Η Ουάσιγκτον φαίνεται ότι έχει αναβαθμίσει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία
Όταν ο Αντώνης Σαμαράς έλεγε στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν,
κατά τη συνάντηση που είχαν στις αρχές Σεπτεμβρίου στο Κάρντιφ της
Ουαλίας στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, ότι στο Κυπριακό «έχουμε μία πραγματική διαφορά» μάλλον δεν περίμενε ούτε ο ίδιος ότι θα δικαιωνόταν τόσο γρήγορα.
Η απόφαση της Άγκυρας να εκδώσει οδηγία προς ναυτιλλομένους
(NAVTEX) με την οποία να δεσμεύει περιοχές στο νότιο τμήμα της Κύπρου
από τις 20 Οκτωβρίου ως τις 30 Δεκεμβρίου, όπου σκοπεύει να στείλει το
ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός», απειλεί πλέον να οδηγήσει σε κατάρρευση
ακόμη και τις συνομιλίες για το Κυπριακό. Αυτό κατέστη σαφές από όσα
είπε ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης σε συνέντευξη Τύπου μαζί με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Νίκο Χριστοδουλίδη.
Παράλληλα όμως, θέτει σοβαρά διλήμματα τόσο στη Λευκωσία όσο και
στην Αθήνα για τη στρατηγική που πρέπει από εδώ και στο εξής να
ακολουθήσουν απέναντι στην Άγκυρα. Η Τουρκία εμφανίζεται πλέον
διατεθειμένη «να τραβήξει το σκοινί στα άκρα» και αυτό είναι εμφανές ότι
απασχολεί τόσο την Κύπρο όσο και την Ελλάδα.
Οι συνομιλίες που είχαν ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος με τον κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη
και τον υπουργό Εξωτερικών κ. Κασουλίδη αποδεικνύουν ότι οι δύο πλευρές
αναζητούν λύση στον «τουρκικό γρίφο». Από την αντίδραση πάντως και του
ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών φάνηκε ότι οι τουρκικές κινήσεις - που
εκφράστηκαν και με ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών το
βράδυ του περασμένου Σαββάτου - ενόχλησαν πολύ και την Αθήνα.
Η ποιοτική διαφορά σε σχέση με τις προηγούμενες προκλητικές
κινήσεις της Άγκυρας είναι ότι για πρώτη φορά μία τουρκική NAVTEX αφορά
στο νότιο τμήμα του νησιού και συγκεκριμένα σε μία περιοχή που εκκινεί
από την κατεχόμενη Αμμόχωστο και εκτείνεται νοτίως στα οικόπεδα 1,2,3,9
της κυπριακής ΑΟΖ. Το βασικό πρόβλημα σε αυτή τη φάση εντοπίζεται στο
οικόπεδο 9, όπου ήδη έχει πιάσει δουλειά το γεωτρύπανο Saipem-10000 για
λογαριασμό της ιταλο-κορεατικής κοινοπραξίας ENI-Kogas. Η Τουρκία είχε
ήδη στείλει πολεμικό σκάφος για να παρακολουθεί τις εργασίες του
γεωτρύπανου.
Αυτό για το οποίο πολλοί αναρωτιούνται είναι ποια στάση θα τηρήσουν
οι Ηνωμένες Πολιτείες. Τους τελευταίους μήνες και ιδιαίτερα μετά την
επίσκεψη στην Κύπρο του αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν,
η Ουάσιγκτον εμφανίζεται να έχει αναβαθμίσει τις σχέσεις της με την
Κυπριακή Δημοκρατία και να έχει προσφέρει διαβεβαιώσεις ότι θα
προστατευθούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην ΑΟΖ της. Σύμφωνα
με πληροφορίες, στην ευρύτερη περιοχή γύρω από το γεωτρύπανο στο
οικόπεδο 9, κινούνταν δύο αμερικανικά αντιτορπιλικά του ναυτικού των ΗΠΑ
που περιπολούν στην Ανατολική Μεσόγειο. Μένει να αποδειχθεί όμως αν η
Ουάσιγκτον θα στείλει προς την Άγκυρα το αυστηρό μήνυμα που πολλοί
αναμένουν, καθώς η ευρύτερη κατάσταση είναι πολύ ρευστή και η
αμερικανική πλευρά ίσως να μη θελήσει να απομονώσει την Άγκυρα ενόψει
και των κρίσιμων συνομιλιών για την πιθανή συνεργασία τους στη μάχη
εναντίον των τζιχαντιστών του ISIS.
Το ερώτημα πλέον είναι τι θα γίνει από εδώ και στο εξής με τις
συνομιλίες για το Κυπριακό. Η Άγκυρα αποφάσισε να προχωρήσει στην κίνηση
αυτή ενώ καταφθάνει στο νησί ο νέος ειδικός απεσταλμένος του Γενικού
Γραμματέα του ΟΗΕ, ο Νορβηγός Έσπεν Μπάρθ Άιντα και έχει προγραμματιστεί για την προσεχή Πέμπτη συνάντηση του κ. Αναστασιάδη με τον τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου.
Ωστόσο, και ενώ την Τρίτη αναμένεται να υπάρξει συνάντηση του κυπρίου
Προέδρου με τους αρχηγούς των υπολοίπων πολιτικών κομμάτων, στο τραπέζι
βρίσκονται σκέψεις να ματαιωθεί. Ωστόσο, υπάρχουν και δεύτερες σκέψεις
καθώς η Λευκωσία δεν θα ήθελε λογικά να κατηγορηθεί ότι εκείνη ευθύνεται
για εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις.