Μετά τα γεγονότα στο στάδιο Βελιγραδίου, χιλιάδες Αλβανοί
ξεχύθηκαν στους δρόμους, δείχνοντας ότι για πολλούς το όραμα της
«Μεγάλης Αλβανίας» παραμένει ενεργό. Ενα φάντασμα πλανάται πάλι στα
Βαλκάνια.
Η κοινότητα των Μπούνιεβτσι, στη
Βοϊβοντίνα της Σερβίας, μολονότι δεν αριθμεί παρά μερικές χιλιάδες
ψυχές, απειλεί να αποσταθεροποιήσει τις σερβοκροατικές σχέσεις. Οι
Μπούνιεβτσι, παντελώς άγνωστοι στον έξω κόσμο, μετανάστευσαν τον 18ο
αιώνα από τη Δαλματία και τώρα τους «διεκδικούν» Σέρβοι και Κροάτες. Με
αφορμή τη διανομή από το Βελιγράδι σχολικών εγχειριδίων στην κυριλλική,
το Ζάγκρεμπ, που τους θεωρεί Κροάτες, αντέδρασε κάνοντας λόγο για
«πολιτική αραίωσης της κροατικής μειονότητας στη σερβική επικράτεια» και
ζήτησε να τεθεί το θέμα στις εν εξελίξει συνομιλίες για την ένταξη της
Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Τα αίματα άναψαν για μια «χούφτα ανθρώπους», μεταξύ δύο λαών της πρώην Γιουγκοσλαβίας που μόλις πρόσφατα άρχισαν να συνομιλούν και να συναλλάσσονται ως γείτονες μετά την αλληλοσφαγή της δεκαετίας του ’90. Και αν Σέρβοι και Κροάτες ξιφουλκούν για ένα ήσσονος σημασίας ζήτημα, δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τι μπορεί να γίνει, εάν πάρει «φωτιά» κάποια από τις πολλές και σοβαρότερες σοβούσες εστίες έντασης στη Βαλκανική.
Ο βαλκανικός χάρτης, όπως διαμορφώθηκε μετά την κατάρρευση του «σοσιαλιστικού μπλοκ» και κυρίως την αιματηρή διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, παραμένει ένα «εθνοτικό ναρκοπέδιο», έτοιμο να εκραγεί ανά πάσα στιγμή, ακόμα και με «πυροκροτητή» έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, όπως έδειξαν τα πρόσφατα γεγονότα στο Βελιγράδι.
Εχουμε και λέμε:
O αλβανικός αλυτρωτισμός μετά την «απελευθέρωση» του Κοσόβου διεκδικεί την κοιλάδα του Πρέσεβο - Μπουγιάνοβατς στη νότια Σερβία, όπου ζουν περί τις 100.000 Αλβανοί. Στον χάρτη της «Μεγάλης Αλβανίας» έχει συμπεριλάβει τμήμα του Μαυροβουνίου, στο οποίο καταγράφεται μια μικρή αλβανική μειονότητα με κατοχυρωμένα δικαιώματα, και στη FYROM τις δυτικές επαρχίες της, ενώ από την Ελλάδα... θέλει να πάρει την Ηπειρο και τη Δυτική Μακεδονία, τις οποίες θεωρεί ότι συγκροτούν την κατεχόμενη από τους Ελληνες «Τσαμουριά».
Οι Σέρβοι με τη σειρά τους έχουν συμπαγή μειονότητα στο Κόσοβο, με πυρήνα τη Μιτρόβιτσα, στο βόρειο τμήμα του, που κρατούν ανοιχτό το ζήτημα της απόσχισης και της ένωσης με τη Σερβία. Σε μια τέτοια περίπτωση όμως οι Αλβανοί του Πρέσεβο έχουν απειλήσει πως θα αποσχιστούν από τη Σερβία και θα ενωθούν με την Πρίστινα και όλοι μαζί στη Μεγάλη Αλβανία...
Βοσνία-Ερζεγοβίνη
Και ο χορός της εθνικιστικής παράνοιας καλά κρατεί, με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, λίγο παραπάνω, να παραπαίει από τους εθνικισμούς και την πλέον ισχυρή συνιστώσα της, τη «Σερβική Δημοκρατία», να βρίσκεται ήδη σε τροχιά απόσχισης και ένωσης με τη Σερβία. Εθνικιστικός πυρετός σιγοκαίει και στη FYROM, όπου το χάσμα μεταξύ Αλβανών και Σλαβομακεδόνων μεγαλώνει, με τις δύο κοινότητες να κινούνται σε αποκλίνουσες πορείες, ενώ ο Γκρούεφσκι διεκδικεί τη «Μακεδονία του Αιγαίου» από την Ελλάδα και αυτήν του Πιρίν από τη Βουλγαρία. Βορειότερα, οι Ούγγροι ερίζουν με τους Σλοβάκους και τους Ρουμάνους για τις μειονότητές τους στις επικράτειές τους και μια γεύση για το έως πού είναι σε θέση να φτάσει το θέμα πήραμε από τα επεισόδια στο στάδιο του Βουκουρεστίου μεταξύ οπαδών των δύο χωρών για τη διεκδικούμενη από του Μαγυάρους Τρανσυλβανία.
Η Τουρκία χρησιμοποιεί συστηματικά τις μουσουλμανικές μειονότητες στην ελληνική Θράκη και τη Βουλγαρία, αλλά και τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς στις άλλες βαλκανικές χώρες, ως μοχλούς άσκησης της εξωτερικής της πολιτικής στα Βαλκάνια, γεγονός που τροφοδοτεί καχυποψία και εθνικολαϊκισμό στις μη μουσουλμανικές κοινωνίες και εντείνει φαινόμενα εθνικολαϊκισμού.
Με αυτά τα δεδομένα, προσπαθήστε να «φτιάξετε» ένα συνοριακό παζλ. Θα τρομάξετε να το ισορροπήσετε και αν το «καταφέρετε», όπως το κατάφερε (;) ο διεθνής παράγοντας (συνθήκες Ντέιτον, Αχρίδας) μετά τη γιουγκοσλαβική τραγωδία θα είναι τόσο εύθραυστο που ένα... τηλεκατευθυνόμενο ελικοπτεράκι μπορεί να προκαλέσει ντόμινο κατάρρευσης. Ακόμα η κατάσταση τελεί υπό έλεγχο, αλλά οι παράγοντες που απειλούν να υπονομεύσουν το μεταπολεμικό βαλκανικό οικοδόμημα ενισχύονται επικίνδυνα.
Η κοινότητα των Μπούνιεβτσι, στη
Βοϊβοντίνα της Σερβίας, μολονότι δεν αριθμεί παρά μερικές χιλιάδες
ψυχές, απειλεί να αποσταθεροποιήσει τις σερβοκροατικές σχέσεις. Οι
Μπούνιεβτσι, παντελώς άγνωστοι στον έξω κόσμο, μετανάστευσαν τον 18ο
αιώνα από τη Δαλματία και τώρα τους «διεκδικούν» Σέρβοι και Κροάτες. Με
αφορμή τη διανομή από το Βελιγράδι σχολικών εγχειριδίων στην κυριλλική,
το Ζάγκρεμπ, που τους θεωρεί Κροάτες, αντέδρασε κάνοντας λόγο για
«πολιτική αραίωσης της κροατικής μειονότητας στη σερβική επικράτεια» και
ζήτησε να τεθεί το θέμα στις εν εξελίξει συνομιλίες για την ένταξη της
Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.Τα αίματα άναψαν για μια «χούφτα ανθρώπους», μεταξύ δύο λαών της πρώην Γιουγκοσλαβίας που μόλις πρόσφατα άρχισαν να συνομιλούν και να συναλλάσσονται ως γείτονες μετά την αλληλοσφαγή της δεκαετίας του ’90. Και αν Σέρβοι και Κροάτες ξιφουλκούν για ένα ήσσονος σημασίας ζήτημα, δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τι μπορεί να γίνει, εάν πάρει «φωτιά» κάποια από τις πολλές και σοβαρότερες σοβούσες εστίες έντασης στη Βαλκανική.
Ο βαλκανικός χάρτης, όπως διαμορφώθηκε μετά την κατάρρευση του «σοσιαλιστικού μπλοκ» και κυρίως την αιματηρή διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, παραμένει ένα «εθνοτικό ναρκοπέδιο», έτοιμο να εκραγεί ανά πάσα στιγμή, ακόμα και με «πυροκροτητή» έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, όπως έδειξαν τα πρόσφατα γεγονότα στο Βελιγράδι.
Εχουμε και λέμε:
O αλβανικός αλυτρωτισμός μετά την «απελευθέρωση» του Κοσόβου διεκδικεί την κοιλάδα του Πρέσεβο - Μπουγιάνοβατς στη νότια Σερβία, όπου ζουν περί τις 100.000 Αλβανοί. Στον χάρτη της «Μεγάλης Αλβανίας» έχει συμπεριλάβει τμήμα του Μαυροβουνίου, στο οποίο καταγράφεται μια μικρή αλβανική μειονότητα με κατοχυρωμένα δικαιώματα, και στη FYROM τις δυτικές επαρχίες της, ενώ από την Ελλάδα... θέλει να πάρει την Ηπειρο και τη Δυτική Μακεδονία, τις οποίες θεωρεί ότι συγκροτούν την κατεχόμενη από τους Ελληνες «Τσαμουριά».
Οι Σέρβοι με τη σειρά τους έχουν συμπαγή μειονότητα στο Κόσοβο, με πυρήνα τη Μιτρόβιτσα, στο βόρειο τμήμα του, που κρατούν ανοιχτό το ζήτημα της απόσχισης και της ένωσης με τη Σερβία. Σε μια τέτοια περίπτωση όμως οι Αλβανοί του Πρέσεβο έχουν απειλήσει πως θα αποσχιστούν από τη Σερβία και θα ενωθούν με την Πρίστινα και όλοι μαζί στη Μεγάλη Αλβανία...
Βοσνία-Ερζεγοβίνη
Και ο χορός της εθνικιστικής παράνοιας καλά κρατεί, με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, λίγο παραπάνω, να παραπαίει από τους εθνικισμούς και την πλέον ισχυρή συνιστώσα της, τη «Σερβική Δημοκρατία», να βρίσκεται ήδη σε τροχιά απόσχισης και ένωσης με τη Σερβία. Εθνικιστικός πυρετός σιγοκαίει και στη FYROM, όπου το χάσμα μεταξύ Αλβανών και Σλαβομακεδόνων μεγαλώνει, με τις δύο κοινότητες να κινούνται σε αποκλίνουσες πορείες, ενώ ο Γκρούεφσκι διεκδικεί τη «Μακεδονία του Αιγαίου» από την Ελλάδα και αυτήν του Πιρίν από τη Βουλγαρία. Βορειότερα, οι Ούγγροι ερίζουν με τους Σλοβάκους και τους Ρουμάνους για τις μειονότητές τους στις επικράτειές τους και μια γεύση για το έως πού είναι σε θέση να φτάσει το θέμα πήραμε από τα επεισόδια στο στάδιο του Βουκουρεστίου μεταξύ οπαδών των δύο χωρών για τη διεκδικούμενη από του Μαγυάρους Τρανσυλβανία.
Η Τουρκία χρησιμοποιεί συστηματικά τις μουσουλμανικές μειονότητες στην ελληνική Θράκη και τη Βουλγαρία, αλλά και τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς στις άλλες βαλκανικές χώρες, ως μοχλούς άσκησης της εξωτερικής της πολιτικής στα Βαλκάνια, γεγονός που τροφοδοτεί καχυποψία και εθνικολαϊκισμό στις μη μουσουλμανικές κοινωνίες και εντείνει φαινόμενα εθνικολαϊκισμού.
Με αυτά τα δεδομένα, προσπαθήστε να «φτιάξετε» ένα συνοριακό παζλ. Θα τρομάξετε να το ισορροπήσετε και αν το «καταφέρετε», όπως το κατάφερε (;) ο διεθνής παράγοντας (συνθήκες Ντέιτον, Αχρίδας) μετά τη γιουγκοσλαβική τραγωδία θα είναι τόσο εύθραυστο που ένα... τηλεκατευθυνόμενο ελικοπτεράκι μπορεί να προκαλέσει ντόμινο κατάρρευσης. Ακόμα η κατάσταση τελεί υπό έλεγχο, αλλά οι παράγοντες που απειλούν να υπονομεύσουν το μεταπολεμικό βαλκανικό οικοδόμημα ενισχύονται επικίνδυνα.
