28 Ιουνίου 2015

Ευρώπη αλά καρτ

http://www.enikos.gr/images/resized/485_eb028ac1f6e5d2b66f02701e621d44d1.jpg
Η Σύνοδος Κορυφής των 28 κατέδειξε με αφορμή την αδυναμία ουσιαστικής απάντησης στη διαχείριση και κατανομή του κύματος των προσφύγων που φθάνει στις χώρες του Νότου ότι είναι μια Ενωση αλά καρτ. Το 1998 η συγκρότηση της πρώτης ομάδας χωρών του ευρώ με τη συμμετοχή της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας και δύο χρόνια αργότερα της Ελλάδας δημιούργησε προσδοκίες για σύγκλιση των περιφερειακών αποκλίσεων Βορρά-Νότου στο πλαίσιο ενός κοινού νομίσματος.

Το 2008 με την έκρηξη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και την άνοιξη του 2010 με την έκρηξη της Κρίσης στην Ευρωζώνη, η Γερμανία επέβαλε τη μίνιμουμ και στο παρά πέντε στήριξη των χωρών που πιέζονταν από τις αγορές εν μέρει για τις παθογένειες των οικονομιών τους, αλλά κυρίως ως πίεση για να υπάρξει συνολική ευρωπαϊκή εγγύηση της Ευρωζώνης. Σήμερα η Γερμανία και οι χώρες του Βορρά, ή καλύτερα τα κράτη που ευνοούνται από τη γεωγραφία και δεν πιέζονται σε πρώτο στάδιο από τα κύματα μεταναστών - προσφύγων, αρνούνται στην πράξη να μοιραστούν ένα πρόβλημα που πρώτον δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει ο Νότος και δεύτερον τους αφορά, καθώς αποτελούν τον τελικό προορισμό της συντριπτικής πλειονότητας των μεταναστών - προσφύγων.

Δεν πρόκειται όμως μόνο για μια ακόμη αντιπαράθεση Βορρά - Νότου καθώς έχουν διαμορφωθεί και διμερείς αντιπαραθέσεις Γαλλίας - Ιταλίας αλλά και Αυστρίας - Ουγγαρίας. Η απόκλιση Βορρά - Νότου όχι μόνο συνεχίζεται αλλά βαθαίνει: ο Νότος δεν συμπιέζεται μόνο για μια μονομερή δημοσιονομική λιτότητα που πνίγει κάθε ελπίδα επιστροφής στην ανάπτυξη για το ορατό μέλλον, αλλά αργά αλλά σταθερά θυμίζει την τάφρο που περιέβαλλε τις περιτειχισμένες πόλεις του Μεσαίωνα, που δεν σταματούσε μόνον εισβολείς και πολιορκητές αλλά και κάθε ανεπιθύμητο από τους εντός των Τειχών.

Η τροπή που έχει πάρει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση θυμίζει σε επικίνδυνο βαθμό την Ιταλία του 19ου αιώνα μετά την ενσωμάτωση του βασιλείου της Νάπολης στο ιταλικό κράτος του Βορρά: αντί της σύγκλισης, η απόκλιση μεγάλωσε και πολύ γρήγορα οι ελπίδες για περισσότερη ευημερία διαλύθηκαν με την περιοχή να χάνει τον παραγωγικό της δυναμισμό και να μεταβάλλεται σε παρασιτική επιδοτούμενη περιφέρεια, που με τη σειρά της την απαξιώνει στα μάτια των πολιτών του Βορρά. Οχι στην αμοιβαιοποίηση του κινδύνου ήταν το μήνυμα της Γερμανίας το 2008 και το 2010, μια προσέγγιση που όπως φάνηκε στη Σύνοδο Κορυφής ήταν συνολική απαξίωση του Νότου.

 ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ