της ελληνικής εκπαίδευσης.
Σήμερα αναφερόμαστε σε έναν σχεδιασμό που πρέπει να γίνει με ορίζοντα τριετίας τουλάχιστον. Για να λειτουργήσει πάνω σε αυτόν για τα επόμενα είκοσι χρόνια το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Αναφερόμαστε σε μια στρατηγική εκπαιδευτική η οποία θα αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας, τους ρυθμούς και τους ρόλους του ελληνικού δημόσιου σχολείου (προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, τριτοβάθμιας εκπαίδευσης), προκειμένου να απαντήσει στα ζητούμενα εκείνα που η εκπαίδευση έχει χρέος να κατοχυρώνει και να διασφαλίζει. Ελευθερία, ισότητα, προοπτική!
Με μερικά παραδείγματα θα επιχειρήσω να δείξω τι εννοώ!
1. Κατάργηση των αναλυτικών προγραμμάτων και εκπόνηση νέων, ελεύθερων, σύγχρονων βασισμένων στη λογική της «τάξης» εργαστηρίου, χώρου έρευνας, αναζήτησης, σύγκρισης, δημιουργίας.
2. Οργάνωση του υλικού διδασκαλίας σε άλλη βάση, με προτεραιότητα στην ομαδοσυνεργατική δουλειά, στην ανάπτυξη κριτικής ικανότητας, αυτενέργειας μαθητών και εκπαιδευτικών.
3. Τα χρήματα από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2014 - 2020 να δοθούν στην επένδυση αυτή, αλλαγής του σχολικού περιεχομένου, εξοπλισμός, διδακτικά πακέτα διαδραστικά ανοικτά σε όλους, προκειμένου το σχολείο να απελευθερωθεί.
4. Σύνδεση των σχολείων με την κοινωνία και την παραγωγή, με την έρευνα, με τη γνώση. Κάθε είδους!
5. Κατάργηση των Πανελληνίων Εξετάσεων και της μεθόδου εισαγωγής στα Πανεπιστήμια και στα Τεχνολογικά Ιδρύματα . Ελεύθερη πρόσβαση για τις περισσότερες σχολές, όπως ισχύει σε όλη την Ευρώπη.
6. Συνακόλουθα δυνατότητα φοίτησης των σπουδαστών στον τόπο τους. Αυτό το φαινόμενο του φοιτητή μετανάστη, δεν υπάρχει πουθενά, και πάντως η ελληνική οικογένεια πλέον δεν το αντέχει.
7. Άνοιγμα των Πανεπιστημίων και απελευθέρωση τους προκειμένου να μπορούν να αναπτύξουν ρόλους πρωταγωνιστικούς στην περιοχή δράσης τους. Να αποκτήσουν επιτέλους εξωστρέφεια και διεθνή παρουσία.
Απαιτείται νέα αντίληψη και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις που υπάρχουν. Μόνο τότε θα ελπίζουμε σε μια νέα εποχή, στις μεγάλες ανατροπές. Αυτές θα γίνουν όχι από τους απελπισμένους και ευνουχισμένους νέους, αλλά από εκείνους που θα μάθουν να σκέφτονται, να αμφισβητούν, να ελέγχουν, να συγκρίνουν, να προτείνουν, να ονειρεύονται, να ερωτεύονται, να παίζουν, να συνεργάζονται, να συμμετέχουν, να δημιουργούν, να εφευρίσκουν, να αγωνίζονται, να σέβονται ό,τι τους εμπνέει σεβασμό και να γκρεμίζουν κάθε προσπάθεια που θέλει να τους ξεγελάσει, να τους αποπροσανατολίσει, να τους κάνει να μην αγαπούν τη γνώση, την περιπέτεια και να γεμίσει την ψυχή τους φόβο και μίσος.
Περιμένουμε πολλά από την νέα πολιτική κατάσταση.
Τα δείγματα γραφής δεν είναι τα καλύτερα. Καιρός υπάρχει. Απαιτείται διάλογος, απαλλαγή από την ιδεοληψία και την κομματική λογική. Και βεβαίως απαιτείται άσκηση καθημερινή στο να μάθει να ακούει, περισσότερο την κριτική, παρά τις κολακείες. Ας μην παραδοθεί σε αυτές! Αυτά τα ‘χουμε δει και ξαναδεί! Ας θυμάται πως η εξουσία έχει δυο αδελφές: την αλαζονεία και την κολακεία. Αυτά διδάσκει η σύγχρονη ελληνική μυθολογία.
Ας το λάβουν αυτό υπόψη τους οι έχοντες σήμερα την εξουσία. Δε θα πούμε τίποτα καινούργιο εκτός από το σοφό αρχαίο ελληνικό ρητό «αρχή άνδρας δείκνυσι».
Κι όλα αυτά γιατί δε σταματήσαμε και δε θα σταματήσουμε να ονειρευόμαστε και να αισιοδοξούμε, ως άνθρωποι της εκπαίδευσης. Να δουλεύουμε για ένα σύγχρονο ελληνικό σχολείο. Παίρνουμε κουράγιο και δύναμη από τα βλέμματα των μαθητών μας! Μπορείτε να τα δείτε και να τους κοιτάξετε στα μάτια; Εδώ θα κριθείτε και θα κριθούμε, βεβαίως!
Τόσες και τόσες μεταρρυθμίσεις, κάθε Υπουργός με τους συμφερτούς του και μια απόπειρα. Να ‘ταν η ματαιοδοξία τους, η ανάγκη να μείνουν στην ιστορία, το κίνητρο τους ή μοναχά τα μεγάλα συμφέροντα που έπρεπε να εξυπηρετηθούν;
Ένα είναι γεγονός! Τριάντα χρόνια τώρα, τίποτα δεν άλλαξε. Το ίδιο στατικό, στοιχισμένο σχολείο, κουδούνι, προσευχή, τάξη, ουφ! λίγο διάλειμμα και φτου κι απ την αρχή. Οι μεταρρυθμίσεις έκαναν πολλούς πλούσιους, πολλών έφτιαξαν τα βιογραφικά, αλλά κατά κανόνα γύριζαν γύρω από τον εαυτό τους, ζαλίζονταν και χάνονταν ως εμέλλετο μια που στερούνταν έμπνευσης και στόχων. Εννοώ στόχων βελτίωσης της εκπαίδευσης, του περιεχομένου της, των μεθόδων της, των ρόλων όσων συνεργούν σε αυτήν : εκπαιδευτικών, μαθητών, γονιών, κοινωνίας. Τίποτε από όλα αυτά! Οι θεόπνευστοι υπουργοί και υφυπουργοί, διαχρονικά, άφηναν πίσω τους μια κατάσταση στάσιμη, στατική, ξεπερασμένη, ανερμάτιστη και αποπροσανατολισμένη από τις πολλές «αλλαγές».
Δοκιμές επί αλλαγών, άνευ περιεχομένου και ουσίας, πάνω σε ένα μοντέλο που από καιρό έχει εκπνεύσει, εξαντληθεί, ξεπεραστεί. Βασικός στόχος, όλων αυτών των ανερμάτιστων στρατηγικών που κόστισαν σε χρήμα και πήγαν πίσω την εκπαίδευση, κατά κύριο λόγο, ήταν το θηρίο που λέγεται πανελλήνιες εξετάσεις. Το μαγικό κλειδί εισόδου στα Πανεπιστήμια με το οποίο συνδέονται. Μια κοινωνία ζει και ζώνεται τριάντα χρόνια τώρα γύρω από αυτό το σύγχρονο ελληνικό τοτέμ.
Μετά όμως από όλα αυτά; Σήμερα, τι γίνεται; Είναι νομίζω σαφές πως αναμέναμε από την νέα πολιτική ομάδα που ανέλαβε και που αυτοχαρακτηρίζεται ως αριστερή, προοδευτική, μια διαφορετική προσέγγιση, μια στρατηγική αλλαγής, αλλά αυτή τη φορά ουσιαστική. Αλλαγή ενός ληγμένου εδώ και χρόνια εκπαιδευτικού συστήματος. Αλλαγή κυρίως του τρόπου δουλειάς, αλλά βεβαίως και λήψης αποφάσεων. Προς το παρόν ξαναζούμε μια από τα ίδια. Τακτικισμοί, πονηριές, τοποθετήσεις ημετέρων, με το πρόσχημα… Βαρεθήκαμε προσχήματα και δικαιολογίες. Άλλες προτάσεις και αντιλήψεις όσο είμαστε στην αντιπολίτευση, εκτός εξουσίας, και απόλυτη μεταστροφή αμέσως μετά.
Κι όλα αυτά μακριά από το διακύβευμα. Λες κι έχουμε την πολυτέλεια των άπειρων δοκιμών.
Αναφέρομαι λοιπόν σε πολιτικές που θα οδηγήσουν σε ένα σχολείο σύγχρονο, εμπνευσμένο, δημιουργικό, ελεύθερο, ικανό να τροφοδοτήσει και να αναδείξει κάθε δύναμη που η ψυχή, το πνεύμα, το σώμα των μαθητών μας, κρύβει. Των μαθητών ως ανεξάρτητες προσωπικότητες αλλά και ως ομάδες μικρές και μεγαλύτερες!
Κι από την άλλη να μπορεί να δώσει την ευκαιρία σε κάθε εκπαιδευτικό να βρει το δικό του ρυθμό, τη δική του πορεία, σε συνεργασία με τους συναδέλφους του, ίδιων και άλλων ειδικοτήτων, σε συνέργεια με τους μαθητές, από κοινού με τους γονείς και την κοινωνία.
Θα μου πείτε γίνονται αυτά; Γίνονται σε όλο τον κόσμο! Όποια χώρα αποφάσισε με σοβαρότητα και έμπνευση, μακριά από τα μικροκομματικά παιχνίδια να δει το ζήτημα της «ΠΑΙΔΕΙΑΣ» τα έχει καταφέρει.
Απαιτείται τόλμη, σχέδιο και η σύνθεση - δημιουργία ενός εκπαιδευτικού μοντέλου ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ. Αυτό σημαίνει πως φτάνουν πια οι αντιγραφές, οι κακές απομιμήσεις, τα «πρότυπα». Καιρό μας ταλαιπώρησαν, επιχειρώντας να μας φορέσουν ένα φράκο για να πάμε στην ακρογιαλιά, ή μια τήβεννο για να κολυμπήσουμε. Ο ελληνικός χώρος και η πνευματική του δημιουργία διαθέτει παράδοση μοναδική και πλούτο και στην παιδαγωγική επιστήμη. Απαιτείται να την αξιοποιήσει και να προχωρήσει στην ανάδειξη των συγκριτικών του πλεονεκτημάτων και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του. Κι όλα αυτά αξιοποιώντας τα σύγχρονα μέσα που μπορούν να κάνουν τη διαφορά και ας μην τα υποτιμούμε. Τα μέσα, κι αναφέρομαι στα ηλεκτρονικά, ανοίγουν νέους δρόμους και τρόπους διδασκαλίας, δημιουργικούς, χωρίς δεσμεύσεις χώρου και χρόνου, για νέες κοινότητες, ευκαιρίες διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων, συνεργασιών. Σαφώς δεν αρκούν μόνο αυτά. Από μόνα τους ή και μόνα τους.
Απαιτείται η απελευθέρωση του δυναμικού που ο εκπαιδευτικός κόσμος έχει, ικανού και άξιου να κάνει θαύματα. Αλλά θα πρέπει να τον αποδεσμεύσουμε από το πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος, να τον επιμορφώσουμε σε νέες μεθόδους διδασκαλίας, τις συνεργατικές, εκείνες που επιφυλάσσουν σε κάθε εκπαιδευτικό μιαν άλλη σχέση με τους μαθητές και βοηθούν να συνδυαστεί η διδασκαλία, με την ανακάλυψη, τη συμμετοχή και εντέλει με τη γνώση. Εδώ και χρόνια υποστηρίζω πως στα ελληνικά σχολεία γίνονται εξαιρετικά πράγματα.
Πρωτοβουλίες, συμμετοχές, δράσεις, δρώμενα, στον πολιτισμό, στις επιστήμες. Με περιεχόμενο, πνεύμα, ευαισθησία! Τι συμβαίνει λοιπόν; Που πηγαίνουν και γιατί δεν αποδίδουν όλοι αυτοί οι πυρήνες της φωτιάς; Γιατί δεν οδηγούν σε ένα διαφορετικό γινόμενο, δεν πιστοποιούν μιαν άλλη
ταυτότητα και δε δίνουν νέο χαρακτήρα στην εκπαίδευση μας;
Μα, γιατί οι κατευθύνσεις που έχουμε από εκείνους που θα ‘πρεπε να μας βοηθούν, να μας διευκολύνουν και να μας ενισχύουν είναι συγκεχυμένες, αντικρουόμενες και ενταγμένες σε μια παρωχημένη λογική, αν δεν εντάσσονται σε εκείνη του παραλόγου. Για να μην αποδεχθώ τη λογική της σκόπιμης υποβάθμισης και αποπροσανατολισμού της δημόσιας εκπαίδευσης. Νόμοι, εγκύκλιοι, αποφάσεις επί αποφάσεων - κενές, ρηχές, για γέλια και για κλάματα άλλες φορές - αντικρουόμενες, αλληλοαναιρούμενες. Παλαβώσαμε!
Τα γράφουμε αυτά γιατί περιμέναμε και περιμένουμε από την νέα πολιτική ηγεσία (αναφέρομαι στους εννιά μήνες της διακυβέρνησης) να κάνει τη διαφορά.
Κατανοούμε όλοι τις συνθήκες. Κατανοούμε πως κάποιες παρεμβάσεις κρίθηκε σκόπιμο να γίνουν έχοντας τη μορφή του επείγοντος, από τη στιγμή που πολιτικά η νέα ηγεσία έκρινε πως δεν μπορούσε να τις ανεχθεί. Δεν έχει νόημα εδώ να πούμε αν συμφωνούμε ή όχι με την επιλογή αυτή ή με τις επιλογές που ως τώρα έγιναν.
Πάντως και η αριστεία έχει νόημα και περιεχόμενα, πολλά και κατευθύνσεις, πέρα από εκείνο της βαθμολογικής διάκρισης. Και σίγουρα δεν ήταν αυτό το πρόβλημα της ελληνικής εκπαίδευσης.
Σήμερα αναφερόμαστε σε έναν σχεδιασμό που πρέπει να γίνει με ορίζοντα τριετίας τουλάχιστον. Για να λειτουργήσει πάνω σε αυτόν για τα επόμενα είκοσι χρόνια το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Αναφερόμαστε σε μια στρατηγική εκπαιδευτική η οποία θα αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας, τους ρυθμούς και τους ρόλους του ελληνικού δημόσιου σχολείου (προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, τριτοβάθμιας εκπαίδευσης), προκειμένου να απαντήσει στα ζητούμενα εκείνα που η εκπαίδευση έχει χρέος να κατοχυρώνει και να διασφαλίζει. Ελευθερία, ισότητα, προοπτική!
Με μερικά παραδείγματα θα επιχειρήσω να δείξω τι εννοώ!
1. Κατάργηση των αναλυτικών προγραμμάτων και εκπόνηση νέων, ελεύθερων, σύγχρονων βασισμένων στη λογική της «τάξης» εργαστηρίου, χώρου έρευνας, αναζήτησης, σύγκρισης, δημιουργίας.
2. Οργάνωση του υλικού διδασκαλίας σε άλλη βάση, με προτεραιότητα στην ομαδοσυνεργατική δουλειά, στην ανάπτυξη κριτικής ικανότητας, αυτενέργειας μαθητών και εκπαιδευτικών.
3. Τα χρήματα από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2014 - 2020 να δοθούν στην επένδυση αυτή, αλλαγής του σχολικού περιεχομένου, εξοπλισμός, διδακτικά πακέτα διαδραστικά ανοικτά σε όλους, προκειμένου το σχολείο να απελευθερωθεί.
4. Σύνδεση των σχολείων με την κοινωνία και την παραγωγή, με την έρευνα, με τη γνώση. Κάθε είδους!
5. Κατάργηση των Πανελληνίων Εξετάσεων και της μεθόδου εισαγωγής στα Πανεπιστήμια και στα Τεχνολογικά Ιδρύματα . Ελεύθερη πρόσβαση για τις περισσότερες σχολές, όπως ισχύει σε όλη την Ευρώπη.
6. Συνακόλουθα δυνατότητα φοίτησης των σπουδαστών στον τόπο τους. Αυτό το φαινόμενο του φοιτητή μετανάστη, δεν υπάρχει πουθενά, και πάντως η ελληνική οικογένεια πλέον δεν το αντέχει.
7. Άνοιγμα των Πανεπιστημίων και απελευθέρωση τους προκειμένου να μπορούν να αναπτύξουν ρόλους πρωταγωνιστικούς στην περιοχή δράσης τους. Να αποκτήσουν επιτέλους εξωστρέφεια και διεθνή παρουσία.
Απαιτείται νέα αντίληψη και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις που υπάρχουν. Μόνο τότε θα ελπίζουμε σε μια νέα εποχή, στις μεγάλες ανατροπές. Αυτές θα γίνουν όχι από τους απελπισμένους και ευνουχισμένους νέους, αλλά από εκείνους που θα μάθουν να σκέφτονται, να αμφισβητούν, να ελέγχουν, να συγκρίνουν, να προτείνουν, να ονειρεύονται, να ερωτεύονται, να παίζουν, να συνεργάζονται, να συμμετέχουν, να δημιουργούν, να εφευρίσκουν, να αγωνίζονται, να σέβονται ό,τι τους εμπνέει σεβασμό και να γκρεμίζουν κάθε προσπάθεια που θέλει να τους ξεγελάσει, να τους αποπροσανατολίσει, να τους κάνει να μην αγαπούν τη γνώση, την περιπέτεια και να γεμίσει την ψυχή τους φόβο και μίσος.
Περιμένουμε πολλά από την νέα πολιτική κατάσταση.
Τα δείγματα γραφής δεν είναι τα καλύτερα. Καιρός υπάρχει. Απαιτείται διάλογος, απαλλαγή από την ιδεοληψία και την κομματική λογική. Και βεβαίως απαιτείται άσκηση καθημερινή στο να μάθει να ακούει, περισσότερο την κριτική, παρά τις κολακείες. Ας μην παραδοθεί σε αυτές! Αυτά τα ‘χουμε δει και ξαναδεί! Ας θυμάται πως η εξουσία έχει δυο αδελφές: την αλαζονεία και την κολακεία. Αυτά διδάσκει η σύγχρονη ελληνική μυθολογία.
Ας το λάβουν αυτό υπόψη τους οι έχοντες σήμερα την εξουσία. Δε θα πούμε τίποτα καινούργιο εκτός από το σοφό αρχαίο ελληνικό ρητό «αρχή άνδρας δείκνυσι».
Κι όλα αυτά γιατί δε σταματήσαμε και δε θα σταματήσουμε να ονειρευόμαστε και να αισιοδοξούμε, ως άνθρωποι της εκπαίδευσης. Να δουλεύουμε για ένα σύγχρονο ελληνικό σχολείο. Παίρνουμε κουράγιο και δύναμη από τα βλέμματα των μαθητών μας! Μπορείτε να τα δείτε και να τους κοιτάξετε στα μάτια; Εδώ θα κριθείτε και θα κριθούμε, βεβαίως!
