Όταν ανακοινώθηκε το δημοψήφισμα δημιουργήθηκε ένα κλίμα
παγωμάρας αλλά και φόβου. Αυτή την κατάσταση ήρθε να επιδεινώσει το
αναπόφευκτο σε ανάλογες περιπτώσεις κλείσιμο των τραπεζών και τον
έλεγχος κεφαλαίων, capital controls κατά το ελληνικότερον!!!Σε αυτό περιβάλλον η
εκτίμηση των πρώτων ημερών ήταν ότι το ΝΑΙ θα θριάμβευε καθώς το άγνωστο
αύριο του ΟΧΙ δημιουργούσε κλίμα τεράστιας ανησυχίας και φόβου.Κομβικό ρόλο στο αποτέλεσμα έπαιξε η ξαφνική επανεμφάνιση, υποστηρίζοντας το ΝΑΙ, πολιτικών ακόμη και του προηγούμενου αιώνα που όχι μόνο έχουν σκελετούς στην ντουλάπα τους αλλά κατηγορούνται από το σύνολο σχεδόν του Λαού για διαπλοκή, διαφθορά και καταστροφικές πολιτικές κατά τη διάρκεια που είχαν κυβερνητικές ή Πρωθυπουργικές θέσεις. Άνθρωποι που έχουν απορριφθεί ακόμη και ως φωτογραφία από το σύνολο του Λαού. Ξύπνησαν άσχημες μνήμες. Όπως εύστοχα αναφέρεται και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: το δημοψήφισμα έκανε ακόμη και μουγκούς πολιτικούς εδώ και μια ΧΡΌΝΙΑ να μιλήσουν.
Το τρίτο στοιχείο που έπαιξε ίσως και τον σημαντικότερο ρόλο ήταν ότι σχεδόν σύσσωμα τα ελληνικά ΜΜΕ ακόμη και με ψευδείς ειδήσεις, με υστερία, προσφέροντας φόβο και τρόμο προσπάθησαν να επιβάλλουν την επιλογή τους, νομίζοντας ότι απευθύνονταν σε χαχόλους.
Πράγματι χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια από τους πολιτικούς υποστηρικτές του ΝΑΙ για να χάσουν μια εύκολα νικηφόρα μάχη. Το πώς ξεκίνησε και πως κατέληξε το δημοψήφισμα θυμίζει εν πολλοίς την διεκδίκηση «του θρόνου» του ΠΑΣΟΚ, το 2007, από Παπανδρέου και Βενιζέλο. Ο Βενιζέλος ξεκίνησε ως το απόλυτο φαβορί και με τον «ναπολεοντισμό» που τον διακρίνει του κατάφερε να ηττηθεί από τον Γιώργο, που φαινόταν στην αρχή, χαμένος από χέρι.
Κάποιοι μεγαλόσχημοι κουνούσαν απειλητικά το δάκτυλο και άφηναν να εννοηθεί ότι από Δευτέρα θα πέσουν βατράχια και ακρίδες, θα καίνε τα σπαρτά δράκοι και θα εκραγεί το ηφαίστειο της Σαντορίνης. Όλοι αυτοί όμως δεν κατάλαβαν αυτό που ανέφερε και ένας φίλος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης : «Το αδύνατο σημείο του Έλληνα δεν είναι η φοβερά. Το αδύνατο σημείο του είναι το Φιλότιμο»!!!
Και βέβαια όπως και να έχει το ΟΧΙ είναι πιο εύκολο, πιο αντιδραστικό, πιο αγαπητό, πιο θρυλικό. Άλλωστε με το ΟΧΙ έχουν γραφεί με χρυσά γράμματα πολλές σελίδες στην ιστορία. Ασχέτως του αποτελέσματος της επιλογής.
Ασχέτως όμως τι επέλεξε ο καθένας αξίζει να αναφερθεί το πώς συμπεριφέρθηκε σύσσωμη η κοινωνία ασχέτως επιλογής ψήφου. Η ψυχραιμία, η ηρεμία, η σύνεση και η ομόνοια του κόσμου ακόμη και την τελευταία ημέρα πρέπει αν γίνει αντικείμενο του ιστορικού του μέλλοντος. Ο κόσμος δεν τσίμπησε στην προσπάθεια που έκαναν κάποιοι εκατέρωθεν να πάμε σε μια εβδομάδα διχασμού και αντεγκλήσεων και να διαρραγεί η κοινωνική συνοχή. Ακόμη και την Παρασκευή που γίνονται παράλληλες συγκεντρώσεις στο κέντρο της Αθήνας, υποστηρικτές και του ΝΑΙ και του ΟΧΙ είτε πηγαίνοντας είτε επιστρέφοντας από τις συγκεντρώσεις συνυπήρχαν αρμονικά στα ΜΜΜ και στους δρόμους χωρίς διάθεση αντιπαράθεσης.
Όσο δε σεβάστηκε τίποτε ο πολιτικός κόσμος που ωρυόταν στα κανάλια, τόσο σεβάστηκε ο ¨Έλληνας τον διπλανό του που είχε διαφορετική άποψη. Αυτή η εβδομάδα ήταν μάθημα ωριμότητας, σύνεσης και ομόνοιας ενός ολόκληρου Λαού. Εκτιμώ ότι ο κόσμος παρόλο ότι και ανησύχησε και φοβήθηκε αποφάσισε ότι, ότι και εάν συμβεί τις επόμενες ημέρες θα μείνει όρθιος και θα στηρίξει την οικογένειά του με κάθε τρόπο.
Όσο και εάν προσπάθησαν κάποιοι να κλειδαμπαρωθεί ο κόσμος στα σπίτια του με κλειστά φώτα δεν το κατάφεραν. Ο Ελληνικός Λαός δίδαξε ψυχραιμία και σύνεση. Ακόμη και οι γεροντότεροι περίμεναν στωικά στις ουρές για να κάνουν ανάληψη χρημάτων χωρίς αντεγκλήσεις συναισθανόμενοι καλύτερα από τον καθένα το κρίσιμο της στιγμής (άλλωστε οι γεροντότεροι εξ αυτών έχουν άσχημες μνήμες από τις μελανές στιγμές της πρόσφατης ιστορίας μας) .
Στη μη οικονομική κατάρρευση μέχρι σήμερα τουλάχιστον, έπαιξε ρόλο ένα σημαντικό μέρος των επιχειρηματιών που όχι μόνο πλήρωσαν σε μετρητά τους εργαζομένους τους αλλά διευκόλυναν και την ρευστότητα πολλών φίλων και συνεργατών τους με διάφορα τρυκ αλλά με πραγματικά χρήματα. Ουσιαστικά επέλεξαν κα βοηθήσουν να μην καταρρεύσει η κοινωνία οικονομικά. Αντίστοιχα φαινόμενα υπήρξαν μεταξύ οικογενειών και φίλων. Και όλα αυτά χωρίς να ενδιαφέρει κανέναν ποιος θα ψηφίσει τι. Βέβαια κάποιοι άλλοι ενώ μπορούσαν βρήκαν ευκαιρία να αυξήσουν τα κέρδη τους αφήνοντας απλήρωτους τους εργαζόμενους τους .
Όμως το κλίμα και το κλείσιμο των τραπεζών δημιούργησε τεράστια προβλήματα στο σύνολο των επιχειρήσεων και πάγωσε πολύ περισσότερο την ήδη παγωμένη οικονομική δραστηριότητα. Έχει υπάρξει τεράστιο κόστος για το σύνολο των επιχειρήσεων αλλά και των εργαζομένων. Οι τράπεζες για να μπουν σε πλήρη λειτουργία θα χρειαστούν χρόνο και λογικά ανακεφαλαιοποίηση. Θα πρέπει άμεσα να βρεθεί μια λύση για να ξεκινήσει ξανά η οικονομική δραστηριότητα πριν καταρρεύσει εξ ων συνετέθη.
Υ.Γ. 1. Το δημοψήφισμα είναι πλέον παρελθόν. Σίγουρα η όποια συμφωνία γίνει, θα είναι επίπονη και δύσκολη. Άλλωστε οι Γερμανοί δεν έχουν δείξει ότι αποδέχονται οποιασδήποτε μορφής αμφισβήτηση και παραμένουν σταθερά και διαχρονικά επιθετικοί. Η ψυχραιμία που επέδειξε ο Λαός τις τελευταίες ημέρες θα πρέπει να είναι παράδειγμα για τον επόμενο καιρό, για να ανταπεξέλθουμε στις όποιες δυσκολίες πιθανόν να αντιμετωπίσουμε.
Στάθης Διομήδης
