Είναι η διαπραγμάτευση της Αθήνας με τους εταίρους
της ο παράγων αστάθειας και αβεβαιότητας, η άγνωστη μεταβλητή που μπορεί
να διαταράξει μια ανακάμπτουσα έστω και βραδέως Ευρωζώνη;
Από τα
μέσα του περασμένου Οκτωβρίου, όταν η Κομισιόν χαρακτήρισε
προβληματικούς και παραβατικούς τους προϋπολογισμούς της Γαλλίας και της
Ιταλίας λόγω υπερβολικών ελλειμμάτων, για το 2015 έγινε καθαρό ότι το
πραγματικό αδιέξοδο για την Ευρωζώνη των 19 βρίσκεται στη δεύτερη και
την τρίτη κατά μέγεθος οικονομία της ομάδας.
Τη σκληρή αυτή αλήθεια υπενθύμισε χθες ο πρώην τραπεζίτης Satyalit Das με άρθρο του στους Financial Times. Οσοι πίστεψαν ότι το πρόβλημα λύθηκε με τη μετάλλαξη του παραβατικού προϋπολογισμού της κυβέρνησης Ρέντσι σε σύννομο με τη συμπερίληψη διορθωτικής ρήτρας ανάπτυξης με ταυτόχρονη χορήγηση διετούς παράτασης προσαρμογής στη Γαλλία, ή αγνοούν ή κάνουν ότι αγνοούν το βάθος του προβλήματος. Το μείγμα είναι εκρηκτικό: οι δύο χώρες έχουν δομικά προβλήματα που πλήττουν την ανταγωνιστικότητά τους, με το πλαίσιο διαχείρισης της κρίσης στην Ευρωζώνη που έχει επιβάλει η Γερμανία να καθιστά την πίεση ασφυκτική, ενώ και στις δύο χώρες μια διαρκώς διογκούμενη πλειοψηφία δεν δέχεται πολιτικές ούτε ήπιας, ούτε σταδιακής, ούτε πολύ περισσότερο προσαρμογής-σοκ.
Η ελληνική κρίση λειτουργεί μεν ως προπέτασμα καπνού περισσότερο για την κοινή γνώμη και λιγότερο για τις αγορές, αλλά αποτελεί ταυτόχρονα έναν σοβαρό παράγοντα περιπλοκής των λεπτών ισορροπιών που Παρίσι και Ρώμη έχουν εξυφάνει με το Βερολίνο: προσχηματική τήρηση των πλαφόν του δημοσιονομικού συμφώνου, προσχηματική εμμονή της Γερμανίας στην πλήρη και αδιαπραγμάτευτη δημοσιονομική προσαρμογή και βλέποντας και κάνοντας. Μια ισορροπία τρόμου σφραγίζει τις σχέσεις Βερολίνου από τη μια μεριά και Παρισιού - Ρώμης από την άλλη:
• Ολάντ και Ρέντσι δεν αμφισβητούν ευθέως τη γερμανική πολιτική, αλλά με επιχείρημα το πολιτικό κόστος πετυχαίνουν στην πράξη εκπτώσεις
• Η Μέρκελ εμφανίζεται ταυτόχρονα αδιαπραγμάτευτη στην προσαρμογή στο σύμφωνο σταθερότητας και το δημοσιονομικό σύμφωνο, ενώ στην πράξη ανέχεται αποκλίσεις και παρεκκλίσεις καθώς προτιμά ως συνομιλητές τους Ολάντ - Ρέντσι από τους Λεπέν - Μπερλουσκόνι.
Πρόκειται για έναν τακτικισμό που οδηγεί τους εμπλεκόμενους σε αδιέξοδο: Ολάντ και Ρέντσι δεν πείθουν τους ψηφοφόρους τους αλλά ούτε την πολιτική ελίτ και την κοινή γνώμη στη Γερμανία, ενώ η Μέρκελ δεν μπορεί να διευκολύνει ουσιαστικά τον Νότο και την ίδια στιγμή εισπράττει εσωτερικό πολιτικό κόστος για χαλαρή στάση απέναντι στο Παρίσι και στη Ρώμη.
Τη σκληρή αυτή αλήθεια υπενθύμισε χθες ο πρώην τραπεζίτης Satyalit Das με άρθρο του στους Financial Times. Οσοι πίστεψαν ότι το πρόβλημα λύθηκε με τη μετάλλαξη του παραβατικού προϋπολογισμού της κυβέρνησης Ρέντσι σε σύννομο με τη συμπερίληψη διορθωτικής ρήτρας ανάπτυξης με ταυτόχρονη χορήγηση διετούς παράτασης προσαρμογής στη Γαλλία, ή αγνοούν ή κάνουν ότι αγνοούν το βάθος του προβλήματος. Το μείγμα είναι εκρηκτικό: οι δύο χώρες έχουν δομικά προβλήματα που πλήττουν την ανταγωνιστικότητά τους, με το πλαίσιο διαχείρισης της κρίσης στην Ευρωζώνη που έχει επιβάλει η Γερμανία να καθιστά την πίεση ασφυκτική, ενώ και στις δύο χώρες μια διαρκώς διογκούμενη πλειοψηφία δεν δέχεται πολιτικές ούτε ήπιας, ούτε σταδιακής, ούτε πολύ περισσότερο προσαρμογής-σοκ.
Η ελληνική κρίση λειτουργεί μεν ως προπέτασμα καπνού περισσότερο για την κοινή γνώμη και λιγότερο για τις αγορές, αλλά αποτελεί ταυτόχρονα έναν σοβαρό παράγοντα περιπλοκής των λεπτών ισορροπιών που Παρίσι και Ρώμη έχουν εξυφάνει με το Βερολίνο: προσχηματική τήρηση των πλαφόν του δημοσιονομικού συμφώνου, προσχηματική εμμονή της Γερμανίας στην πλήρη και αδιαπραγμάτευτη δημοσιονομική προσαρμογή και βλέποντας και κάνοντας. Μια ισορροπία τρόμου σφραγίζει τις σχέσεις Βερολίνου από τη μια μεριά και Παρισιού - Ρώμης από την άλλη:
• Ολάντ και Ρέντσι δεν αμφισβητούν ευθέως τη γερμανική πολιτική, αλλά με επιχείρημα το πολιτικό κόστος πετυχαίνουν στην πράξη εκπτώσεις
• Η Μέρκελ εμφανίζεται ταυτόχρονα αδιαπραγμάτευτη στην προσαρμογή στο σύμφωνο σταθερότητας και το δημοσιονομικό σύμφωνο, ενώ στην πράξη ανέχεται αποκλίσεις και παρεκκλίσεις καθώς προτιμά ως συνομιλητές τους Ολάντ - Ρέντσι από τους Λεπέν - Μπερλουσκόνι.
Πρόκειται για έναν τακτικισμό που οδηγεί τους εμπλεκόμενους σε αδιέξοδο: Ολάντ και Ρέντσι δεν πείθουν τους ψηφοφόρους τους αλλά ούτε την πολιτική ελίτ και την κοινή γνώμη στη Γερμανία, ενώ η Μέρκελ δεν μπορεί να διευκολύνει ουσιαστικά τον Νότο και την ίδια στιγμή εισπράττει εσωτερικό πολιτικό κόστος για χαλαρή στάση απέναντι στο Παρίσι και στη Ρώμη.
