ΠΡΙΣΤΙΝΑ. Νέα ένταση στις σχέσεις Βελιγραδίου -
Πρίστινας προκαλεί η πρόθεση του Κοσοβάρου υπουργού Εξωτερικών και
αντιπροέδρου της κυβέρνησης Χασίμ Θάτσι να επισκεφθεί τη Σερβία την
επομένη εβδομάδα, προκειμένου να παρευρεθεί ως ομιλητής σε συνέδριο με
θέμα την περιφερειακή συμφιλίωση, που διοργανώνει η Επιτροπή Νεολαίας
και Παιδείας, η οποία εδρεύει στο Βελιγράδι. Το σερβικό πρακτορείο
ειδήσεων μετέδωσε την άμεση αντίδραση του υπουργού Εσωτερικών της χώρας
Νεμπόζα Στεφάνοβιτς, ότι, σε περίπτωση που ο Θάτσι μεταβεί στο
Βελιγράδι, ο ίδιος και οι Αρχές της χώρας σκοπεύουν να δράσουν
ακολουθώντας τους νόμους οδηγώντας τον ενώπιον του δικαστηρίου.
Υπενθυμίζεται πως ο Θάτσι υπήρξε ηγέτης των ανταρτών του απελευθερωτικού
στρατού, του διαβόητου UCK, κατά την εξέγερση εναντίον της Σερβίας την
περίοδο 1998-1999, και για τον ρόλο του αυτόν έχει χαρακτηριστεί από το
σερβικό κράτος «εγκληματίας πολέμου». Η εξέγερση πραγματοποιήθηκε από
Αλβανούς πολίτες στην τότε σερβική επαρχία του Κοσόβου, οι οποίοι
στασίασαν αρνούμενοι να υποταχθούν στη σερβική ηγεσία.
Παρά τη σθεναρή αντίσταση που έλαβε διαστάσεις εμφυλίου πολέμου, ο τότε ισχυρός άνδρας της Σερβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ηττήθηκε αφού οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ επενέβησαν υπέρ των ανταρτών βομβαρδίζοντας τη Σερβία. Το 1997 είχε καταδικαστεί ερήμην του σε φυλάκιση με την κατηγορία της τρομοκρατίας, ποινή που μέχρι σήμερα εκκρεμεί σε βάρος του. Μία δεκαετία αργότερα, το 2008, από τη θέση του πρωθυπουργού κήρυξε την ανεξαρτησία της χώρας του. Για αρκετά χρόνια ενεπλάκη στα διάφορα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως ειδικός διαμεσολαβητής στις διαπραγματεύσεις για τη διευθέτηση των σχέσεων με το Βελιγράδι. Παρά το γεγονός ότι από το σερβικό κράτος θεωρείται υπόδικος, ο Θάτσι έπινε πριν από έναν μήνα καφέ και αστειευόταν σε χαλαρό κλίμα με τον Σέρβο ομόλογό του Ιβιτσα Ντάσιτς στην Πρίστινα. Το Βελιγράδι επιλέγει πάντως να διατηρεί τις απαραίτητες αποστάσεις, τη στιγμή που η κυβέρνηση δέχεται πιέσεις από Σέρβους εθνικιστές για τη σύλληψή του σε περίπτωση που επιχειρήσει να περάσει τα σύνορα και να παρευρεθεί στο συνέδριο στις 24 Απριλίου. Σύμβουλος στο υπουργείο Εξωτερικών του Κοσόβου, κληθείς να σχολιάσει στο πρακτορείο τις αντιδράσεις των Σέρβων και τι σκοπεύει να πράξει ο υπουργός, δήλωσε πως από την πλευρά τους αποδέχθηκαν την πρόσκληση και ότι τώρα εξαρτάται από τις σερβικές αρχές το αν θα παραστούν ή όχι στο συνέδριο.
Ο Σέρβος εισαγγελέας που ασχολείται με τα εγκλήματα πολέμου δήλωσε ότι, στις έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί και βρίσκονται στα χέρια των Αρχών, υπάρχουν επαρκή στοιχεία ώστε να προχωρήσει η σύλληψη του Θάτσι. Ωστόσο, μια τέτοια πράξη, εκτός του ότι θα ήταν πρωτοφανής για τα ευρωπαϊκά δεδομένα και φυσικά θα δημιουργούσε σφοδρές αντιδράσεις, αποτελεί μείζον διπλωματικό ατόπημα. Δεν υπάρχει μέχρι στιγμής προηγούμενο σύλληψης ανώτατου διπλωματικού λειτουργού και μάλιστα υπουργού Εξωτερικών σε χώρα της Ευρώπης. Τέτοιες πρακτικές θα προκαλούσαν δυσαρέσκεια στην Ευρωπαϊκή Ενωση, της οποίας μέλη φιλοδοξούν να γίνουν και η Σερβία και το Κόσοβο, αφού ήδη έχουν καταθέσει σχετική αίτηση.
KAΘΗΜΕΡΙΝΗ
Παρά τη σθεναρή αντίσταση που έλαβε διαστάσεις εμφυλίου πολέμου, ο τότε ισχυρός άνδρας της Σερβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ηττήθηκε αφού οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ επενέβησαν υπέρ των ανταρτών βομβαρδίζοντας τη Σερβία. Το 1997 είχε καταδικαστεί ερήμην του σε φυλάκιση με την κατηγορία της τρομοκρατίας, ποινή που μέχρι σήμερα εκκρεμεί σε βάρος του. Μία δεκαετία αργότερα, το 2008, από τη θέση του πρωθυπουργού κήρυξε την ανεξαρτησία της χώρας του. Για αρκετά χρόνια ενεπλάκη στα διάφορα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως ειδικός διαμεσολαβητής στις διαπραγματεύσεις για τη διευθέτηση των σχέσεων με το Βελιγράδι. Παρά το γεγονός ότι από το σερβικό κράτος θεωρείται υπόδικος, ο Θάτσι έπινε πριν από έναν μήνα καφέ και αστειευόταν σε χαλαρό κλίμα με τον Σέρβο ομόλογό του Ιβιτσα Ντάσιτς στην Πρίστινα. Το Βελιγράδι επιλέγει πάντως να διατηρεί τις απαραίτητες αποστάσεις, τη στιγμή που η κυβέρνηση δέχεται πιέσεις από Σέρβους εθνικιστές για τη σύλληψή του σε περίπτωση που επιχειρήσει να περάσει τα σύνορα και να παρευρεθεί στο συνέδριο στις 24 Απριλίου. Σύμβουλος στο υπουργείο Εξωτερικών του Κοσόβου, κληθείς να σχολιάσει στο πρακτορείο τις αντιδράσεις των Σέρβων και τι σκοπεύει να πράξει ο υπουργός, δήλωσε πως από την πλευρά τους αποδέχθηκαν την πρόσκληση και ότι τώρα εξαρτάται από τις σερβικές αρχές το αν θα παραστούν ή όχι στο συνέδριο.
Ο Σέρβος εισαγγελέας που ασχολείται με τα εγκλήματα πολέμου δήλωσε ότι, στις έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί και βρίσκονται στα χέρια των Αρχών, υπάρχουν επαρκή στοιχεία ώστε να προχωρήσει η σύλληψη του Θάτσι. Ωστόσο, μια τέτοια πράξη, εκτός του ότι θα ήταν πρωτοφανής για τα ευρωπαϊκά δεδομένα και φυσικά θα δημιουργούσε σφοδρές αντιδράσεις, αποτελεί μείζον διπλωματικό ατόπημα. Δεν υπάρχει μέχρι στιγμής προηγούμενο σύλληψης ανώτατου διπλωματικού λειτουργού και μάλιστα υπουργού Εξωτερικών σε χώρα της Ευρώπης. Τέτοιες πρακτικές θα προκαλούσαν δυσαρέσκεια στην Ευρωπαϊκή Ενωση, της οποίας μέλη φιλοδοξούν να γίνουν και η Σερβία και το Κόσοβο, αφού ήδη έχουν καταθέσει σχετική αίτηση.
KAΘΗΜΕΡΙΝΗ