Το δέντρο και το δάσος

Η διαπραγμάτευση της Αθήνας με το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες είναι δίχως αμφιβολία το δέντρο που κρύβει το δάσος, ο παραμορφωτικός καθρέφτης που κρύβει μια πολύ σκληρή κυρίως για τη Γερμανία αλήθεια. Η επόμενη μέρα θα είναι μια δίχως υπερβολή διακεκαυμένη ζώνη. Κατ' αρχήν η σε φάση ολοκλήρωσης διαπραγμάτευση με την Αθήνα θα φαίνεται σε λίγο για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη περίπατος καθώς το ένα μέτωπο θα ανοίγει μετά το άλλο: εμβάθυνση της Ευρωζώνης στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου, με τον Γιούνκερ να έχει ήδη παραλάβει την πρόταση Μέρκελ-Ολάντ, διαπραγμάτευση με τη Βρετανία του Κάμερον ώστε να αποφευχθεί ένα πολύ πιθανό Brexit, διαπραγμάτευση με τη νέα κυβέρνηση στην Ισπανία μετά τον Νοέμβριο, με το μήνυμα των τοπικών εκλογών να έχει ήδη κάνει πιο απαιτητική για διόρθωση πορείας την Ιταλία του Ρέντσι. Ολα τα παραπάνω με ταυτόχρονη διαπραγμάτευση της Διατλαντικής Συνθήκης Ελεύθερου Εμπορίου ΤΤΙΡ που η Ουάσιγκτον θέλει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.

Ολα τα παραπάνω αθροιστικά αποδομούν την προσπάθεια να προβληθεί η Ελλάδα ως εξαίρεση μιας Ευρωζώνης σε πλήρη κανονικότητα που αργά αλλά σταθερά επιστρέφει στην ανάπτυξη. Αντίθετα, η μετατροπή της διαπραγμάτευσης από το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες σε αργόσυρτο ψυχόδραμα φωτίζει τη γερμανική Ευρώπη ως εξαίρεση στην παγκόσμια σκηνή.

Ολα τα κέντρα ισχύος του πλανήτη ανασυγκροτούνται: το Κρεμλίνο και ο Πούτιν προωθούν Ευρασιατική Ενωση στην πρώην Σοβιετική Ενωση και απαντούν στις κυρώσεις της Δύσης με προσέγγιση της Κίνας στο πλαίσιο της Ομάδας BRICS που με τη δημιουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας αμφισβητεί το μονοπώλιο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Απέναντι στη συσπείρωση των BRICS, οι ΗΠΑ, που έχουν επιβάλει εδώ και είκοσι και πλέον χρόνια τη Βορειοαμερικανική Ενωση Ελεύθερου Εμπορίου (NAFTA) με τον Καναδά και το Μεξικό, προωθούν Ενιαίο Οικονομικό Χώρο με την Ευρώπη με εργαλείο τη Συνθήκη ΤΤΙΡ και με παρόμοιο θεσμικό πλαίσιο στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.

Απέναντι στις παραπάνω συσπειρώσεις, στην αυταρχική παλινόρθωση της Μόσχας στην πρώην ΕΣΣΔ, στην εμβάθυνση της συνεργασίας των χωρών της Ομάδας BRICS, στη θεσμική συσπείρωση της Δύσης που προωθεί η Ουάσιγκτον, υπάρχει μια θλιβερή εξαίρεση, η ΕΕ - Ευρωζώνη με βαρύνουσα υπαιτιότητα της Γερμανίας. Αντί να προσγειωθεί στη σκληρή πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης και να συμβάλει στην περαιτέρω εμβάθυνση της ενότητας με εργαλείο τη σύγκλιση και την εξάλειψη των περιφερειακών ανισοτήτων Βορρά-Νότου, η πολιτική ελίτ της Γερμανίας παραπαίει και έχει καθηλώσει την Ευρώπη με εργαλείο μια ιδεοληπτική συνταγή δημοσιονομικής λιτότητας που συνθλίβει την κοινωνική συνοχή και την πολιτική σταθερότητα. Ετσι, μια βαθιά διαιρεμένη Ευρώπη, με τον Νότο και τη Γαλλία να συμπιέζονται σε οριακό σημείο, παρακολουθεί ως παρατηρητής τη μεταβολή των παγκόσμιων ισορροπιών. Δυστυχώς τα περιθώρια αισιοδοξίας είναι ισχνά.

Σε απόλυτη αντίστιξη με τη γενικευμένη τάση εθνικής ανασύνταξης-περιφερειακής συσπείρωσης στην ΕΕ-Ευρωζώνη οι ρωγμές βαθαίνουν, οι περιφερειακές αποκλίσεις διευρύνονται με έναν ταυτόχρονο συμμετρικό ευρωσκεπτικισμό που στον Νότο συμπυκνώνεται στην ταύτιση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με τη γερμανική ηγεμονία, και στον Βορρά με την αφαίμαξη των φορολογουμένων για τη συντήρηση ενός οκνηρού, παρασιτικού και δύστροπου Νότου.
kapopoulos@pegasus.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ