Ο Εϊμπ Φόξμαν, διευθυντής της οργάνωσης Anti-Defamation League, είναι ένας θεσμός στις Ηνωμένες Πολιτείες. Γεννημένος το 1940 σε περιοχή της Πολωνίας που είχε μόλις καταληφθεί από τον Στάλιν (σήμερα ανήκει στη Λευκορωσία), επιβίωσε του Ολοκαυτώματος και μετανάστευσε στις ΗΠΑ το 1950. Η οργάνωσή του, που μετρά 101 χρόνια ζωής, έχει πρωτοστατήσει στη μάχη της αμερικανοεβραϊκής κοινότητας για αποδοχή εντός της αμερικανικής κοινωνίας, αλλά και στον αγώνα κατά του αντισημιτισμού διεθνώς. Τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο, δέχεται επικρίσεις ότι έχει επιδοθεί σε μια αμφιλεγόμενη δραστηριότητα: την υπεράσπιση των πολιτικών του κράτους του Ισραήλ. Ο Φόξμαν έγινε μέλος της ADL το 1965 και είναι επικεφαλής της από το 1987 (θα αποσυρθεί του χρόνου).
Μαζί με το σύνολο της ηγετικής ομάδας του Anti-Defamation League, ο Φόξμαν επισκέφθηκε την περασμένη εβδομάδα την Αθήνα, όπου συναντήθηκε μεταξύ άλλων με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά (για δεύτερη φορά μέσα σε πέντε μήνες) και τον υπουργό Δημόσιας Τάξης Βασίλη Κικίλια. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ» ξεκινήσαμε από τις πιο επίμαχες πτυχές του έργου της οργάνωσής του. Τον ρωτήσαμε για την κριτική που έχει δεχθεί ότι επιχειρεί να υπονομεύσει επικριτές των πολιτικών του Ισραήλ, αποδίδοντας την κριτική τους σε αντι-σημιτισμό.
«Το βασικό πράγμα που ρωτάω για κάποιον που θέτει κάποια στάνταρ για το Ισραήλ είναι: έχει θέσει τα ίδια στάνταρ για οποιονδήποτε άλλον στον κόσμο;» απαντά ο 74χρονος δικηγόρος, επικαλούμενος και το κίνημα BDS που στρέφεται κατά της ισραηλινής οικονομίας. «Αν η απάντηση είναι αρνητική, τότε μάλλον πρόκειται για ευφημιστική μορφή αντισημιτισμού. Επίσης ρωτάω αν το άτομο αυτό έχει βρει ποτέ κάτι θετικό να πει για το Ισραήλ. Θα έλεγα επίσης ότι οποιοσδήποτε είναι αντισιωνιστής, είναι μάλλον και αντισημίτης. Μπορεί κάποιος να είναι κατά του εθνικισμού γενικότερα, και άρα κατά του σιωνισμού από αυτήν την άποψη. Αλλά αν ο μόνος εθνικισμός που καταδικάζει είναι ο εβραϊκός, τότε μιλάμε για αντισημιτισμό». «Η ειρωνεία είναι ότι δεν υπάρχει κυβέρνηση που να δέχεται πιο σκληρή εγχώρια κριτική από αυτήν του Ισραήλ» προσθέτει ο Φόξμαν.
Πιστεύει ότι η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει την πολιτική βούληση να προχωρήσει σε συμφωνία ειρήνης με τους Παλαιστίνιους; «Το πιστεύω. Είναι έτοιμη να κάνει δύσκολους συμβιβασμούς. Αν εξετάσετε τις πιο πρόσφατες εξελίξεις, ο κ. Αμπάς ήταν αυτός που δεν απάντησε στον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Κέρι. Επιπλέον, υπήρχαν οι διαπραγματεύσεις που διήρκεσαν έναν χρόνο υπό την αιγίδα του βασιλιά της Ιορδανίας. Ο κ. Αμπάς αποχώρησε και από αυτές. Μου θυμίζει κάτι που είχε πει ο Σαρόν για τον Αραφάτ: ότι δεν έχει σημασία τελικά αν δεν θέλει να καταλήξει σε συμφωνία ειρήνης ή αν δεν μπορεί· το αποτέλεσμα είναι το ίδιο».
Δεν είναι η εποικιστική δραστηριότητα του Ισραήλ, που συνεχιζόταν και στις περιόδους των πιο ελπιδοφόρων διαπραγματεύσεων, ο βασικός λόγος που οι ειρηνευτικές συνομιλίες πάντα ναυαγούν; «Αυτά είναι ανοησίες. Ο Μπέγκιν, όταν έγινε η ειρήνη με την Αίγυπτο, απομάκρυνε συναγωγές, αεροπορικές βάσεις – ολόκληρες πόλεις. Ο Σαρόν έκανε παρόμοια πράγματα στη Γάζα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι εποικισμοί δεν αποτέλεσαν εμπόδιο».Ενώ τα συζητάμε αυτά, ο Φόξμαν διαβάζει στο κινητό του την είδηση για τη δολοφονική επίθεση κατά των τεσσάρων ραββίνων στην Ιερουσαλήμ.
Κοινά συμφέροντα
Από την καταθλιπτική πραγματικότητα του Μεσανατολικού, περνάμε σε πιο αισιόδοξα θέματα: τη νέα προσέγγιση μεταξύ Αθήνας και Τελ Αβίβ. «Εν τέλει, αυτό που μετρά είναι τα συμφέροντα» λέει ο Φόξμαν, αναφερόμενος στη νέα κατάσταση στην περιοχή, με την ανακάλυψη των ενεργειακών κοιτασμάτων στην Κύπρο και τη θεαματική επιδείνωση των σχέσεων του Ισραήλ με την Αγκυρα.
«Οποια κι αν είναι η σχέση πάντως, δεν πρέπει να βασίζεται στη λογική της τιμωρίας της Τουρκίας», συνεχίζει. «Η τριμερής σχέση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ είναι μία σημαντική εξέλιξη στη νέα Μέση Ανατολή, που θα οδηγήσει και σε περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων της Ελλάδας και του Ισραήλ με τις ΗΠΑ. Και από τη βάση των κοινών συμφερόντων, η ελπίδα είναι ότι θα δημιουργηθούν πιο στενές και άρα πιο μακροχρόνιες σχέσεις, μέσω του τουρισμού, κοινών στρατιωτικών ασκήσεων κ.ά.».
Ενα μελανό σημείο σε αυτό το αφήγημα της νέας αλληλοκατανόησης Ελλήνων και Ισραηλινών είναι το αγκάθι του αντισημιτισμού: σύμφωνα με διεθνή έρευνα της ADL, το 69% των Ελλήνων εκφράζει αντισημιτικές απόψεις (ο μέσος όρος στη δυτική Ευρώπη είναι 24%). Πόσο πολύ τον ανησυχεί το εύρημα αυτό; «Με ανησυχούν τα επίπεδα του αντισημιτισμού στην Ευρώπη γενικότερα – είναι τα υψηλότερα από την εποχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Και μέρος του προβλήματος είναι η άρνηση – ότι δεν αναγνωρίζεται ως πρόβλημα».
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΥΠΡΟΥ
