31 Οκτωβρίου 2015

Ντόμινο κλειστών συνόρων

Αυστριακός στρατιώτης περνάει ένα παιδί πάνω από τον φράχτη, καθώς οι πρόσφυγες περιμένουν στο πέρασμα Σπίλεφελντ με τη Σλοβενία.ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ-Στη σκιά ενός ντόμινο κλειστών συνόρων εξελίσσεται το προσφυγικό ζήτημα στον «βαλκανικό διάδρομο», όπου διάχυτη καταγράφεται μετά και τις τελευταίες αποφάσεις των ηγετών της Ε.Ε. η ανησυχία του εγκλωβισμού και της μακρόχρονης εγκατάστασης στα Βαλκάνια χιλιάδων προσφύγων. Η μία μετά την άλλη, οι «ενδιάμεσες χώρες» προειδοποιούν ότι θα κατασκευάσουν φράχτες, ώστε να εμποδίσουν την ανεξέλεγκτη είσοδο προσφυγικών ροών, φοβούμενες ότι εάν ο γείτονας υψώσει οποιασδήποτε μορφής τείχη στη μεθόριό του, θα αναγκαστούν να αναλάβουν στο έδαφός τους τη διαχείριση χιλιάδων ανθρώπων.


Η Αυστρία, πιεζόμενη από τη Γερμανία και ακόμα περισσότερο από τη Βαυαρία, ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει την κατασκευή φράχτη στα σύνορα με τη Σλοβενία, που και εκείνη έχει ξεκαθαρίσει ότι είναι έτοιμη να κλείσει τα δικά της με τη Κροατία. Η Σερβία, από την πλευρά της, τρέμει στην ιδέα ότι μετά το κλείσιμο των διόδων από την Ουγγαρία μπορεί να γίνει το ίδιο και στη μεθόριο με την Κροατία και να βρεθεί μέσα στον χειμώνα με δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους να περιφέρονται στο Βελιγράδι και να πεθαίνουν από το κρύο, με τον πρωθυπουργό Αλ. Βούτσιτς να δηλώνει, αποφεύγοντας να αποκαλύψει πώς θα γίνει πρακτικά αυτό, ότι σε περίπτωση που και η Κροατία κλείσει τα σύνορα, το Βελιγράδι «θα περιφρουρήσει τα συμφέροντά» του.

Διαβλέποντας τον κίνδυνο να κλείσουν τα σύνορα στον άξονα Ελλάδας - ΠΓΔΜ - Σερβίας - Κροατίας κ.λπ., οι πρωθυπουργοί της αποκαλούμενης «ομάδας της Κρακοβίας», δηλαδή Βουλγαρίας, Σερβίας και Ρουμανίας, συνήλθαν εκτάκτως στη Σόφια παραμονή της συνόδου της Ε.Ε. και διακήρυξαν ότι σε περίπτωση μετακύλισης του φαινομένου, θα κάνουν και εκείνες το ίδιο ώστε να μη μετατραπούν οι χώρες τους σε «νεκρές ζώνες» προσφύγων. «Δεν θα επιτρέψουμε να καταστούν οι χώρες και οι λαοί μας νεκρές ζώνες, είμαστε σε ετοιμότητα να κλείσουμε και εμείς με τον ίδιο τρόπο τα σύνορά μας εάν η Γερμανία, η Αυστρία και άλλα κράτη κλείσουν τα δικά τους», δήλωσε ο Μπ. Μπορίσοφ.

Τι φοβούνται περισσότερο, Βούλγαροι, Σέρβοι και Ρουμάνοι; Το ενδεχόμενο να μετακινηθούν οι ροές σε περίπτωση που κλείσουν, διά της αποτελεσματικότερης φύλαξης, τα σύνορα της Ελλάδας προς την ΠΓΔΜ και την Αλβανία, μέσω της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και της Σερβίας, ανοίγοντας έτσι τον «διάδρομο του Δούναβη» με κίνδυνο να εγκλωβιστούν εκεί.

Ολοι μαζί τώρα οι ηγέτες των κρατών μέμφονται την Αθήνα ότι δεν φρουρεί τα σύνορά της, με αποτέλεσμα να υποφέρουν οι χώρες τους, αγνοώντας, ή αδιαφορώντας, για το κατά πόσον κάτι τέτοιο είναι πρακτικά εφικτό, ειδικά στη θάλασσα του Αιγαίου. Δεν λείπουν όμως και οι μεταξύ τους διαξιφισμοί, οι οποίοι σε κάποιες περιπτώσεις, όπως αυτή μεταξύ της Σερβίας και της Κροατίας, υποδαυλίζουν εθνικισμούς του πρόσφατου παρελθόντος.

Οι αποφάσεις της συνόδου κορυφής της Ε.Ε. δεν καθησύχασαν τα Βαλκάνια. Απεναντίας δημιούργησαν την αίσθηση ότι οι ισχυροί της Ευρώπης επιδιώκουν να «καθηλώσουν» μακριά από την πόρτα τους τις προσφυγικές μάζες μέχρις ότου τα βρουν με την Τουρκία και διευθετηθεί το θέμα της Συρίας. Η δήλωση του Ντόναλντ Τουσκ ότι στη σύνοδο «ελήφθησαν αποφάσεις που δεν πρόκειται να εφαρμοστούν», σε συνδυασμό με την προειδοποίησή του ότι το προσφυγικό κύμα αναμένεται να ενταθεί, επέτειναν τις ανησυχίες τους.