20 Ιανουαρίου 2015

Περιμένοντας την απόφαση της ΕΚΤ για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων

ΣΩΤΗΡΗΣ ΝΙΚΑΣ Εάν η ΕΚΤ αποφασίσει την Πέμπτη ότι τα ελληνικά ομόλογα δεν θα είναι στη λίστα των κρατικών ομολόγων που η ίδια ή η ΤτΕ θα αγοράσει, τότε θα δημιουργηθεί ένα ιδιαιτέρως αρνητικό πλαίσιο για την ελληνική οικονομία.
Εάν η ΕΚΤ αποφασίσει την Πέμπτη ότι τα ελληνικά ομόλογα δεν θα είναι στη λίστα των κρατικών ομολόγων που η ίδια ή η ΤτΕ θα αγοράσει, τότε θα δημιουργηθεί ένα ιδιαιτέρως αρνητικό πλαίσιο για την ελληνική οικονομία.
Ενα ισχυρότατο πλήγμα θα δεχτεί η Ελλάδα σε περίπτωση που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δεν συμπεριλάβει τη χώρα στις αποφάσεις της για το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων (QE) που αναμένονται την Πέμπτη. Τα δημοσιεύματα στον γερμανικό Τύπο (Der Spiegel) που κάνουν λόγο για εξαίρεση της Ελλάδας από το QE έχουν σημάνει συναγερμό στο οικονομικό επιτελείο και κυρίως στην Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), καθώς μέχρι τώρα ούτε διαψεύστηκαν ούτε επιβεβαιώθηκαν.Από την ΕΚΤ αρκούνται στο να δηλώνουν πως δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση ακόμα και όλα θα συζητηθούν και θα αποφασιστούν στη συνεδρίαση της Πέμπτης. Εάν, όμως, η ΕΚΤ αποφασίσει την Πέμπτη ότι τα ελληνικά ομόλογα δεν θα είναι στη λίστα των κρατικών ομολόγων που η ίδια ή η ΤτΕ θα αγοράσει, τότε θα δημιουργηθεί ένα ιδιαιτέρως αρνητικό πλαίσιο για την ελληνική οικονομία.


Στελέχη με γνώση των συζητήσεων ανέφεραν στην «Κ» πως είναι πολύ δύσκολο να υιοθετηθεί μία απόφαση για αγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων στην παρούσα φάση «δεδομένου ότι μπορεί να έρθει στην εξουσία ένα κόμμα στο οποίο αρκετοί θεωρούν πως είναι επιθυμητό να αναδιαρθρωθούν τα ελληνικά ομόλογα που έχει ήδη αγοράσει η ΕΚΤ». Στο οικονομικό επιτελείο, δε, αναφέρουν ότι πιθανή εξαίρεση της Ελλάδας θα είναι μιας μορφής «Grexit» για τρεις λόγους:

1. Θα είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα δεν θα επωφελείται μιας απόφασης της ΕΚΤ για το Ευρωσύστημα. Εφόσον η Ελλάδα δεν θα είναι μέσα στις αποφάσεις για το QE, επί της ουσίας η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα την έχει περιθωριοποιήσει από τις άλλες 18 χώρες-μέλη της Ευρωζώνης.

2. Ανατρέπεται η δέσμευση του επικεφαλής της ΕΚΤ, κ. Μ. Ντράγκι, ότι όσο η Ελλάδα βρίσκεται σε πρόγραμμα, η Κεντρική Τράπεζα θα τη στηρίζει. Ο κ. Ντράγκι αλλά και η ΕΚΤ σε ανακοινώσεις της, έχουν επανειλημμένως δηλώσει ότι όσο η Ελλάδα βρίσκεται σε πρόγραμμα της Κομισιόν και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), η ΕΚΤ θα αγοράζει τα ελληνικά ομόλογα και θα στηρίζει το τραπεζικό σύστημα της χώρας.

3. Θα δημιουργηθούν αποδόσεις δύο ταχυτήτων στα κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης. Η μία ταχύτητα θα είναι αυτή των ελληνικών ομολόγων (είναι ήδη πέριξ ή και άνω του 10% και θα αυξηθούν περαιτέρω). Στη δεύτερη ταχύτητα θα κινούνται οι αποδόσεις των ομολόγων όλων των άλλων χωρών της Ευρωζώνης που θα κυμαίνονται από ελαφρώς υψηλότερα του 0% έως και περίπου 2%.

Για τους λόγους αυτούς στην ΤτΕ επικρατεί έντονος προβληματισμός για το ενδεχόμενο να μη συμπεριληφθεί η Ελλάδα στο πρόγραμμα της ΕΚΤ για την αγορά κρατικών ομολόγων. Πολύ περισσότερο, όταν στην άτυπη συνεδρίαση της ΕΚΤ την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου είχαν εκπονηθεί σενάρια στα οποία η Ελλάδα ήταν στα πλάνα του QE, αλλά η ΕΚΤ δεν θα αγόραζε τα ελληνικά ομόλογα που προβλέπεται βάσει της ποσόστωσης της Ελλάδας (2,9% ή περίπου 16 δισ. ευρώ για ένα πρόγραμμα συνολικής αγοράς ομολόγων ύψους 550 δισ. ευρώ). Θα προχωρούσε σε αγορές ελληνικών ομολόγων περίπου στο ένα τρίτο της ποσόστωσης (περίπου 5 δισ. ευρώ).

Επίσης, υπάρχει και το ενδεχόμενο να γίνουν ανακοινώσεις την  Πέμπτη  από  την ΕΚΤ που δεν  θα  αποκλείουν  την Ελλάδα, αλλά  θα  παραπέμπουν σε εξειδίκευση  των  λεπτομερειών  για τα ελληνικά  ομόλογα  στον Μάρτιο.

Σε ό,τι αφορά τον Εκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA), κύκλοι της ΤτΕ ανέφεραν χθες πως δεν ισχύουν τα δημοσιεύματα που θέλουν να έχει προεγκριθεί ποσό της τάξης των 40 δισ. ευρώ για τις ελληνικές τράπεζες. Και σημείωναν πως το αίτημα θα κατατεθεί τις επόμενες ημέρες και το ποσό θα είναι πολύ μικρότερο.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η ΤτΕ, η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από τη ρευστότητα της ΕΚΤ τον Δεκέμβριο του 2014 κατέγραψε νέα αύξηση κατά 25%. Η συνολική ρευστότητα που είχαν αντλήσει τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα από την ΕΚΤ αυξήθηκε στα 56,04 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου από 44,85 δισ. ευρώ που ήταν τον Νοέμβριο.

Αντιδράσεις από Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ
Την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ προκάλεσαν χθες οι αναφορές σε δημοσιεύματα σε «έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη», ενόψει της επικείμενης συνεδρίασης της ΕΚΤ για την αγορά ελληνικών ομολόγων. Σε ανακοίνωση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναφέρεται ότι τα εν λόγω δημοσιεύματα «δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα και με τη δημοσιογραφική δεοντολογία». Η Κουμουνδούρου κάνει λόγο για συγκεκριμένη μερίδα των ΜΜΕ, που «επιλέγει την ακατάσχετη κινδυνολογία, λειτουργώντας σε εντεταλμένη υπηρεσία, όπως έγινε και στις εκλογές του 2012».

Από την πλευρά του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπήρξε αντίδραση για το συγκεκριμένο θέμα ήδη από το Σάββατο, μετά το σχετικό δημοσίευμα του περιοδικού Spiegel, περί μη αποδοχής των ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ. Πηγές της Κουμουνδούρου έσπευσαν να σχολιάσουν ότι, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες που είχαν περιέλθει σε γνώση τους, όσα ανέφερε το δημοσίευμα, «κάθε άλλο παρά επιβεβαιώνονται». Ανέφεραν, δε, ότι το πραγματικό ερώτημα ενόψει της συνεδρίασης του Δ.Σ. της ΕΚΤ είναι ποια είναι η θέση του κ. Σαμαρά έναντι του ζητήματος και έναντι της πρόθεσης του κ. Ντράγκι να αυξήσει τη ρευστότητα του ευρωσυστήματος.

Την απάντηση έδωσε η εκπρόσωπος Τύπου της Ν.Δ., κ. Μαρία Σπυράκη, η οποία ανέφερε ότι «ο Αντώνης Σαμαράς έδωσε επί χρόνια στην Ευρώπη και δίνει και σήμερα τη μάχη να επιτευχθεί η “ποσοτική χαλάρωση” που ανακοίνωσε προ διμήνου ο κ. Ντράγκι και να συμπεριληφθεί σε αυτή η χώρα μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτός που πολέμησε και πολεμάει λυσσαλέα αυτήν την προοπτική, εκβιάζοντας εκλογές και οδηγώντας τη χώρα στην αβεβαιότητα. Ευχόμαστε η στάση του ΣΥΡΙΖΑ να μην έχει καταστροφικό αποτέλεσμα για την πατρίδα».