ΟΙ ΑΜΦΙΣΒΗΤΙΕΣ ΣΗΚΩΝΟΥΝ ΚΕΦΑΛΙ Η σκιά του ευρωσκεπτικισμού απειλεί τα θεμέλια της Ε.Ε.

Του Γιώργου Kαπόπουλου
kapopoulos@pegasus.gr
Όταν στα μέσα της δεκαετίας του '70 ο Ρώσος «διαφωνών» Αντρέι Αμαλρίκ εξέδωσε παράνομο «Σαμιζντάτ» με τίτλο «Θα επιβιώσει η Σοβιετική Ένωση μέχρι το 1987;» έγινε αντικείμενο ειρωνικών και απαξιωτικών σχολίων στη Δύση ως ένας περιθωριακός-απομονωμένος που δεν είχε επαφή με την πραγματικότητα της χώρας του. Οπως απεδείχθη εκ των υστέρων έπεσε έξω τέσσερα χρόνια μόνον!Σήμερα δεν χρειάζεται να εκδοθεί βιβλίο με τίτλο «Θα επιβιώσει η Ευρωζώνη και η Ε.Ε. στα επόμενα δύο- τρία χρόνια» για να υπάρξει προσγείωση στην πραγματικότητα και αν κάποιος το επιχειρούσε, δεν θα εισέπραττε ειρωνείες αλλά μάλλον αμηχανία ή και έμφοβη σιωπή.

Την ώρα που ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι ζητά σχεδόν ανοικτά πολιτική στήριξη από Βρυξέλλες, Βερολίνο, αλλά και το σύνολο των εθνικών ηγεσιών των χωρών - μελών της Ευρωζώνης για ουσιαστική ποσοτική χαλάρωση (τύπωμα χρήματος), την ώρα που προς την ίδια κατεύθυνση δείχνουν η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρ. Λαγκάρντ, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζ. Λιου, αλλά και η ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ και ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζ. Κ. Γιούνκερ, η Γερμανία διστάζει, με τον Σόιμπλε να λέει ότι ο μελλοντικός κίνδυνος του πληθωρισμού είναι πολύ πιο σημαντικός από τον αποπληθωρισμό με προοπτική μακρόχρονης ύφεσης, στον οποίο έχει εισέλθει συνολικά η Ευρωζώνη.

Το πρόβλημα όμως δυστυχώς για την Ευρωζώνη - Ε.Ε. δεν είναι η αναμενόμενη αντίδραση του Βερολίνου που βλέπει στην πολιτική του Μ. Ντράγκι τον κίνδυνο αμοιβαιοποίησης του χρέους, αλλά και τη μεταφορά πόρων, μια Ευρωζώνη, δηλαδή, πολύ μακριά από τη σημερινή γερμανική Ευρωζώνη.
Από τη Βρετανία του Κάμερον, τη Γαλλία των Ολάντ - Βαλς, μέχρι και την Ιταλία του Ρέντσι καταγράφεται είτε ένας κυρίαρχος πλειοψηφικός ευρωσκεπτικισμός, είτε μια δυνατότητα ανάδειξής του σε πλειοψηφικό ρεύμα. Την ίδια στιγμή στη Γερμανία του Μεγάλου Συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών -Σοσιαλδημοκρατών καταγράφεται σταθερή άνοδος των ευρωσκεπτικιστών της «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» (AfD): Κοντά στο όριο του 5% πέρσι στις βουλευτικές εκλογές που είναι αναγκαίο για την είσοδο στην Ομοσπονδιακή Βουλή, στο 7% στις ευρωεκλογές του Μαΐου και γύρω στο 10% στις αρχές Σεπτεμβρίου σε δύο τοπικές εκλογές σε ομόσπονδα κρατίδια.

Φρ. Ολαντ: Ενας Πρόεδρος με δημοτικότητα στο 13%

Ο Κάμερον υπό την πολιορκία του Φάρατζ
Στη Βρετανία ο Κάμερον δεν πρόλαβε να συνέλθει από το θρίλερ του Δημοψηφίσματος για την Ανεξαρτησία της Σκοτίας, όπου το ποσοστό 45% του «ναι» συνιστά μια σοβαρή υποθήκη για ένα όχι πολύ μακρινό μέλλον που δεν μπορεί και δεν πρέπει να υποτιμηθεί, και βρήκε μπροστά του το κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου του Φάρατζ (UKIP, United Kingdom Independence Party): Τη στιγμή της έναρξης της ετήσιας κομματικής συνδιάσκεψης, δύο βουλευτές των Συντηρητικών προσχώρησαν στο κόμμα του Φάρατζ για προφανείς λόγους: Ενόψει των βουλευτικών εκλογών της άνοιξης του 2015 που διεξάγονται σε μονοεδρική Περιφέρεια με πλειοψηφικό σε ένα Γύρο διαπίστωσαν ότι ο μόνος τρόπος να κρατήσουν την έδρα τους ήταν να αλλάξουν κόμμα!

Μ. Βαλς: Πρωθυπουργός που το κόμμα του βγήκε τρίτο στις ευρωεκλογές

Ο Κάμερον είναι πανικόβλητος, βλέπει μπροστά του την ενδεχόμενη μεγάλη ανατροπή μια πρωτιά του Φάρατζ και στις βουλευτικές εκλογές, που θα υποβιβάσει τους Συντηρητικούς σε αριθμό εδρών όχι στην αξιωματική αντιπολίτευση που θα διατηρήσουν οι Εργατικοί του Μίλιμπαντ αλλά στην τρίτη θέση!
Μια παρόμοια ανατροπή καταγράφηκε για τελευταία φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1920, όταν οι Εργατικοί πήραν τη θέση των Φιλελευθέρων ως δεύτερο κόμμα εξουσίας. Τι κάνει λοιπόν ο Κάμερον; Σπεύδει να δηλώσει ότι δεν θα ραγίσει η καρδιά του αν σε ενδεχόμενο Δημοψήφισμα η πλειοψηφία πει «ναι» στην αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση, παρόλο που ο ίδιος θα ήθελε το Λονδίνο να παραμείνει εντός μιας μεταρρυθμισμένης Ε.Ε.

Ν. Σαρκοζί: Φιλόδοξη επάνοδος με ρητορική νόμος και τάξη

Έτσι, μπορεί μεν το Ηνωμένο Βασίλειο να σώθηκε από τη διάλυση στο παρά πέντε στη Σκοτία, αλλά φαίνεται πλέον εγκλωβισμένο σε μια πορεία εξόδου από την Ε.Ε., η οποία θα αναζωπυρώσει το αίτημα για ανεξαρτησία στη Σκοτία: Τα δύο μεγάλα επιχειρήματα υπέρ του «όχι» στο πρόσφατο Δημοψήφισμα δεν ήταν άλλα από την πιθανή απώλεια της στερλίνας ως εθνικού νομίσματος, αλλά και τον εγκλωβισμό εκτός Ε.Ε., με τον Ραχόι να δηλώνει προκαταβολικά ότι η Μαδρίτη θα βάλει βέτο σε χώρες που προκύπτουν από απόσχιση, ένα προκαταβολικό και προληπτικό μήνυμα για Καταλανούς και Βάσκους.
Η προοπτική αποχώρησης της Βρετανίας από την Ε.Ε. θα είναι κλυδωνισμός χωρίς προηγούμενο για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Παρά την α λα καρτ συμμετοχή του Λονδίνου στην Ευρώπη -εκτός ΟΝΕ και Σέγκεν- ενδεχόμενη αποχώρηση από την Ε.Ε. , η πρώτη από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης το 1957, και μάλιστα από μια μεγάλη δύναμη με μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και πυρηνικό οπλοστάσιο θα είναι ένα σοκ χωρίς προηγούμενο.

Η Λεπέν, με εξαίρεση την πέραν των Σοσιαλιστών συρρικνωμένη Κομμουνιστική Αριστερά, μονοπωλεί τη μετωπική ρήξη με τη γερμανική Ευρωζώνη και έτσι έχει μια πολυσυλλεκτική δυναμική χωρίς προηγούμενο.

Βραχυκύκλωμα στο Παρίσι
Το πιο μεγάλο όμως αδιέξοδο καταγράφεται στη Γαλλία των Ολάντ-Βαλς, όπου είναι ζητούμενο αν ένας Πρόεδρος με δημοτικότητα στο ναδίρ του 13%, και ένα κυβερνών κόμμα, οι Σοσιαλιστές, που κατετάγη τρίτο στις ευρωεκλογές και μάλιστα με κοινοβουλευτική πλειοψηφία της μιας έδρας, μπορούν να ολοκληρώσουν την πενταετή προεδρική και κοινοβουλευτική θητεία που λήγει την άνοιξη του 2017.
Οι Ολαντ - Βαλς είναι βραχυκυκλωμένοι. Δεν πήραν κανένα μήνυμα, σαν τη Δυναστεία των Βουρβόνων μετά την παλινόρθωση της μοναρχίας το 1814 για την οποία ο Ταλεϊράνδος είπε λίγους μήνες μετά «δεν έμαθαν τίποτε, δεν κατάλαβαν τίποτε». Εξακολουθούν να εξαγγέλλουν μεταρρυθμίσεις και περικοπές με οδυνηρό πολιτικό και κοινωνικό κόστος, τις οποίες δεν εφαρμόζουν. Ετσι αυξάνουν τη φθορά της κυβέρνησης, καθώς εξοργίζουν την κοινωνία, ενώ ταυτόχρονα χάνουν τη φερεγγυότητά τους ως συνομιλητές απέναντι στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο.

Μέσα σε όλο το παραπάνω καταστροφικό σκηνικό κατεγράφη και η επάνοδος του Σαρκοζί στην πολιτική σκηνή, που επιχειρεί να προβάλει τον εαυτό του ως ανάχωμα απέναντι στο λαϊκιστικό ακροδεξιό και αντιευρωπαϊκό λόγο της Λεπέν, μια προσπάθεια που ήδη προβάλλει ως θνησιγενής. Ο Σαρκοζί προσπαθεί ως σκληρή Δεξιά με ρητορική Νόμος και Τάξη και Μηδενική Ανοχή να επαναλάβει τον ελιγμό με τον οποίο το 2007 αποδυνάμωσε τότε τον ιδρυτή του εθνικού Μετώπου Ζαν Μαρί Λεπέν.
Πρόκειται για μια φυγή στο παρελθόν που πιστοποιεί αμηχανία και κενό στρατηγικής, καθώς σήμερα η Μαρίν Λεπέν έχει ως κύριο σημείο αναφοράς στον πολιτικό λόγο της την καταγγελία της λιτότητας, αλλά και την απαξίωση σε εθνικιστικούς τόνους της Γερμανίας που την επιβάλλει και προτείνει ευθέως έξοδο από την Ευρωζώνη και την Ε.Ε. Σε αυτό το πεδίο ο Σαρκοζί είναι χαμένος. Αν ο Ολάντ τον νίκησε το 2012, ήταν γιατί κατήγγειλε την υποταγή του στη Μέρκελ και υποσχέθηκε ανάπτυξη αντί της δημοσιονομικής περιστολής και λιτότητας. Οι ψηφοφόροι τον απαξιώνουν, ακριβώς γιατί συνέχισε την πολιτική του προκατόχου του.

Ετσι η Λεπέν, με εξαίρεση την πέραν των Σοσιαλιστών συρρικνωμένη Κομμουνιστική Αριστερά, μονοπωλεί τη μετωπική ρήξη με τη γερμανική Ευρωζώνη και έτσι έχει μια πολυσυλλεκτική δυναμική χωρίς προηγούμενο. Με δύο λόγια, Ολάντ-Βαλς και Σαρκοζί στρώνουν το χαλί για μια αδιανόητη πριν από λίγα χρόνια πρωτιά του Εθνικού Μετώπου στις βουλευτικές εκλογές, αλλά και στην προεδρική εκλογή, μια εξέλιξη που θα ήταν ανάλογη της Πτώσης της Γαλλίας στις αρχές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, τον Ιούνιο του 1940.

Γερμανία
Ωρολογιακή Βόμβα οι «Εναλλακτικοί»
Πριν από μερικά χρόνια δεν ήταν τίποτε άλλο παρά κάποιοι γραφικοί, κυρίως πανεπιστημιακοί, που προσέφευγαν συνεχώς στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης για να μπλοκάρουν κάθε κίνηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης προς τη συνολική θωράκιση της Ευρωζώνης.
Από την άνοιξη του 2013 που έγιναν κόμμα με το όνομα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» σημειώνουν σταθερή και βαρύνουσα εκλογική άνοδο, όπως είδαμε παραπάνω, με ειδήμονες και αναλυτές των τάσεων της κοινής γνώμης να μας λένε ότι το πλαφόν της επιρροής τους μπορεί να φθάσει μέχρι και το 23%.Ας μην υιοθετήσουμε ακραία σενάρια, καθώς η γκρίζα «Εναλλακτική» με μια ηγεσία που κυριαρχούν φανατικοί ιδεοληπτικοί πανεπιστημιακοί καθηγητές -εδώ να θυμηθούμε τον Μπίσμαρκ και τον αφορισμό του «Τρεις καθηγητές και η πατρίδα χάθηκε! ( Drei Professoren und das Vaterland verlorren!) δεν έχει τη δημαγωγική ελκτική δύναμη του Φάρατζ ή της Λεπέν.
Η «Εναλλακτική» δεν χρειάζεται να κυριαρχήσει, της αρκεί να σταθεροποιηθεί γύρω στο 10% για να βραχυκυκλώσει ακόμη περισσότερο την ταλαντευόμενη ανάμεσα στη σημερινή ακινησία και την πολιτική Ντράγκι, Αγκ. Μέρκελ, για να δημιουργήσει εντός των Χριστιανοδημοκρατών ισχυρή ευρωσκεπτικιστική πτέρυγα, με σκληρό πυρήνα τους Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας.
Πιο διακριτικός, μικρότερος ποσοτικά, ο κίνδυνος της «Εναλλακτικής», είναι πιο άμεσος από μια πιθανή νίκη Φαράτζ στη Βρετανία και Λεπέν στη Γαλλία. Πιο άμεσος, γιατί επί της ουσίας θα διχάσει τους Χριστιανοδημοκράτες και θα περιπλέξει δραματικά και κυρίως θα επιβραδύνει τη στροφή προς την ανάπτυξη μέσω ποσοτικής επέκτασης, που μαζί με τον Μ. Ντράγκι ζητούν σε δραματικούς τόνους η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρ. Λαγκάρντ, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τ. Λιου, αλλά και ο ΟΟΣΑ με την ετήσια έκθεσή του.