03 Φεβρουαρίου 2015

Στην κόψη του ξυραφιού

Την ώρα που στην ανατολική Ουκρανία η ένταση παραμένει στο κόκκινο, στο Κίεβο μέλη της «Ταξιαρχίας Εθελοντών Αϊντάρ» που έχει κατηγορηθεί για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου κατά τη διάρκεια της κρίσης τη
Την Παρασκευή 30/1 ρωσικές πηγές μιλούσαν για ενδεχόμενη συνάντηση Κέρι - Λαβρόφ στη Μόσχα στις 4 ή 5 Φεβρουαρίου. Χθες Δευτέρα οι συνήθως καλά πληροφορημένοι New York Times ανέφεραν ότι η Ουάσιγκτον είναι έτοιμη να αποστείλει όπλα στην κυβέρνηση του Κιέβου, μια απόφαση που αν υλοποιηθεί θα σημαίνει βαρύνουσα κλιμάκωση της σύγκρουσης.
Σε μια αισιόδοξη οπτική η απειλή αποστολής αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας μπορεί να διαβαστεί είτε ως ύστατη πίεση στο Κρεμλίνο για συμβιβασμό, είτε σαν επικοινωνιακό πυροτέχνημα ώστε κάθε συμβιβασμός να παρουσιαστεί ότι υπαγορεύθηκε από τις ΗΠΑ.

Σε μια απαισιόδοξη οπτική η δημοσιοποίηση της πρόθεσης των ΗΠΑ να εξοπλίσουν τους Ποροσένκο -Γιατσενιούκ είναι πρόκληση προς τη Μόσχα να κινηθεί προληπτικά να καταλάβει εδάφη στρατηγικής σημασίας. Μίνιμουμ σενάριο η Κριμαία να συνδέεται μέσω ξηράς με τη Ρωσία και μάξιμουμ ο έλεγχος όλης της ακτογραμμής της Μαύρης Θάλασσας μέχρι και την Οδησσό.
Συμβιβασμός ή διχοτόμηση της Ουκρανίας με παγιωμένο άγνωστης διάρκειας, κόστους και επιπτώσεων Ψυχρό Πόλεμο;Η απάντηση δεν είναι εύκολη καθώς απ' ό,τι φαίνεται ο προσδιορισμός του συμβιβασμού στη Μόσχα και την Ουάσιγκτον είναι δύο παράλληλα σύμπαντα.

Στη Μόσχα ο συμβιβασμός αναφέρεται στην Ουκρανία και μόνον και το προφίλ του παραπέμπει στο καθεστώς ουδετερότητας που επιβλήθηκε στην Αυστρία το 1955, ή ακόμη και στο άτυπο βέτο που είχε η ΕΣΣΔ στην εξωτερική και αμυντική πολιτική της Φινλανδίας από το 1945 μέχρι το 1991.
Στην Ουάσιγκτον ένας συμβιβασμός με τη Ρωσία είναι ευρύτερος συμψηφισμός, που έχει ως προαπαιτούμενο τη διασφάλιση ότι ο Πούτιν δεν θα διαμορφώσει οποιασδήποτε μορφής ολοκλήρωση, εμπορική, οικονομική ή ακόμη και στρατιωτική συμμαχία που θα υποκαθιστούσε την ΕΣΣΔ. Αλλωστε αυτή την προτεραιότητα έταξε και το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΠΑ την άνοιξη του 1992 στην πρώτη προσπάθεια επανιεράρχησης των αμερικανικών ζωτικών συμφερόντων στη Μεταψυχροπολεμική Εποχή.

Επιπλέον μια υπό έλεγχο αντιπαράθεση με τη Μόσχα νομιμοποιεί την ενίσχυση του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στην Ευρώπη.Προφανώς η απειλή κλιμάκωσης για εξασφάλιση ευνοϊκού για τις ΗΠΑ συμβιβασμού προδίδει την πεποίθηση του Λευκού Οίκου ότι η κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου είναι βαρύ πλήγμα για το Κρεμλίνο που δεν θα εξισορροπηθεί ούτε και με την άρση των κυρώσεων, πλήγμα που θα πείσει τον Πούτιν ότι δεν έχει τα μέσα επιβολής επικυριαρχίας στην πρώην ΕΣΣΔ αλλά μια ευκαιρία για περιορισμό κόστους μέσω συμβιβαστικής λύσης.
kapopoulos@pegasus.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ