28 Μαΐου 2015

Δημοκρατία... αλά Τούρκα

O πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν
Μπαρούτι μυρίζει -μεταφορικά και κυριολεκτικά- η προεκλογική ατμόσφαιρα στην Τουρκία δύο εβδομάδες πριν ανοίξουν οι κάλπες των κρίσιμων βουλευτικών εκλογών, μέσα από τις οποίες εν ολίγοις θα κριθούν οι ηγεμονικές φιλοδοξίες του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν και τα περιθώρια συνταγματικής αναθεώρησης στη γείτονα, με «στροφή» από την προεδρευόμενη στην προεδρική δημοκρατία...Ποντάροντας σταθερά στην πόλωση -«εργαλείο» συσπείρωσης της εκλογικής βάσης του κυβερνώντος AKP- και παραμένοντας πιστός στη ρητορική περί αποδιοπομπαίων τράγων, ο Ερντογάν βρήκε αφορμή για νέα προεκλογική παρέμβαση, αυτή τη φορά από ένα κύριο άρθρο των «New York Times», που γράφτηκε στις 22 Μαΐου, είχε τίτλο «Μαύρα σύννεφα επάνω από την Τουρκία» και τον κατηγορούσε ανοιχτά για εκστρατεία εκφοβισμού και φίμωσης του τουρκικού Τύπου εν όψει της κάλπης. «Ποιος είσαι; Είσαι εφημερίδα και πρέπει να ξέρεις τα όριά σου», ξεσπάθωσε κατά του αμερικανικού εντύπου ο Τούρκος πρόεδρος σε ομιλία σε συμπόσιο στην Κωνσταντινούπολη το βράδυ της Δευτέρας. Κατηγόρησε τους NYT για «παραβίαση των ορίων της ελευθερίας» και για «ανάμειξη στα εσωτερικά της Τουρκίας». Και... με την ευκαιρία έστειλε πολλαπλά μηνύματα στο εσωτερικό της χώρας.

Εξαπέλυσε δριμεία επίθεση κατά του ομίλου Dogan, που εκδίδει την αντιπολιτευόμενη «Hürriyet» -την οποία οι NYT μνημονεύουν μεταξύ άλλων στο άρθρο-, διακηρύσσοντας ότι «το νέο σύνταγμα και το προεδρικό σύστημα θα κλείσουν για πάντα τον δρόμο σ’ αυτούς τους πραξικοπηματίες». Και στη συνέχεια επικαλέστηκε πολιτικά παραδείγματα από την Ευρώπη για να καταφερθεί κατά της εγχώριας αντιπολίτευσης, που «ροκανίζει» διαρκώς τα ποσοστά του AKP στις δημοσκοπήσεις.
Ερμηνεύοντας έτσι, κατά το δοκούν, τον νέο εκλογικό νόμο στην Ιταλία, ανακήρυξε «νεκρό» το μοντέλο των κυβερνητικών συνασπισμών - κατεύθυνση προς την οποία δείχνουν οι περισσότερες δημοσκοπήσεις την Τουρκία, πρώτη φορά στα 13 χρόνια «παντοκρατορίας» του ισλαμοσυντηρητικού AKP. Και επικαλούμενος τα όσα ακολούθησαν από τις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές στη Βρετανία, επέκρινε τους υπόλοιπους πολιτικούς αρχηγούς στην Τουρκία επειδή δεν έχουν ήδη παραιτηθεί από τις θέσεις τους μετά τις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις.

Παραλήρημα Νταβούτογλου

Σε προεκλογική συγκέντρωση στη Μανίσα, ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου χρησιμοποίησε ακόμη πιο εμπρηστική φρασεολογία, χαρακτηρίζοντας τα κόμματα της τουρκικής αντιπολίτευσης «παράνομα» και κατηγορώντας τα ότι έχουν σχηματίσει «παράλληλες δομές» με ΜΜΕ και τρομοκρατικές οργανώσεις...

Παρ’ όλα αυτά, η τακτική της πόλωσης δεν δείχνει να αποδίδει για το AKP. Τελευταία δημοσκόπηση του ινστιτούτου SONAR δίνει στο κυβερνών κόμμα το 41% των ψήφων στις εκλογές της 7ης Ιουνίου, ποσοστόν που θα κάνει πρακτικά ανέφικτο τον στόχο της πλειοψηφίας των 2/3 που απαιτείται για τη συνταγματική αναθεώρηση από την τουρκική Εθνοσυνέλευση, σε σύνολο 550 εδρών.
Αντίθετα, η δημοσκόπηση προβλέπει τετρακομματική νέα Βουλή, με το κεμαλικό CHP να κατακτά το 26%, το εθνικιστικό MHP να εξασφαλίζει το 18,1% των ψήφων και το φιλο-κουρδικό HDP να ξεπερνά οριακά (κατά 0,4% ) το εξωφρενικό εκλογικό πλαφόν του 10% στη χώρα, διαδραματίζοντας έτσι ρυθμιστικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις.

«Είναι πια βέβαιο ότι η μέχρι πρότινος πολιτικά πιστή στο AKP κουρδική ψήφος μετατοπίζεται», εκτιμά στη «Zaman» ο αρθρογράφος Γιαβούζ Μπαϊντάρ. Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει και ο φιλοκυβερνητικός δημοσιογράφος Αμπντουλκαντίρ Σελβί της «Yeni Şafak». «Μέχρι και πέρυσι τον Νοέμβριο», αναφέρει, «το AKP κατέγραφε ποσοστά έως και 55%».Εκτοτε ωστόσο -επισημαίνει- η κυνική ρητορική του Ερντογάν για τα όσα συνέβησαν στο Κομπάνι και οι διακηρύξεις του ότι δεν υφίσταται καν κουρδικό ζήτημα εκτίναξε στο 14% το ποσοστό αυτών που ο ίδιος αποκαλεί «αναποφάσιστους ψηφοφόρους του AKP». «Πρόκειται μάλλον για μια νέα κατηγορία ψηφοφόρων», σχολιάσει καυστικά ο Μπαϊντάρ, «που προφανώς θα διαμορφώσει το εκλογικό αποτέλεσμα, μαζί με τις ψήφους από το εξωτερικό».

Ενδεικτικές του κλίματος είναι οι χθεσινές συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών που ξέσπασαν στην κωμόπολη Γιουκσέκοβα, στην -κουρδικού πληθυσμού- επαρχία Χακάρι της νότιας Τουρκίας, λίγο πριν από τα προγραμματισμένα εγκαίνια του τοπικού αεροδρομίου από τον Ερντογάν και τον Νταβούτογλου.Στην εκεί ομιλία του, ο Τούρκος πρόεδρος κατηγόρησε το HDP ότι «είναι στην υπηρεσία» των Κούρδων αυτονομιστών. Ενα 24ωρο νωρίτερα, στην ίδια περιοχή, ο τουρκικός στρατός είχε αναφέρει επίθεση σε μεθοριακό με το Ιράκ φυλάκιο από αντάρτες του PKK...

«Τρομοκρατία» στη Δύση

Δυτικότερα εν τω μεταξύ, στα Αδανα -την πέμπτη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας-, παγιωνόταν χθες κλίμα τρόμου, με την τρίτη επίθεση κατά πολιτικού μέσα σε μία εβδομάδα. Θύμα αυτή τη φορά ήταν η δικηγόρος και υποψήφια βουλευτής του κεμαλικού CHP, Ελί Ντογάν Τουρκμέν. Τραυματίστηκε στο πόδι από πυρά ενόπλων, που επέβαιναν σε όχημα και διέφυγαν τη σύλληψη.Κατά τον κυβερνήτη Αδάνων, Μουσταφά Μπουγιούκ, επρόκειτο μάλλον για «διένεξη ανάμεσα στη δικηγόρο και έναν πρώην πελάτη». Στην ίδια περιοχή, ωστόσο, μόλις το περασμένο Σάββατο, υποψήφιος του AKP είχε δεχτεί επίθεση με μαχαίρι. Ενώ στις 18 Μαΐου είχε προηγηθεί βομβιστική επίθεση στα τοπικά γραφεία του HDP, με έξι τραυματίες, την οποία απέδωσαν ο μεν Ερντογάν στο ίδιο το HDP το δε φιλοκουρδικό κόμμα στο τουρκικό παρακράτος...