Ο (ΑΣΑΦΗΣ) ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ ΚΙ Ο (ΣΑΦΗΣ) ΒΛ. ΠΟΥΤΙΝ!

Αλέξανδρος Τάρκας Η κυβέρνηση Τσίπρα αντικρίζει σαστισμένη (πέραν των δανειστών και του μεταναστευτικού προβλήματος) κι ένα μείζον πρόβλημα στις σχέσεις με τις ξένες κυβερνήσεις: ενώ το υπουργείο Εξωτερικών, υπό τον Ν. Κοτζιά, δρα επιτυχημένα, προετοιμάζοντας και «καθαρίζοντας» γρήγορα τα πεδία των συνομιλιών, στη συνέχεια είναι αδύνατη η εσωτερική υλοποίηση των καταρχήν συμφωνιών από τα αρμόδια υπουργεία και κυβερνητικά όργανα.Τα παραδείγματα είναι αρκετά και σοβαρά. Οι ΗΠΑ πρόσφεραν στήριξη στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές και στο Αιγαίο (άρση τουρκικής ΝΟΤΑΜ), αλλά εισπράττουν ελλιπή συνεργασία σε θέματα αντιτρομοκρατίας και αμυντικής συνεργασίας. Η Κίνα επανέλαβε τη δέσμευση για επενδύσεις στον Πειραιά και στο σιδηροδρομικό δίκτυο προς τα Βαλκάνια (καθώς και για επαναγορά ομολόγων ή και έντοκων γραμματίων), αλλά δεν λαμβάνει καθαρή απάντηση ως προς την COSCO και τον ΟΛΠ. Ακόμα και το Ιράν εμφανίστηκε έτοιμο (μέσω αρμοδίων στην Τεχεράνη και όχι μέσω του φλύαρου πρέσβη στην Αθήνα) για επενδυτική και ενεργειακή συνεργασία, αλλά δεν έλαβε τις ζητούμενες διευκρινίσεις.

Η «αλλεργία» της κυβέρνησης σε συγκεκριμένα και πρακτικά μέτρα κορυφώθηκε στη Μόσχα. Σε αντίθεση με την ειδυλλιακή εικόνα που διέρρευσε από το Μαξίμου, η αληθής αφήγηση των προ εβδομάδας συνομιλιών δείχνει έναν σαφή Πούτιν κι έναν ασαφή Τσίπρα!

Στο θέμα του αγωγού Turkish Stream (που βαφτίστηκε, δυτικά του Εβρου, Greek Pipeline μόνον από τον Ελληνα πρωθυπουργό κι όχι από τον Ρώσο πρόεδρο) το Μαξίμου μιλά για «δυνατότητα άμεσης (!) προκαταβολής μελλοντικών κερδών», αλλά το Κρεμλίνο δεν συνηθίζει παρόμοιες υποσχέσεις.

Σύμφωνα με όλες τις διαθέσιμες πηγές, η ρωσική πλευρά άφησε να διαφανεί ένα θεωρητικό ενδεχόμενο, αλλά δεν ανέλαβε δέσμευση. Ακόμα και κάποιες σκέψεις περί μνημονίου κατανόησης (MoU) εξαρτώνται, δυστυχώς, από την πολιτική του Τ. Ερντογάν έναντι του Β. Πούτιν. Το μήνυμα της Δύσης προς την αναποφάσιστη Αγκυρα είναι ότι ο κ. Πούτιν «μπλοφάρει», αφού αν η Μόσχα δεν επιθυμούσε μία φορά την εξάρτηση από την Ουκρανία (μέσω του τέως South Stream) αυτό ισχύει πολλαπλάσια έναντι της Τουρκίας. Επιπλέον, η Gazprom, μια στιβαρή εταιρία με ρεαλιστικό σχεδιασμό, δίνει προτεραιότητα στο άνοιγμα προς την Κίνα και όχι στην τεράστια χρηματοδότηση ενός υπεραγωγού (άνω των 60 δισ. κυβικών ετησίως) προς την Ευρώπη.

Παράλληλα, πριν από οποιοδήποτε μακροπρόθεσμο βήμα, η Μόσχα ζητεί από την Αθήνα επίλυση των βραχυπρόθεσμων ζητημάτων με κυριότερο τις σχέσεις της Gazprom με τη ΔΕΠΑ και, έμμεσα, με την Κομισιόν. Το πρόστιμο της ρωσικής προς την ελληνική εταιρία (λόγω αγορών κάτω της συμφωνηθείσας ετήσιας οροφής των 2,6 δισ. κυβικών) δεν μπορεί να αρθεί ούτε οι τιμές να πέσουν, όσο η Κομισιόν ετοιμάζει διώξεις εναντίον της Gazprom λόγω μονοπωλιακών πρακτικών. Επίσης, η Gazprom δεν ενδιαφέρεται για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, αν η κυβέρνηση Τσίπρα δεν εξασφαλίσει «προέγκριση» της Κομισιόν για μια ελληνορωσική συμφωνία (και όχι ύστερα από αυτήν και με μακρά μεταβατική περίοδο, όπως το 2013). Ούτε οι ρωσικοί σιδηρόδρομοι RZD θα ενδιαφερθούν για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, αν δεν πωληθεί «πακέτο» με πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των υποδομών της βόρειας Ελλάδας και ελέγχου του ΟΛΘ, ώστε να δημιουργηθεί κέντρο logistics και διαμετακομιστικού εμπορίου. Προϋπόθεση, και πάλι, η «προέγκριση» της Κομισιόν με ελληνική ευθύνη.

Μπορεί η κυβέρνηση Τσίπρα να αποφασίσει (εσωτερικά) επί όλων αυτών και να τα θέσει στις Βρυξέλλες; Και η Κομισιόν έχει συμφέρον να τη στηρίξει ή να την εκθέσει έναντι του κ. Πούτιν; Οι απαντήσεις είναι προφανείς.
Αλέξανδρος Τάρκας
* Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη.